Irak'ın en güneyindeki petrol zengini Basra'da; kamu hizmetlerindeki eksiklik, işsizlik ve elektrik kesintileri yüzünden başlayan protestolar başkent Bağdat'a da sıçradı. Necef'te yüzlerce protestocu havalimanını basarken; Meysan'da da devlet daireleri ile iktidara yakın örgütlerin binalarına yönelik saldırılar oldu.
Basralılar, yıllardır bölgelerinde faaliyet gösteren petrol şirketlerinde yabancıların yerine kendilerinin istihdam edilmesini talep ediyor. Ayrıca sık sık yaşanan elektrik kesintilerinden de şikayetçiler.
Gösterilerin Irak geneline yayılmasının ardından ülkedeki güvenlik güçleri yüksek alarm seviyesine getirildi. Reuters’ın haberine göre, Irak’ın tamamında geçerli olacak ‘güvenlik emri’ aynı zamanda Genelkurmay Başkanı da olan Başbakan Haydar el-İbadi’nin imzasıyla yayınlandı.
Öte yandan Irak Milli Güvenlik Konseyi'nin de İbadi başkanlığında ülkedeki durumu ele almak için acil olarak toplandığını aktaran Anadolu Ajansı, başkentte internet erişiminin durdurulması yönünde karar alındığını kaydetti.
Iraklı yetkililer, başkente de sıçrayan gösterilerin Bağdat'ın diğer bölgelerine de yayılmasından endişe ediyor.
Yerel kaynaklara dayandırılan habere göre, Meysan kentindeki gösterilere güvenlik güçleri müdahale etti. Güvenlik güçlerince açılan ateş sonucu bir gösterici hayatını kaybetti.
Irak’ın güneyindeki Meysan kentinde göstericiler, Dava Partisi’nin yanı sıra Ammar el-Hekim’in Ulusal Hikmet Akımı ve İran destekli Bedir Örgütü ile Yüksek İslami Konseyi (Şii) Partisi’nin binalarını basarak ateşe verdi.
Necef’te devam eden gösteriler sırasında sokağa dökülen vatandaşlar, Necef Havalimanı'nı basarak içeri girdi.
Zikar kentindeki göstericiler ise eylemleri sırasında "İran, seni artık istemiyoruz" sloganları attı.
Başbakan İbadi: Gösteriler Basra'nın çıkarı için yapılıyor
Irak Başbakanı Haydar el-İbadi ise Basra’da yaptığı açıklamada “Basra halkı, gösterileri Basra’nın çıkarı için yapıyor. Bundan en ufak şüphemiz yok" dedi.
Ülkede 12 Mayıs’ta yapılan genel seçimlerde birinci çıkan Mukteda es-Sadr da gösterilere dair açıklama yaptı.
Sadr, açıklamasında göstericilere zarar verilmemesi çağrısında bulunurken göstericilerin de kamu mallarına zarar vermemesini istedi.
"Göstericilerin talepleri yerine getirilmeli"
Öte yandan Irak'taki Şiilerin dini lideri Ayetullah Ali es-Sistani de gösterilere destek verdi. Reuters'ta yer alan habere göre siyasi gündemlere nadiren dahil olan Sistani yaz aylarının boğucu sıcağında kamu hizmetlerindeki 'aşırı' kısıtlamalarla karşı karşıya kalan protestocularla dayanışma içinde olduğunu ifade etti.
Sistani’nin Kerbela’daki temsilcisi Şeyh Abulmehdi Kerbelayi, yaptığı yazılı açıklamada, ülkenin güneyindeki gösterilere destek verdiklerini duyurdu. Temsilci Kerbelayi, açıklamada göstericilerin taleplerinin yerine getirilmesi gerektiğini belirtti.
Basra sakinleri yıllardır bölgelerinde faaliyet gösteren petrol şirketlerinde yabancıların değil kendilerinin istihdam edilmesini talep ediyor. Basralılar ayrıca hava sıcaklıklarının 50 dereceyi aştığı bu günlerde sık sık yaşanan elektrik kesintilerinden de şikayet ediyor.
Gelirinin büyük kısmını petrolden elde eden Irak'ta ihraç edilen ham petrolün yaklaşık yüzde 80'i Basra'daki petrol kuyularından çıkarılıyor. Basra, ayrıca Irak'ın tek liman kenti özelliğine sahip.
İran, gösterilerin yaşandığı Irak'ın Necef kentine yönelik seferleri "uçuş güvenliği" gerekçesiyle durdurduğunu duyurdu.
İran'ın yarı resmi haber ajansı Mehr'e konuşan Havacılık Kurumu Sözcüsü Rıza Caferzade "Şu anda Necef Havalimanı'na güvenli uçuş yapmak mümkün değil" dedi.
Necef'teki durumun yakından takip edildiğini aktaran Caferzade "Necef Havalimanı'ndaki sorun ortadan kaldırıldığı an uçuşlar yeniden başlayacak" dedi.