İran'da kadınların mühendislik, fizik, işletme, arkeoloji okuması yasaklandı

İran’da kadınların mühendislik, işletme, nükleer fizik, arkeoloji gibi 77 bölümde eğitim alması yasaklandı.   İran Bilim ve Yüksek Eğitim Bakanlığı, ‘mezun olduklarında iş bulamadıkları’nı öne sürerek 77 lisans bölümünde kadın öğrencilerin eğitim almasını yasakladı.

Kontenjanların yüzde 65’ini doldurarak üniversite giriş sınavında daha başarılı olan kadınlara getirilen bu kısıtlama insan hakları savunucularının yanı sıra milletvekillerinin de tepkisini çekti.

Yeni düzenlemeye göre İran’ın 36 üniversitesinde İngiliz edebiyatı, İngilizce tercümanlık otel işletmeciliği, arkeoloji, işletme, bilgisayar bilimi, nükleer fizik, elektrik ve endüstri mühendisliğinin de aralarında bulunduğu 77 lisans bölümü sadece erkek öğrencilere açık olacak.

Ebadi BM'ye başvurdu

İran’ın dört bir yanında çok sayıda yerleşkesi olan Petrol Endüstrisi Üniversitesi ise artık hiçbir bölümüne kadın öğrenci kabul etmeyeceğini açıkladı. İngiltere’de sürgünde bulunan Nobel Ödüllü İranlı insan hakları savunucusu Şirin Ebadi, karara tepki göstererek Birleşmiş Milletler’e (BM) başvurdu. BM Genel Sekreteri Ban Ki-mun, İnsan Hakları Yüksek Komiseri Navi Pilay ve BM’nin İran İnsan Hakları Özel Raportörü Ahmed Şahid’e mektup yazan Ebadi, düzenlemenin asıl amacının İran’da kadın hakları hareketini zayıflatmak olduğunu söyledi.

Ebadi mektubunda, “Bu karar kamu alanındaki varlıklarına tahammül edemediği için kadınları evlere kapatmayı isteyen İslam Cumhuriyeti’nin izlediği politikanın bir parçasıdır. Amaç, kadınları muhalefet etmek ve haklarını talep etmekten vazgeçirmektir” dedi. Karara tepki gösteren bir grup milletvekili de bilim ve yüksek eğitim bakanı yardımcısını açıklama yapmak üzere parlamentoya çağırdı.

Yüzde 65 ile kadın öğrencide birinci

Bilim ve Yüksek Eğitim Bakanı Kamran Daneşçu ise sadece erkeklere açık olan bölümlerin üniversitelerde ‘denge’ yaratmak için gerekli olduğunu söyledi. Bakanlık yetkilisi Sayid Abdulfazıl Hassasini ise “Tarım ya da madencilik gibi bazı alanlar kadın doğasına uygun değildir. Geçmişteki deneyimlerimiz kadınların mezun olsalar bile bu alanlarda aktif olarak çalışmadıklarını gösteriyor” ifadesini kullandı.

UNESCO’nun verilerine göre, dünyada kadın üniversite mezunlarının erkeklere oranının en yüksek olduğu ülke İran. Son dönemde, normalde erkeklerin çoğunlukta olduğu fizik ve mühendislik gibi alanlarda da kadın öğrenci sayısı artış göstermişti. İran’ın dini liderleri ise evlilik ve doğum oranlarının azaldığını belirterek bu durumdan rahatsız olduklarını dile getiriyorlardı.