İran
İran’daki cumhurbaşkanlığı seçimlerine dair ilk sonuçlar geldi. İçişleri Bakanlığı tarafından açıklanan ilk rakamlara göre, cumhurbaşkanlarının 1981’den beri üst üste iki kez görev yaptığı ülkede siyasi gelenek bozulmadı; sayılan oyların 14 milyondan fazlasını alan mevcut Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani’nin seçimlerden zaferle çıkacağına neredeyse kesin gözüyle bakılıyor.
Devlet televizyonuna konuşan İçişleri Bakanı Yardımcısı Ali Aşgar Ahmadi, sayılan 25.9 milyon oyun 14.619 milyonunun Ruhani’ye, 10.125 milyonunun ise muhafazakarların adayı İbrahim Reisi’ye gittiğini açıkladı. Ahmadi, oyların tamamının sayılmasının ardından nihai sonuçların 14.00’te (TSİ 12.30) açıklanmasını beklediklerini kaydetti.
“Bu iş bitti, Ruhani kazandı”
Yaklaşık 40 milyon kişinin sandığa gittiği belirtilen seçimlerle ilgili olarak adının açıklanmaması şartıyla Reuters’a konuşan bir yetkili ise gerçekte sayılan oy miktarının 37 milyona ulaştığını belirterek, Reisi’nin 14 milyonluk oyuna karşılık Ruhani’nin oyların 21.6 milyonunu aldığını ifade ederek, “Bu iş bitti, Ruhani kazandı” yorumunda bulundu. Yarı resmi Fars haber ajansının duyurduğu verilere göre ise Ruhani, sayılan 38.914 milyon oyun 22.796 milyonunu aldı.
Ruhani taraftarları kutlamalar için hazırlanıyor
İçişleri Bakanlığı’ndan gelen açıklamanın ardından Ruhani taraftarları rahat bir nefes alırken, başta öğrenciler olmak üzere reformistler akşamki kutlamalar için hazırlıklara başladı. Seçimler öncesinde başta dış basın olmak üzere birçok kaynak tarafından Ruhani favori aday gösterilse de, geçen yıl dini lider Ayetullah Ali Hamaney tarafından ülkenin en önemli vakıflarından birinin başına geçirilen ve seçim kampanyası süresince ‘sınırsız’ ekonomik kaynağa sahip olan Reisi’nin galibiyeti, ülkedeki reformistler arasında gerginlik yaratıyordu.
Beklentilerin aksine Mahmud Ahmedinejad’ın sandıktan galibiyetle çıktığı 2009 seçimlerini hatırlatan birçok Ruhani taraftarı, Hamaney ve ülkenin dini kurumları tarafından ‘üstü kapalı’ bir biçimde desteklenen Reisi’nin galibiyetinin İran’ı geriye götürmesinden ve ülkenin dış dünyayla ilişkilerinin yeniden Ahmedinejad dönemine dönmesinden kaygı duyuyordu.
Sekiz yıl önce gerçekleştirilen seçimlerde Ahmedinejad görev süresini 4 yıl daha uzatmak için yarışa girmiş, ülkedeki reformistler ise İran’ın son başbakanı olarak 1981-1898 yılları arasında görev yapan Mir Hüseyin Musavi’yi desteklemişti. Birçok kişi sandıktan Musavi’nin zaferle çıkmasını beklerken, geniş kapsamlı tutarsızlığın tespit edildiği (Resmi olarak hiçbir zaman onaylanmadı) seçimlerin sonucunda Ahmedinejad’ın oyların yüzde 62’sini alarak yeni cumhurbaşkanı olduğu duyurulmuştu. Sonuçların duyurulmasının ardından kent merkezlerinde bir araya gelen binlerce kişi “Kahrolsun diktatör, diktatöre ölüm; Oylarımızı geri verin” sloganları atarken; barışçıl bir şekilde başlayan protestolar polisin sert müdahalesinin ardından ülkedeki politik tansiyonun artmasıyla sonuçlanmıştı.
Reisi: Sonuçlar saygıyla karşılanacak
Muhafazakar aday Reisi, oyunu kullanmasının ardından gazetecilere yaptığı açıklamada, “İnsanların kullandığı oyun sonucuna saygı duyuyorum, sonuçlar benim ve diğer herkes tarafından saygıyla karşılanacak” dese de olası bir Ruhani mağlubiyeti sonrasında 2009’a benzer protestoların yaşanabileceği kaydediliyordu.