İran'daki 'Beyazlı Kadın', katılmadığı protestoların yüzü oldu

İran'da perşembe günü Meşhed kentinde başlayan ve ülke geneline yayılan protestolarla ilgili olduğu iddiasıyla sosyal medyada sıklıkla fotoğrafı paylaşılan başından çıkardığı beyaz başörtüsünü sopaya takarak eylem yapan kadının, ülkede haftada bir düzenlenen 'Beyaz Çarşamba'nın bir parçası olduğu kaydedildi. 2013 yılında gerçekleştirilen Gezi eylemlerinin simgesi 'Kırmızılı Kadın'a atıfla, Türkiye'de birçok kişinin de 'Beyazlı Kadın' notuyla fotoğrafını paylaştığı kadının, ülke genelinde protestoların bir parçası olmadığı, fotoğrafın da eylemlerin başlamasından bir gün önce çekildiği belirtildi. 

İran'daki protestolarla ilgili görüntüler sosyal medya aracılığıyla ülke sınırları dışına ulaşıyor. Ülkede Instagram ve mesajlaşma uygulaması Telegram'a erişim engellenmiş olsa da çok sayıda görüntü dolaşıma girdi. O görüntüler arasında en fazla paylaşılanlardan birinde ise beyaz başörtüsünü bir sopaya asarak, rejime karşı duruş sergileyen bir kadın yer alıyor. Her ne kadar gerçek olsa da, bu son yaşanan protesto dalgasında çekilmiş bir görüntü değil. 

Protestoların başlamasından bir gün önce paylaşıldı

Ülkedeki protestolar 28 Aralık'ta ülkenin ikinci büyük kenti Meşhed'de hayat pahalılığına ve yolsuzluklara karşı halkın sokağa çıkması ile başladı. Beyaz başörtülü kadının görüntüsü ise sosyal medyaya protestolardan bir gün önce, Masih Alinejad isminde Amerika'da yaşayan bir İranlı gazeteci tarafından paylaşıldı.

Aynı zamanda kadın hakları savunucusu olan Alinejad, başlattığı bir sosyal medya kampanyası ile İranlı kadınları sokaktaki örtünme zorunluluğuna harekete geçmeye çağırmıştı.

'Beyaz Çarşamba' kampanyası, İranlı kadınları her çarşamba günü beyaz giyerek, İran'daki baskıcı kıyafet uygulamasını protesto etmek için 2017 yılında başlatıldı. Alinejad da bu görüntüyü Instagram sayfasında Beyaz Çarşamba hareketi kapsamında paylaştı.

'Düzgün örtünmeyen' kadınlar tutuklanmayacak

Görüntünün, Tahran'daki Enghelab Caddesi'nde kaydedildiği gün, yetkililer başını örtmeyen kadınların artık tutuklanmayacağını açıklanmıştı. Başını rejimin istediği gibi örtmeyen kadınların artık İslami eğitim sınıflarına katılması gerekeceği belirtilmişti. 

Başörtüsünü bayrak yapan kadının görüntüleri, yüzlerce kadını harekete geçirdi ve İran'daki gösterilerin bir yüzü haline geldi. Birçokları onu, ABD'de siyahilere uygulanan ayrımcılığa karşı mücadele başlatan isme atıfla, "İran'ın Rosa Park'ı" olarak adlandırmaya başladı. Kimliği ve akibeti bilinmeyen kadın, daha fazla özgürlük isteyen hareketin sembolü oldu.