İranlı akademisyenler tutuklanan öğrencilerine sahip çıktı, protestolara katılacaklarını ilan etti

Yaklaşık 600 İranlı öğretim üyesi, eylül ortasından beri devam eden gösterilerde tutuklanan öğrencilerin serbest bırakılması için çağrı yaptı. Akademisyenlerin 7 Kasım'da yayımlanan bildirisinde "Öğrencilere karşı bütün yurttaşlık hakkı karşıtı hükümler iptal edilmelidir" ifadesi yer aldı.

İran İslam Cumhuriyeti rejimi karşıtı kitlesel gösteriler Tahran'da 13 Eylül'de "ahlak polisi" olarak bilinen İrşad devriyeleri tarafından gözaltına alındıktan sonra hastaneye kaldırılan 22 yaşındaki Mahsa Amini'nin 16 Eylül'de hayatını kaybetmesi üzerine başlamıştı.

Independent Türkçe'nin aktardığına göre, Emini'nin Kürdistan Eyaleti'nin Sakkız kentindeki cenaze töreninin yaktığı protesto ateşi 31 eyaletin en az 22'sine yayıldı. Kum ve Yezd gibi Şii Müslüman muhafazakarların yoğun olduğu kentlerde de gösteriler olması dikkat çekti.

Yurtdışı merkezli insan hakları kuruluşları 300'den fazla kişinin gösterilerde öldüğünü belirtirken, Birleşmiş Milletler'in İran özel raportörü Javaid Rehman, yaklaşık 14 bin kişinin tutuklandığını kaydetti. Tutuklananların bir bölümü geçen hafta Tahran'da mahkeme önüne çıkarılmaya başlandı.

Akademisyenler bütün protesto kanallarını kullanacaklarını ilan etti

Öğretim üyeleri, hükümetin başlıca görevinin öğrencilere "psikolojik, eğitsel ve profesyonel güvenlik" ortamı sağlamak olmasına rağmen, "bilerek veya yetkililerin yetersizliği nedeniyle" bunun yerine getirilmediğini belirterek şöyle dedi: "Ne yazık ki eğitim kurumlarındaki çok sayıda öğrenci tutuklanma, akademik uzaklaştırma, üniversite ve öğrenci yurduna giriş yasağı gibi cezalarla karşılaşmaktadır. Onlar ve aileleri organize ve hedefli olarak fiziksel ve psikolojik tehdit ve tacize uğramaktadır."

Taleplerinin takipçisi olacaklarını belirten akademisyenler, karşılık bulamazlarsa öğrencilerle birlikte "bütün protesto kanallarını" kullanacaklarını ilan etti.

İran üniversitelerindeki gösteriler 7 Kasım'da devam etti. Babul kentindeki Noşirevani Üniversitesi'nde öğrencilere yönelik okuldan uzaklaştırma ve gözaltıların devam etmesi protesto edilirken İsfahan Teknoloji Üniversitesi öğrencileri de okuldan uzaklaştırılan arkadaşlarına destek için oturma eylemi yaptı.

Urumiye Teknoloji Üniversitesi öğrencileri okul bahçesinde oturma eylemi yapıp yönetim karşıtı slogan atarken Demavend Yüksek Öğrenim Enstitüsü öğrencileriyse üniversitede sivil polis tacizinin son bulmasını istedi. Başkentte bulunan Tahran, Şehid Beheşti ve Şerif Teknoloji üniversitelerinde de gösteriler düzenlendi. Elburz Eyaleti'nin yönetim merkezi Kerec şehrinde lise öğrencileri gösteri düzenledi.

Kürt nüfus ağırlıklı Merivan kentinde 35 yaşındaki felsefe doktora öğrencisi Nesrin Gadiri'nin 5 Kasım'da ölümünü protesto eden kalabalıkla polis ve rejim yanlısı Besic milisleri arasında çatışma çıktı. 

Kuzeydeki Gilan Eyaleti'nin Siyahkel kentinde polis, üç gün önceki gösteriden ölen 23 yaşındaki İrfan Zemani'yi anmak isteyen kalabalığı göz yaşartıcı gaz ve plastik mermiyle dağıtmak istedi.

Futbolculara soruşturma 

Birleşik Arap Emirlikleri'nin ev sahipliğinde yapılan Kıtalararası Plaj Futbolu Dünya Şampiyonası'nda şampiyon olan İranlı oyuncular hakkında, protestolara destek mesajı verdikleri gerekçesiyle soruşturma açıldı. İran Futbol Federasyonu Plaj Futbolu Komitesi, “spor ahlakına uymayan” davranışlarda bulunan kişilerle ilgili, yönetmelik gereği işlem yapılacağını açıkladı.

Milli futbolcular,  yarı final maçında ülkenin milli marşını okumamış ve final maçını kazandıktan sonra şampiyonluk kupasını kaldırırken sevinç gösterisinde bulunmamıştı. Brezilya'yla 6 Kasım'da oynanan final maçında gol atan İranlı futbolcu Said Piramun, son zamanlarda İranlı kadın protestocuların yaptığı saç kesme hareketini sahada canlandırmıştı. 

İran Kültürel Kuruluşlar Sendikaları Koordinasyon Konseyi, 30 Ekim'de protestoları destekleyen şarkıları nedeniyle tutuklanan ve hakkında idam istendiği öne sürülen müzisyen Toomaj Salehi'nin serbest bırakılması çağrısı yaptı.