Helal et karşıtlığı, hayvan hakları eylemi mi; yoksa ırkçı provokasyon mu?

Almanya ve Avusturya'da sosyal medya platformlarında açılan #Halalchallenge etiketi büyük yankı uyandırdı. 2014 yazında fenomen haline gelen ve başından bir kova soğuk su dökerek ALS hastalığına dikkat çekmeye çalışan ve birçok ünlü ismin de desteklediği #IceBucketChallange etiketinden ilham alan kampanyanın amacının ise hayvan haklarına dikkat çekmek ve hayvanların İslami kurallara göre kesimine tepki göstermek olduğu iddia edildi.

Halal Challenge adlı kampanya grubunun Facebook sayfasında destekçilerden beklenenler, şöyle izah ediliyor: "Süpermarkette helal et ürünlerinin üzerine domuz eti koy ve bunun videosunu çek. Sonra bu videoyu Facebook, Instagram veya YouTube’ta paylaş“

Kampanyaya destek veren aşırı sağcı isimler

Gerçi Almanya’da hayvanların elektroşok yöntemi ile uyutulmadan kesilmesi yasak. Ama dini özgürlük kapsamında Yahudi ve Müslümanlar için istisnai kurallar mevcut. Yine de sosyal medyada paylaşılan yorumlar, kampanyanın hayvan hakları savunuculuğundan ziyade Müslümanlara yönelik kasıtlı bir provakasyon olduğuna işaret ediyor. Zira kampanyanın destek verenlerinin kimliklerine ve öz geçmişlerine bakıldığında, onların daha ziyade aşırı sağcı çevrelerde aktif olduğu göze çarpıyor. Örneğin ırkçı ve antisemitik duruşu ile bilinen Bonn kentindeki Bogida hareketinin kurucusu Melanie Dittmer ya da yabancı ve İslam karşıtı Pegida hareketinin konuşmacılarından ve 'Selefiler'e karşı holiganlar' (Hogesa) grubunun kurucularından Dominik Roeseler de kampanyaya aktif destek veren isimler arasında bulunuyor.

Süpermarketlerde kültür savaşı

Kampanya destekçilerinden talep edilen biçimdeki videolar çoktan sosyal medya platformlarında paylaşılmaya başlandı. Kampanyanın Facebook sayfasını beğenenler giderek artıyor. #Halalchallenge etiketi Twitter'de TT listelerine girdi. Bu Kampanya he ne kadar Almanya‘nın sanal ağında ufak bir azınlığı yansıtsa da eylem, helal et sattığı gerekçesi ile öfkesi, bir süredir süpermarket zincirlerine yönelen belli bir grubu temsil ediyor.

Bu öfke son birkaç aydır Rewe, Edeka gibi helal et ve et ürünlerini satan süpermarketler zincirinin Facebook sayfalarında bir eleştiri yağmuru olarak kendini gösteriyor. Bazı firmaların Facebook sayfasında takipçilerine verdiği yanıtlar daha ziyade savunma çizgisinde kalıyor. Örneğin Edeka tarafından verilen bir yanıtta "çok az sayıda satıcının" söz konusu et ürünlerini sattığı belirtiliyor ve bu ürünlerin hiçbirinin uyutulmadan kesilen bir hayvandan olmadığı vurgulanıyor.

Eleştiri yağmuru ve sonuçları

Avusturya’da ise Spar süpermarketler zinciri gelen eleştiriler karşısında pes etti. Firmanın Viyana’daki şubesinde deneme amaçlı helal et ürünlerinin satışa başlanmasının ardından, kullanıcılar Facebook üzerinden firmaya sözlü saldırıya geçti. Firmayı hayvanlara zulümü desteklemekle suçlayan kullanıcıların yorumlarına genelde İslam karşıtı açıklamalar da eşlik ediyor. Süpermarket zinciri bunun üzerine şu açıklamayı yaptı: "Spar, (asılsız!) suçlamalar ve yoğun Facebook tartışmalarının ardından Viyana’da helal et ürünleri test satışını sonlandırmıştır".

Firma bu açıklamanın ardından bu kez de ırkçılık karşıtlarının hedefi haline geldi. Bu grup, firmayı yabancı düşmanlarına boyun eğmekle suçladı.

Ekonomik getirisi hesaba katılarak helal sertifikalı et ürünleri, Almanya'da birçok süpermarkette satılmaya başlanmıştı. Almanya'da yaşayan yaklaşık 4 milyon Müslüman, gıda sektörüne yılda yaklaşık 5 milyar euro kazandırıyor.