İspanya'daki Arap medeniyeti: Endülüs

Eski camilerin Müslümanlık motişeri muhafaza edilerek kiliselere çevrildiği, bazı Arapça sözcüklerin gündelik dile girdiği, Flamenko’su dünyaca meşhur Endülüs, folklorik açıdan büyük bir zenginliğe sahip. Avrupa’nın üçüncü en büyük yüz ölçümüne sahip ülkesi ‹spanya’nın, 17 özerk bölgesinden biri Endülüs. Müslüman İspanya’ya atfen kullanılan bir kelime... Sekiz vilayetten oluşan bölgenin başkenti Sevil. Yüzyıllarca emir, halife ve sultanlar tarafından yönetilmiş. Akdeniz ve Atlantik arasındaki konumuyla, 3 bin yıl boyunca İber Yarımadası’nın kültürel ve ekonomi merkezi olmuş İspanya’daki 800 yıllık Arap egemenliği, kendini dilde de gösteriyor. Bugün İspanyolcada, Arapçadan gelme birçok kelime var! Sevil: Don Kişot’un yazıldığı yer Sevil, geçmişin zenginliğini bugünün şıklığıyla harmanlamış zarif bir şehir. Guadalquivir Nehri üzerinde yer alan Arapların Izvilla’sı, İspanyolcaya da Sevilla (İspanyollar iki “l” yan yana gelince “y” okuyorlar) olarak geçmiş. Şehir o kadar güzel ki, birçok sanatçıya da ilham kaynağı olmuş. Ünlü ressamlar Murillo ve Velazquez burada eserler vermiş, Cervantes Don Kişot’u Sevil Hapishanesi’nde yazmış. Carmen (Bizet), Sevil Berberi (Rossini), İspanyolca adı Don Juan olan Don Giovanni (Mozart), Fidelio (Beethoven) bu şehirde geçen operalardan akla ilk gelenler. Amerika’nın keşif seferlerinin başlangıç yeri olan Sevil, bugün 750 bin nüfuslu bir kültür merkezi. Sevil’in yıldızları ● Katedral: 12’nci yüzyılda cami olarak yapılmış, sonra katedrale çevrilmiş. La Giralda dedikleri kule 98 metre. Tepesinde, şehrin de sembolü olan bir rüzgârgülü var. Kolomb’un anıt mezarı da burada. Giriş 7 Euro. ● Maria Luisa Parkı: Eski krallardan birinin kızına ait olan sarayın bahçesi, vasiyeti üzerine belediyeye kalmış ve parka dönüştürülmüş. 1929’da dönemin izlerini taşıyan binalarla süslenmiş. Arkeoloji Müzesi, Sanat ve Kostüm Müzesi, İspanyol Meydanı bunlardan bazıları… ●Guadalquıvır Nehri: Kral Juan Carlos’un adını taşıyan sahil yolunda yürüdüğünüzde 1992 sergisinin yapıldığı alanı ve Calatrava’nın yaptığı mimarlık şaheseri köprüyü göreceksiniz. ●Altın Kule: Nehrin üzerindeki kule, şu anda denizcilik müzesi olarak kullanılıyor. Suyun öteki tarafındaki Triana (Betis), tapas barları ve restoranlarıyla meşhur, bir de eşsiz manzarasıyla Nerede yenir? ● Robles Placentines. c/Placentines, 2. Tel: 954213162. www.roblesrestaurantes.com. Nerede kalınır? ●Hotel Alfonso XIII. Calle San Fernando, 2. Tel: 954917000. www.westin.com/hotelalfonso. Batı Afrika mimarisi örneklerinden... ● Hotel Las Casas de la Juderia. Callejon Dos Hermanas, 7. Tel: 954415150. www.casasypalacios.com . Yahudi Mahallesi’nde bir cevher! Avrupa yolcularının başucu kitabı Avrupa’yı karış karış gezmek ya da dört bir köşesini adım adım bilmek isteyen gezginler için artık tam donanımlı bir kitap var! “En iyi profesyonel rehber ve gezi yazarı” ödüllü Saffet Emre Tonguç’un kaleme aldığı “Avrupa’da Görülecek 101 Yer”, Türkiye’de alanında bir ilk! Bütün Avrupa’yı kapsayan kitapta, tam 46 ülke ve 101 yer bulunuyor. Ülkeler hakkında ayrıntılı bilgilerin yanı sıra çok sayıda görselle zenginleştirilen kitap, “nerede yenir”, “nerede kalınır” gibi ipuçlarını da içeriyor. Kitap; Avrupa’daki tüm önemli şehirlerin ulaşım, alışveriş, restoran, gece hayatı ve otel bilgilerini de detaylı biçimde veriyor. Yazarın beş yıllık çalışmasının ürünü olan eser, Boyut Yayın Grubu tarafından yayınlandı. Kordoba; bilim ve kültürün beşiği Arap medeniyetinin doruk noktasına ulaştığı Kordoba, 10’uncu yüzyılda 300 camisi, muhteşem sarayları, hamamları ve çok gelişmiş şehir planlamacılığı ile Avrupa’nın en modern aynı zamanda da en kalabalık şehri unvanlarını almış. Yetiştirdiği Müslüman ve Yahudi âlimlerle bilim ve kültür dünyasına inanılmaz katkılarda bulunmuş. Kordoba’nın yıldızları ● Alkazar: 14’üncü yüzyıldan kalma saray, şu anda Roma lahit ve mozaiklerinin sergilendiği bir müze. Muhteşem bahçeleri, Elhamra Sarayı’nı andırıyor. Arapların kendi memleketlerinde bulamadıkları su, Endülüs’te şadırvanlarda, fıskiyelerde ve havuzlarda bolca kullanılmış ve bu gelenek Hıristiyanlar tarafından da aynı Alkazar’daki gibi devam ettirilmiş ●Cami-Katedral (Mezquita): Görülmesi Allah’ın emri bir bina... Avrupa’daki tek örnek olan bu eseri 785 yılında Endülüs Emevileri’nden I. Abdurrahman cami olarak inşa ettirmiş, II. Abdurrahman ise genişletmiş, II. Hakim de 10’uncu yüzyılda muhteşem Mihrap’ını yaptırmış. Mihrap bölümünde İstanbul’dan getirilen Bizans mozaiklerine muhakkak bir göz atın, etkileneceksiniz. Nerede kalınır? ● NH Amistad Cordoba. Plaza de Maimonides, 3. Tel: 957420335. www.nh-hotels.com. Otel bütün tarihi mekânlara yürüyüş mesafesinde... ● Maimonides Hotel. Torrijos, 4. Tel: 957471500. www.hotel-maimonides.com. Granada; adını nardan alan şehir Sırtını Sierra Nevada dağlarına dayamış olan Granada, 1492’ye kadar sanatçıların, tüccarların ve bilim adamlarının merkezi olmuş. Hristiyanların hâkimiyetinde ise Rönesans’ın görkemi sarmış şehri. En önemli iki meydanı Bib-Rambla ve Nueva. Granada’dan 30 kilometre gidince kendinizi kayak merkezinde, 60 kilometre uzaklaştığınızda ise Costa del Sol (Güneş Sahili) bölgesinde buluyorsunuz. Granada’nın yıldızı ● Elhamra Sarayı: Nasri Hanedanı yöneticileri dünyadaki cenneti; alçı, ahşap, seramik, su ve ışığı bir araya getirerek burada yaratmışlar. Sarayın ziyareti bahçelerle beraber yaklaşık üç saat sürüyor. Biletleri önceden almanız tavsiye edilir, çünkü her gün belli sayıda ziyaretçi kabul ediliyor. 8 Euro’luk biletleri internetten www.alhambratickets.com adresinden temin edebilirsiniz. (Kaynak: Elele)