'İsrail-ABD ilişkilerinde en büyük kriz'

T24 - İsrail'in Washington Büyükelçisi Michael Oren'ın, iki ülke ilişkilerinin son 35 yıldaki en ciddi krizle karşı karşıya olduğunu söylemesi tartışma yarattı.İsrail basınına göre Oren bu sözleri, Amerika Birleşik Devletleri'ndeki İsrail konsoloslarına yönelik bir konuşma sırasında sarfetti.Haaretz gazetesi haberi toplantıya katılan konsoloslara dayandırdı.Washington'daki İsrail Büyükelçiliği'nden ise henüz bir açıklama gelmedi.İsrail-ABD ilişkileri 1975 yılında ciddi bir sınavdan geçmişti.Dönemin Dışişleri Bakanı Henry Kissinger'ın Başbakan İzak Rabin'den, İsrail'in 67'de işgal ettiği Sina Yarımadası'ndan çıkmasını talep etmesi üzerine ilişkiler gerilmişti.Büyükelçi Michael Oren'ın bu olaydan beri en ciddi kriz olarak tanımladığı durum ise, geçen haftaki gelişmeler ile ortaya çıktı.İsrail İçişleri Bakanlığı, Doğu Kudüs'teki Yahudi yerleşimlerinde 1600 ek konutun inşasına onay verdi.Açıklamanın, ABD Başkan Yardımcısı Joe Biden'ın İsrail-Filistin müzakerelerini yeniden başlatma amaçlı bölge ziyaretinin arifesine gelmesi tepki doğurdu.Biden zamanlamanın yanlış olduğunun altını çizerken, Başkan Obama'nın üst düzey danışmanlarından David Axelrod yönetimin üslubunu sertleştirdi.Axelrod hafta sonu yaptığı açıklamada, ek konut inşasının barış sürecine yıkıcı bir etki yaptığını söyledi.Bu açıklamanın Biden'ın ziyaretine denk geldiğine de dikkat çeken Axelrod, bu durumu ABD'ye hakaret olarak niteledi.Doğu Kudüs sorunuİsrail'in Doğu Kudüs'te inşa etmeyi planladığı 1600 konut Ramat Şlomo adlı yerleşimde yer alacak.Filistin tarafı ise gelecekteki başkentleri olarak gördükleri kentteki inşaatlara karşı çıkıyor ve projeden vazgeçilmezse dolaylı müzakerelerin başlayamayacağını belirtiyor.Filistin tarafı bir yılı aşkın süredir askıda olan müzakerelerin yeniden başlaması için, İsrail'in işgal altındaki topraklarda tüm yerleşim inşaatlarını durdurmasını talep ediyordu.Bu talepe Obama yönetimi de uzun süre destek verdi.Ancak Washington yönetimi daha sonra, Başbakan Netanyahu'nun inşaatların kısmen dondurulmasını ve Doğu Kudüs'ün kapsam dışı bırakılmasını öngören kararını yeterli buldu.Filistin yönetimi Washington'ın tavrından başta hayal kırıklığı duyduğunu ifade etti.Daha sonra ise ABD'nin dolaylı müzakerelere dönüş önerisini, Arap Birliği'nin de destek vermesi üzerine kabul etti.Ancak Obama'nın Orta Doğu özel temsilcisi George Mitchell'ın arabuluculuğunda yapılması öngörülen dolaylı müzakereler, İsrail'in ek konut kararı ile tehlikeye girdi.