İsrail-Polonya krizini derinleştiren açıklama: Polonyalılar Yahudi düşmanlığını anne sütünden alıyor

BBC Türkçe

İsrail Dışişleri Bakanlığı'na vekaleten atanan İsrael Katz'ın bu sabah bir radyoya verdiği demeçte, "Polonyalıların Yahudi düşmanlığını anne sütünden aldıklarını" söylemesi, Polonya ve İsrail arasındaki krizi daha da derinleştirdi.

Katz, tüm Polonyalıların "doğuştan Yahudi düşmanı olduklarını" savundu.

Polonya Başbakanı Mateusz Morawiecki, açıklama için "Irkçı. Kabul edilemez" dedi.

Morawiecki, İsrail Başbakanı Benyamin Netanyahu'yu arayarak salı günü Kudüs'te yapılacak olan Vişegrad Toplantısı'na katılmayacağını açıkladı.

Çekya, Macaristan, Slovakya ve Polonya'nın dahil olduğu Vişegrad Grubu'nun toplantısı, AB ülkeleriyle daha yakın ilişki kurmak isteyen İsrail'in çağrısı üzerine Kudüs'te yapılacak.

Son gelişmeler sonrası ise İsrail'den yapılan açıklamada Macaristan, Slovakya ve Çekya liderlerinin Netanyahu ile ikili görüşmeler yapacakları belirtildi.

Çekya Başbakanı Andrej Babis ise Macaristan ve Slovakya liderleriyle ikili görüşmeler yapacağını, İsrail ile zirvenin ise bu yıl başka bir zaman organize edileceğini söyledi.

Kriz nasıl başladı?

İsrail ve Polonya arasındaki kriz Perşembe günü başladı.

Binyamin Netanyahu'nun geçen hafta Polonya ziyareti sırasında "Polonyalılardan bazıları soykırımda Nazilerle işbirliği yaptı" demesinin ardından, Polonya Başbakanı Morawiecki, İsrail gezisini iptal etti.

Netanyahu'nun ofisinden yapılan açıklamada, Başbakan'ın Polonya halkını ya da tüm Polonyalıları kastetmediğini belirtildi.

Ancak bu açıklama gerginliği azaltmak için yeterli olmadı.

Morawiecki kararından geri adım atmadı. İsrail bu karara saygı duyduğunu bildirdi.

İsrail'in Varşova Büyükelçisi 3 gün içinde 2 kez Polonya Dışişleri Bakanlığına çağrıldı.

Soykırım sırasında Polonya işgal altındaydı

İkinci Dünya Savaşı sırasından Polonya'nın bir kısmı Nazi Almanyası, bir kısmı da Sovyet Rusya işgali altındaydı. İşgal boyunca 3 milyonu Yahudi, 5 milyondan fazla Polonyalı hayatını kaybetti.

Polonya, yıllardır Nazilerin bu ülkenin topraklarında kurduğu Yahudi kampları için kullanılan "Polonyalı ölüm kampları" ifadesine itiraz ediyor.

Şubat 2018'de, soykırımla ilgili Polonya halkına ya da devletine yönelik olarak suçlama yapılmasını yasa dışı sayan bir kanun çıkmıştı.

İsrail'in karşı çıkması sonucu, kanunda geçen "3 yıla kadar hapis cezası" maddesi kaldırılmıştı.

İsrail Cumhurbaşkanı Reuven Rivlin, kanuna itirazını "Birçok Polonyalı o dönem Nazilere karşı savaşırken, Polonya ve bazı Polonyalıların, Yahudilerin yok edilmesinde parmağı var" diyerek göstermişti.