İsrail'de tartışmalı idam tasarısına ilk onay çıktı

İsrail'de sağcı partilerin baskısıyla gündeme gelen ve idam cezası tartışmalarının alevlenmesine neden olan bir yasa tasarısı, parlamentodaki ilk oylamadan geçti.

120 sandalyeli mecliste 49 ret oyuna karşılık 52 "evet" oyuyla kabul edilen tasarı, "terör" suçundan hüküm giyenlerin askeri mahkemeler tarafından idam cezasına çarptırılmasını kolaylaştırıyor. İsrail'de en son 1962 yılında Nazi savaş suçlusu Adolf Eichmann idam edildi.

Parlamentodaki oturumda İsrail Başbakanı Benyamin Netanyahu da tasarı lehinde oy verdi. Oylama öncesi parlamentoya hitap eden Netanyahu, "aşırı durumlarda" idam cezasının uygulanmasından yana olduğunu belirterek, "katliam yapıp sonra da gülen biri, hayatını parmaklıkların ardından geçirmemeli. İdam edilmeli" dedi.

Netanyahu, bu gerekçenin Filistinlileri öldüren Yahudi militanlar için de geçerli olup olmayacağını soran bir İsrailli Arap milletvekiline, "Prensipte evet" yanıtını verdi.

"Yahudi kanı ucuz değil"

İdam yasa tasarısını hazırlayan koalisyon ortaklarından İsrail Evimiz partisi lideri ve İsrail Savunma Bakanı Avigdor Liberman da daha önce yaptığı açıklamada, “Yahudi kanı ucuz değil” diyerek tasarıya desteğini açıklamıştı. Liberman, “Hapishaneye giren her terörist, terörist örgütleri, pazarlık (esir takası) amacıyla sivil ve askerleri kaçırmaya teşvik ediyor.” ifadelerini kullanmıştı. 

Üç onay daha gerekiyor

İsrail Savunma Bakanı Avigdor Lieberman'ın girişimiyle hazırlanan tasarının yasalaşması için parlamentoda üç kez daha onaylanması gerekiyor. İsrail'de mevcut idam yasası, üç askeri hâkimden oluşan mahkeme heyetinin oy birliğiyle karar almasını öngörüyor. Parlamentoya sunulan tasarı ise oy çokluğunu yeterli kılıyor.

İsrail işgali altındaki Batı Şeria'da İsrailli güvenlik güçlerince tutuklanan Filistinliler söz konusu askeri mahkemelerde yargılanıyor.

İsrail sivil mahkemelerde cinayet suçundan idam cezasını 1954 yılında kaldırdı. Ancak idam cezası; soykırım, vatana ihanet, insanlık suçları, savaş suçları ve Yahudi halkına karşı suçlar gibi durumlarda pratikte hâlen verebiliyor.

Netanyahu geçen Haziran ayında bir Filistinli tarafından bıçaklanarak öldürülen üç İsrailli'nin ailesine taziye ziyaretinde bulunurken, idam cezasının belli vakalarda uygulanması gerektiğini ifade etmişti.