İşsizlik rakamına Suriyeli mülteci etkisi

İşsizlik oranının 3 milyona ulaştığı Türkiye’de işgücüne katılım oranı yüzde 51.6 ile tarihi rekora ulaştı. Son 1 ayda 171 binlik yeni istihdam yaratılmış olmasına rağmen, 400 bin Suriyeli mültecinin kayıtdışı olarak ve ucuz emek ile işgücüne katılım göstermesinin işsizlik oranında artışa neden olduğu belirtiliyor.

Hürriyet’te yer alan habere göre; Türkiye’de eylülde işsizlik yüzde 10.3’e çıktı, Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) mevsim etkilerinden arındırılmış olarak hesapladığı işsizlik oranı ise yüzde 10.4 ile değişmedi. İşsizlik oranı bir süredir çift hanede, işsiz sayısı da 3 milyon kişi civarında takıldı kaldı. Eylülde, sanayi, inşaat ve hizmet sektörlerinde ağustos ayına göre 177 bin kişilik yeni istihdam yaratılmış olmasına rağmen işsiz sayısında artış yaşanması ise işgücüne katılımın çok artmasından kaynaklanıyor. 2008 krizi sonrasında kadınların işgücüne katılımıyla artan işgücüne katılım oranını şimdi ise Suriyeli mülteciler etkiliyor. TÜİK’in yeni seri ile hesap yaptığı 2005’ten beri yani 10 yıldır ilk kez arındırılmış veride işgücüne katılım oranı yüzde 51.6’ya ulaştı. Bu tarihi rekor yeni istihdam yaratılmış olmasına rağmen işsizliğin düşmesini engelledi.

Bu yılın başından eylül ayına kadar toplam 621 bin kişi işgücüne katıldı. Ağustostan eylüle yani bir ayda ise işgücüne yeni katılanların sayısı 187 bin kişi olarak belirlendi. TÜİK verilerine göre istihdam ise yine arındırılmış veriye göre 171 bin kişi arttı. İstihdam artışı işgücü artışını karşılayamadı.

400 bin göçmen

Peki Suriyeli göçmenler işgücüne katılım oranını nasıl etkiliyor? Geçtiğimiz günlerde Türkiye İşveren Sendikaları Konfederasyonu (TİSK) ile Hacettepe Üniversitesi Göç ve Siyaset Araştırmaları Merkezi’nin (HÜGO) yayımladığı rapor yaklaşık 400 bin Suriyeli göçmenin Türkiye’de kayıtdışı çalıştığını ortaya koymuştu. Ucuz ve kayıtdışı işgücü olarak kullanılan Suriyeliler istihdam edilince yerini aldıkları işgücü de yeniden iş arama sürecine giriyor. Ve Suriyeli göçmenlerin istihdam piyasasına olumsuz etkisi sürüyor. TİSK ve HÜGO Suriyeli göçmenler için yeni istihdam alanları yaratılması ve kayıtlı çalıştırılarak istihdam piyasasına etkisinin azaltılmasını öneriyor.

İş Yatırım Ekonomisti Muammer Kömürcüoğlu, işgücüne katılım oranındaki artışın yıllık bazda işsizlik oranın artmasında etkili olmaya devam ettiğini söyleyerek, istihdam yaratımında 171 bin kişilik güçlü bir artış olduğunu, iyileşmenin sanayi ve hizmet istihdamından geldiğini söyledi. İşsizlik oranının üçüncü çeyrekte beklentilerin üzerinde gelen büyümeye rağmen çift hanede kalmaya devam ettiğini söyleyen Kömürcüoğlu, “Aylık istihdam yaratımındaki artış sevindirici ancak kalıcı bir iyileşme için henüz erken. Yılın son çeyreğinde seçim belirsizliğinin ortadan kalkması ile iktisadi faaliyette canlanma olabilir. Ancak önceki çeyreklerde de görüldüğü gibi büyüme ile işsizlik oranı arasındaki ilişki zayıflamış durumda. Ayrıca Türkiye’de yaşayan Suriyeli sığınmacıların da işgücü piyasası üzerinde olumsuz etkilerinin olduğunu düşünüyoruz. Bu bağlamda yılın son çeyreğinde de istihdam piyasasında kayda değer bir iyileşme beklemiyoruz” dedi.

Kayıtlı işgücünde yüzde 20’lik artış

Türkiye İş Kurumu Genel Müdürlüğü’nün (İŞKUR) verilerine göre kasımda İŞKUR’a başvuran işsiz sayısı, geçen yıl kasıma göre yüzde 28.15 artarken, eylüle göre ise yüzde 12 azaldı ve 180 bin 206 kişi oldu. Ocak-Kasım dönemindeki birikimli işsizlik başvuruları ise, geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 2 azaldı ve 1 milyon 78 bin 824 bine indi. Öte yandan; kasımda İŞKUR’a kayıtlı işgücü sayısı geçen yılın aynı ayına göre yüzde 20 arttı ve 5 milyon 600 bin kişiye ulaştı. Kayıtlı işsiz sayısı ise yüzde 20 azaldı, 2 milyon 103 bin kişiye düştü. İŞKUR’a kasım içerisinde başvuranların yüzde 43.4’ü kadın işgücü. Başvuruların yüzde 57.6’sı lise altı, yüzde 24.2’si lise ve dengi okullu, yüzde 15.5’i lise üstü eğitim mezunu ve yüzde 2.8’i ise okuryazar olmayanlardan oluştu. Ay içinde başvuranların yüzde 30.95’u 15-24 yaş arasında yer aldı.

Genç işsizliği yüzde 18.5

TÜİK’in arındırılmamış verilerine göre 15 ve daha yukarı yaştakilerde işsiz sayısı geçen yılın aynı dönemine göre 39 bin kişi artarak 3.1 milyon olurken, 15-24 yaş grubunu içeren genç işsizlik oranı 0.6 puanlık azalış ile yüzde 18.5 oldu. TÜİK verilerine göre istihdam edilenlerin sayısı eylülde, geçen yıla göre 987 bin kişi artarak 27 milyon 156 bin kişi, istihdam oranı ise 1 puanlık artış ile yüzde 46.8 oldu.