İstanbul Havalimanı'nın ilk etabı, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve çok sayıda devlet başkanının katılımıyla hizmete açıldı. Açılışa konuk cumhurbaşkanlarının yanı sıra, sanatçılar ve çok sayıda davetli katıldı. Cumhurbaşkanı Erdoğan, açılışta yaptığı konuşmada yeni havalimanının isminin "İstanbul Havalimanı" olduğunu açıkladı.
Açılış töreninde Cumhurbaşkanı Erdoğan, TBMM Başkanı Binali Yıldırım, Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Mehmet Cahit Turhan ve İGA Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Cengiz önemli açıklamalarda bulundu.
Havalimanı açılışında bir konuşma yapan Cumhurbaşkanı Erdoğan, "Yeşilköy'deki Atatürk Havalimanımız, burası tam kapasiteyle hizmete girdiğinde ticari seferlere kapanacak olmakla birlikte havalimanı vasfını koruyacak" dedi.
Erdoğan açıklamalarından satır başları şöyle:
Yeşilköy'deki Atatürk Havalimanımız, burası tam kapasiteyle hizmete girdiğinde ticari seferlere kapanacak olmakla birlikte havalimanı vasfını koruyacak. Gerek havacılık fuarları gerekse başka bir takım faaliyetler için Atatürk Havalimanı aynı isimle hizmet vermeyi sürdürecektir. Atatürk Havalimanının bu faaliyetler dışındaki alanları ise söz verdiğimiz şekilde millet bahçesi olarak İstanbul halkının kullanımına açılacaktır. Şu andaki kapalı alanları da inşallah ülkemizin, İstanbul'umuzun en büyük fuarı haline getireceğiz. Dolayısıyla orası Atatürk Havalimanı, burası ise İstanbul Havalimanı olarak isimlendirilecektir. Havalimanımızın ismi de hayırlı olsun.
2013'te ihalesini gerçekleştirdiğimizde pek çok çevrenin, bu projenin sonunun gelip gelmeyeceğini merak ettiğini biliyoruz. İlk etabı yılda 90 milyon yolcu kapasitelidir. Bu, tüm etaplar bittiğinde 150 milyona yükselecek, gerekirse 200 milyona çıkartılabilecektir.
Tüm etapların 2028'e kadar tamamlanması öngörülmektedir. Dolayısıyla önümüzdeki 10 yıl boyunca bu havalimanımız büyümeye devam edecektir. Kendi enerjisini üreten, çevreci, tabiat dostu ve engelsiz bir proje olan havalimanımızdaki hizmetler için 120 bin kişi görev yapacaktır.
Yatırım bedeli 10 milyar 247 milyon avro.Devlete ödenecek kira bedeli 22 milyar 152 milyon avro olmak üzere vergiler hariç 32,4 milyar avro.
Bu projenin finansmanında, herhangi bir Hazine garantisi veya benzeri bir taahhüt söz konusu değildir. İstanbul Havalimanı'nı sadece ülkemize değil, bölgemize ve dünyaya yaptığımız bir büyük hizmet olarak görüyoruz.
Binali Yıldırım'ın konuşmasından satır başları şöyle:
Yeni İstanbul Havalimanı'nın açılışında sizleri hürmet ve muhabbetle selamlıyorum. Bugün Endonezya'da uçak kazası oldu hayatını kaybeden insanlar var. Dost ve kardeş Endonezya halkının başı sağolsun diyorum, baş sağlığı diliyorum.
Bugün iki mutluluğu bir arada yaşıyoruz. Kuruluşunun 95. yılında Cumhuriyet'in şanına yakışan bu eser ülkemiz, milletimiz için hayırlı olsun. Liderlik eden Cumhurbaşkanımız Recep Tayyip Erdoğan'a milletim adına şükranlarımı sunuyorum. İnşaatına, planlanmasına kadar her etabında Bakan ve Başbakan yer almış birisi olarak farklı bir heyecan yaşıyorum.
Bu projede yer alanları 42 ay gibi bir sürede ortaya çıkardıkları için teşekkür ediyorum. Yapım süresinde kararlılıkla yollarına devam ettiler ve çalıştılar. Bu eserin isimsiz kahramanları mimarlar ve mühendisler, gece gündüz çalışan işçilerimiz emekçilerimizdir. En büyük tebriği onların hak ettiğini ifade ediyor, büyük bir alkış istiyorum. Milletimizin adını medeniyet tarihine yazan bir eser meydana getirdiniz Sayın Cumhurbaşkanım.
Projenin gerçekleştirilmeyeceği öne sürülmüştü, inşaata başlarken kaynak bulunamayacağı söylenmiş, acımasız eleştiriler olmuştu. Çalışmaktan uslanmadık, eleştirilerden yılmadık, hamdolsun bugünlere ulaştık. 3. Havalimanı inşa edeceğimiz bu alanda 2011'li yılları dün gibi hatırlıyorum. Burada arazi delik deşik oldu, bu arazide havalimanı nasıl olur demiştiniz, biz burada sadece havalimanı yapmayacağız, araziyi de tedavi edip, en güzel arazi yapacağım demiştim, sağolun kabul ettiniz. Bütün zorlukları bize unutturdu.
Zorluklar karşısında pes etmek sizin mizacınıza uymuyor, 15 Temmuz'da, 17-25 Aralık'ta, Gezi Olayları'nda bunu gördük. Bu anlayışla çalıştık bugünlere geldik. Bölünmüş yollar, şehir hastaneleri gibi bu eserlerle şüphesiz iftihar ediyoruz. Bu eser istikbalimizin güneşi oluyor. Bu havalimanı hedeflerimizi gerçeğe dönüştüren bir eser olarak bugün burada karşımızda duruyor. Ülkemiz yeni eserlerle çağı yakalamaya devam edecek.
Yeni havalimanımızın bu duygularla açılışı dolayısı ile bu mutluluğa ortak olmak için gelen bakanlara, konut devlet başkanlarına, halkımıza şükranlarımızı sunuyoruz.
Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Mehmet Cahit Turhan açıklamasından notlar;
Bugün de Cumhuriyetimizi taçlandıran havalimanımızın açılışının heyecanını yaşıyoruz. Bizi yalnız bırakmayan dünyanın dört bir yanından gelen misafirlerimize hoş geldiniz diyorum. Her aşamasında yer alan projenin mimarı ve öncüsü Cumhurbaşkanımız Recep Tayyip Erdoğan'a teşekkür ediyorum. Sayın Meclis Başkanımız Binali Beyefendiye ve önceki bakanlarımıza da şükranlarımı sunuyorum. Sayın Cumhurbaşkanım değerli konuklar kıtaları birbirine bağlayan havalimanımızın birinci etabını tamamlayarak teslim ediyoruz.
Bu havalimanının bulunduğu alan atıl maden ocakları çukurlarıyla doluydu. Burayı güzel bir alana çevirmek başlı başına bir olaydı. Bununla yetinmeyen hayal edilemeyenleri yapan Cumhurbaşkanımız Recep Tayyip Erdoğan sayesinde bu zafer alanı oluştu. Yılda 90 milyon yolcuya tamamlandığında ise 200 milyon yolcuya hizmet verecek. 300'den fazla uçuş noktası ile en büyük havacılık merkezlerinden biri olacak.
İGA Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Cengiz'in konuşmasından notlar;
Bu sadece havalimanı değil sözünüz bizim ışığımız oldu. Siz çıtayı yükseltmeyi seven bir lidersiniz. Gazi Mustafa Kemal Atatürk'ün de söylediği gibi Cumhuriyetimizi ilerletmek için sizin de yardımınızla azim ve heyecanla sürdürüyoruz. Bugün açılışını yaptığımız faza 7,5 milyar euroyatırdık. Böyle bir açılışı yaptığım için Allah'ıma hamdolsun. Sayın Cumhurbaşkanım eşsiz vizyonunuzla Yeni Havalimanı çok büyük alan üzerinde 6 bağımsız pist olarak tasarlandı. 200 milyona çıkmak için hiçbir engel yok.
Erdoğan'ı taşıyan "CAN" uçağı, İstanbul Havalimanı'na teker koydu.
Cumhuriyetin kuruluş yıl dönümünde gerçekleşecek açılış törenine, dünyanın dört bir yanından gelecek 50'nin üzerinde üst düzey konuk şahitlik edecek.
Havalimanı güzergahındaki yolların çevresinde ve terminal içinde Türk bayrakları, Cumhuriyetin kurucusu Gazi Mustafa Kemal Atatürk'ün fotoğraflarının bulunduğu afişlerin yer aldığı görüldü.
Platform önüne katılımcı ülke bayrakları da konuldu.
Havalimanı girişinde oluşturulan özel alanda, açılışta görevli ve daha önce akredite olan personel, basın mensubu ve diğer ilgililere yaka kartları dağıtıldı.
Basın mensupları, yaka kartlarını almalarının ardından servislerle terminal içindeki basın bölümüne taşındı. Otopark alanında açılışta görevli personelleri taşıyan İstanbul Büyükşehir Belediyesi'ne ait "HAVAİST" servis otobüsleri de yer aldı.
Terminal içi ve dışında geniş güvenlik önlemleri alınırken, havalimanı girişinde Türkçe ve İngilizce "İstanbul Havalimanı" ile birçok dilde "Evinize Hoş Geldiniz" yazıları dikkati çekti.
Terminal içindeki ekranlarda İstanbul Havalimanı'nın yapım sürecini gösteren videolar gösteriliyor. Açılış töreni terminal binası içinde kurulan platformda gerçekleştirilecek.
Tören, Cumhurbaşkanlığı Senfoni Orkestrası'nın konseriyle başlayacak ve canlı yayınlarla dünyanın dört bir yanından takip edilebilecek.
Terminal içi ve dışında geniş güvenlik önlemleri alınırken, havalimanı girişinde Türkçe ve İngilizce "İstanbul Havalimanı" ile birçok dilde "Evinize Hoş Geldiniz" yazıları dikkati çekti.
Açılışa, Arnavutluk Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Ilir Meta, Katar Devleti Emiri Şeyh Tamim Bin Hamad Al-Thani, Kırgız Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Sooronbay Jeenbekov, Kosova Cumhurbaşkanı Hashim Thaçi, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Mustafa Akıncı, Makedonya Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Prof. Gjorge Ivanov, Moldova Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Igor Dodon, Pakistan İslam Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Dr. Arif Alvi, Sırbistan Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Aleksandar Vucic, Sudan Cumhurbaşkanı Feldmareşal Omar Hassan Ahmad Al Bashir, Bosna Hersek Bakanlar Konseyi Başkanı (Başbakan) Dr. Denis Zvizdic, Bulgaristan Başbakanı Boyko Borisov, Kongo Demokratik Cumhuriyeti Başbakan Yardımcısı ve Ulaştırma ve İletişimden Sorumlu Bakanı, Slovenya Başbakan Yardımcısı ve Altyapı Bakanı Alenka Bratusek, Gürcistan Dışişleri Bakanı David Zalkaliani (heyet başkanı), İran Dışişleri Bakanı Dr. Muhammed Cevad Zarif (heyet başkanı), Moldova Cumhuriyeti Gagauz Özerk Yeri Başkanı Irina Vlah katıldı.
KDV dahil 26 milyar 140 milyon avroluk yapım, işletme ve devir bedeliyle ihalesini kazanan Limak/Kolin/Cengiz/Mapa/Kalyon Ortak Girişim Grubu'nca inşa edilen, yıllık 90 milyon yolcu kapasiteli havalimanının ilk fazda, 1.4 milyon metrekarelik ana terminal binası, 2 pist, Hava Trafik Kontrol Kulesi ve destek binaları bulunuyor. 42 ayda tamamlanan ilk fazda yaklaşık 200 bin işçinin çalıştığı bildirildi.
Toplamda 76,5 milyon metrekarelik alan üzerine kurulan havalimanının ilk fazının açılması için 6 milyar avroluk yatırım yapıldığı belirtilirken, havalimanının diğer etaplarının da yolcu artışlarına bağlı olarak 2023'e kadar tamamlanacağı bildirildi.
Özel sektör kaynaklarıyla yap-işlet-devret (YİD) modeliyle inşa edilen havalimanı, tamamlandığında 6 bağımsız pisti, 500 uçak kapasitesi, 70 bin araçlık açık ve kapalı otoparkı ve yıllık 200 milyon yolcu kapasitesiyle dünyanın en büyük havalimanı olacak.
Bu arada, Ortak Girişim Grubu, 25 yılda, yıllık KDV dahil 1,1 milyar avro olmak üzere 26 milyar avro kira ödeyecek.
Resmi açılışı 29 Ekim'de yapılacak olan İstanbul Havalimanı'na (İYH) 30 Aralık saat 03:00'de başlayacak taşınma süreci 45 saat sürecek ve Atatürk Havalimanı (AHL) 31 Aralık saat 00:00'dan itibaren ticari yolcu taşımacılığına kapatılacak.
İlk etapta günlük 5 kalkış ve 5 inişin olacağı havalimanında, THY iç hatlarda 31 Ekim'de Ankara, 1 Kasım'da Antalya, 2 Kasım'da İzmir'e ilk uçuşu gerçekleştirecek.
İlk yurt dışı uçuş ise 1 Kasım'da Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti (KKTC) ve 8 Kasım'da Azerbaycan'a yapılacak.
Yıl sonuna kadar taşınmanın tamamlanmasının ardından piste günde 2 bin uçak iniş-kalkış yapabilecek, 350'den fazla noktaya uçuş gerçekleştirilecek. Havalimanı, 250 havayolu şirketine hizmet verecek.
Temeli atıldığı günden bu yana birçok alanda ödül alan havalimanı, veri merkezindeki elektrik sistemleri 2N ve soğutma sistemleri N+1 yedekli yapıyla dizayn edilirken, Uptime Institute tarafından "Design (Tasarım)" belgesiyle sertifikalandırıldı. Uluslararası alanda rüşdünü ispat eden, adını sivil havacılık tarihine altın harflerle yazdıracak ve pek çok özelliğiyle ilklere imza atan İstanbul Havalimanı, Airbus A380 ve Boeing 747-8 gibi süper jumbo uçaklarının rahatlıkla yanaşabileceği ve yolcu deneyimi konusunda dünyada çığır açacak bir terminale sahip. Robotlar, yapay zeka, yüz tanıma ya da diğer kişisel bilgilerle işlem yapabilmeye olanak sağlayan havalimanı, yolcuların rahatı ve konforu için akıllı sistem, kablosuz internet, telsiz ve yeni nesil GSM altyapısı ile LTE, sensör ve konuşan 'nesneler' gibi son teknolojilerle donatıldı. Havalimanının güvenliği 3 bin 500 güvenlik görevlisi ve son teknoloji 9 bin kamera ile sağlanacak. Güvenlik aynı zamanda terminal içinde bulunan sanal kuleden idare edilecek.