İstanbul Havalimanı CEO'su Kadri Samsunlu, havalimanının 28 Mayıs'ta iç hat uçuşlarına açılmasının hedeflendiğini kaydetti. Terminalde alınacak Koronavirüs tedbirlerini anlatan Samsunlu, uçuş yapan yolcuların seyahat sonrası ikamet edecekleri yerlerin adreslerini havalimanlarında bildireceklerini dile getirdi. Maske ve eldivenin zorunlu kullanılacağını ifade eden Samsunlu, "Havalimanı girişlerine özel dezenfektanlı paspas koyulacak. Bu paspasla virüsün ayakkabı ile taşınımı engellenecek" dedi.
CNN Türk’te yayınlanan Hakan Çelik’le Hafta Sonu programına konuk olan İstanbul Havalimanı CEO’su planlanan iç hat uçuşları ve havalimanlarında alınacak Koronavirüs tedbirleri ile ilgili merak edilen sorulara yanıt verdi.
Samsunlu’nun açıklamalarından satır başları:
* Havalimanı kapanmadı. Havalimanımız açık. Tahliye uçuşları yapılıyor. Biz tabii 1200-1300 alışmıştık. O noktada durulmuş durumda.
* Ramazan Bayramından sonra 7-8'i gibi iç hatların açılması hedefleniyor. Haziran ayı içinde de dış hatların normal yolcu trafiğine başlaması bekleniyor. Sonrasında dış hatlar başlaması hedefleniyor. Ancak bizim istememiz dışında gittiğimiz ülkelerin de izin vermesi gerekiyor. Haftalık 75 frekansla başlanması anlamına gelir. Tarifeli uçuşlar bu şekilde sembolik şekilde başlaması hedefleniyor.
* Terminalde maskesiz görüldüğü anda müdahale edilecek. Maske sürekli suratınızda olacak. İkincisi yolcuyla yakın çalışan personel var. Güvenlik ve danışmadaki arkadaşlarımız siperlik de takacaklar. Burada risk seviyesine göre herkesin ne kullanacağı belirlendi.
* Bazıları eldiven takacaklar, bayan arkadaşlarımızda bone ile saçlarını koruma yoluna gideceğiz. Bunlar sadece yolcuyla yakın temasta olanlar. Yolcuların, maske ve eldiveni yanlarında bulundurmak zorundalar.
* Yanlarında bulunmalarını isteyeceğiz. Bütün havalimanlarında bu uygulanacak. Türkiye'deki en küçük ve en büyük havalimanlarına girmek için bunlar gerekli olacak. Uçacak yolculardan 2 - 3 tane olması istenecek. Bu maskeleri 3-4 saatte bir değiştirmeniz gerekiyor. Beyan esas alınacak.
* Termal kamera sistemi kuruldu. Şimdi biz ne yapıyoruz. Tüm girişlerde gelen yolcunun geçeceği alanlarda transfer veya pasaport alanlarında ya da personelin geçeceği noktalarda bu termal sistemi kuracağız.
* Kore'nin başarılı olmasının sebebi maske, sosyal mesafe ve termal kameradır. Her yakaladığınız kişi önlem noktası oluyor. 37.5 vücut sıcaklığı olan yolcuya termal kamerada görünce müdahale ediyoruz.
* Hudutlar ve Sağlık Genel Müdürlüğü'ndeki arkadaşlar görüşmesini yapıyor ve yolcuya müdahale ediyoruz. Semptonlar varsa zaten hiç gelmeyin havalimanına. Yoksa yolcuların en hızlı şekilde geçmesi için her şeyi hazırladık. Yeter ki yolcu gelirken bilinçli şekilde gelsin.
* Sosyal mesafe için bir takım çizgiler konuldu. Buradaki amaç yolcuya yönlendirme yapabilmek. İnsan sağlığını düşünüyorsa sosyal mesafeye uyacak. Biz hijyen takımı kuruyoruz. Çalışan personel gibi dolaşacak ve kurallara uymayan yolcuları uyaracaklar.
* Lounge'lar açılacak. 27 Mart'a kadar operasyonumuzu devam ettirdik. 1 lounge kesin açık olacak. THY'nin mi yoksa İGA'nın mı bilmiyorum. Lounge bir ihtiyaç. Yiyecek içecek alanlarında sosyal mesafeyi koruyacağız. Masalar arasındaki mesafeler hazırlandı. Aileler zaten evde beraber aileler noktasında bir masada beraber oturacaklar. Masalarda yolcuların birbirinin yüz yüze gelmemelerini sağlayacak adımlar için planlar yapıldı. Örnekler yapıldı. Faaliyete geçireceğiz.
* Ellerin dokunduğu her şeye havalimanında önlem var. Bunlardan biri bagaj. Tahliye yolcusu geçen gün bagaj alacak elleyemiyor. Ben cebimdeki eldiveni verdim. Burada en önemlisi yolcuya verilecek güven. Yolcu bunu hissederse çok daha rahat şekilde yolculuk yapacaktır.
* Tuvalet ve lavobalarda hepsi sensörlü. Kafanın yan yana geldiği her opsiyonu kapatmaya çalışıyoruz. Pisuvarlarda da kafa bölümleri kapatıldı. Bu geçici tedbir. Ancak vaziyete göre kalıcı olabilir. Bir salgınla karşı karşıyayız. Tabii bıraktığımız noktaya dönmek isteriz.
* Gelen yolcular için geçerli yolcuların kalacağı yeri mutlaka bildirmesi gerekiyor. Çin'deki krizin başladığı ilk günden itibaren uyguluyoruz. 8-10 tane soru var. Pasaporttan geçmek için bunu bırakmanız gerekiyor. Telefon numaranız kontak kurulacak kişi lazım. Bunun sebebi yarın hasta olursanız iletişim kurmamız gerekli.
* Dezenfektanlı paspasları koyuyoruz. Bir paspasla basıldıktan sonra girilsin istiyoruz. Lastik bir ürün. Dezenfektan sıvı ile ayakların altındaki virüsler engelleniyor. El dezenfektan cihazları yerleştirildi. 350 tane var. Şu an için böyle. Tüm ofis, dinlenme alanlarında var. Elle basılacak bir şey bırakmadık. Sensörlü. Terminal dışına da koyduk. Gerektiği anda daha fazlasını alacağız.
* Yüzde 100 büyük terminal olmak avantaj. Biz de normal zamanda bile kuyruk yoktu. Çünkü üst yapı olarak büyük bir kapasite koyduk. Sosyal mesafe için bir alanın olması gerekiyor. En çok reaksiyon gösterilen konu sosyal mesafe. Corona bir korku krizi. Bir sağlık krizi. İlk kez yaşıyoruz. 11 Eylül'de uçaklar gökdelen vurdu. O da korku krizi. SARS, Ebola, Domuz Gribi hepsi korku krizi.
* Bizim havalimanımızda 5 kol var. 1 iç hatlar için 4 tane dış hatlar için. Riske göre bölünecek. Uçtukları yere göre kriterler farklılaşacak. Az riskliler daha farklı kolda, diğerlerini farklı kollarda alarak operasyonel aktiviteyi yapabiliriz. 114 uçağı aynı anda bağlayabiliyoruz.
* Tek kullanımlık olacak. Lounge'larda zaten tek kullanımlık uzun zamandır. Açık büfe düzeni olacak ama maşalar olmayacak. Ne yiyecekseniz maşadan tutarak almayacaksınız. Küçük kaplara koyulacak. Tek kullanımlık paketler dediğimiz açık teşhir ettiğimiz ürünler paketlenecek. Çatal bıçak tuzluk gibi diğer malzemeler de tek kullanımlık.
* Kağıtla menü gösterilmeyecek. Temassız ödeme gerçekleştirilecek. Mağazaların hepsi de şu an kapalı. Yolcu sayısına bağlı tabii açılması. Çalışanların kendini güvende hissetmesi de önemli. Talep sınırlıysa sağlık konusundaki ihtiyaçlara da kulak vermek gerekir. O noktada işletmeciler kendileri karar verecek. Benim önerim klasik Duty Free'lerden bir kısmı açılacak. Markalı ürünler kendi ekonomilerini düşünmeli. Ama ciro yapamayacak ve çalışanları riskteyse açmayabilirler.
* Büyük havalimanlarıyla yol haritası bizim sorumluluğumuzda değil. Biz havayolları ve yöneticileriyle iletişimdeyiz. Dış İşleri Bakanlığı bu süreci yönetiyor. THY ve Pegasus o havalimanlarıyla nasıl operasyon götürecekler görüşüyorlar. Dışarıdan gelen yolcunun içeriye girmesi noktasında karşı taraf ne isteyecek.
* Yolcuların rahatça seyahat etmesini sağlayacak standart bir durum oluşturulmadı. Avrupa en önemli pazarımız. Ama onlar da ne yapacaklarını bilmiyor. Avrupa'da koronanın etkisi farklı farklı görülüyor. Kendi aralarında da nasıl açacaklarını bilmiyorlar. Sağlık pasaportu olursa iyi olur. Antikor üreten insanların rahatça seyahat etmesi lazım.
* Havalimanında test noktaları kurmak Sağlık Bakanlığı bünyesinde. Biz bir süredir Ulaştırma Bakanlığı ve Sağlık Bakanlığı ile bu süreci yönetiyoruz. Dedik ki gelin test ünitesi koyalım. Bakanlık'tan pozitif yanıt aldık. Bu üniteleri kurabileceğini söylüyor. Testler için 24 saat süre gerekli diyorlar.
* Mescitlerde kişi sayısı görülecek. 5 kişi varsa 6. kişi giremeyecek. Maske ve eldiven satışı yapılacak yerler olacak. İçeriye giremez. İçeriden aldırıp öyle girecek.
* Aydınlatma için 15 güne ihtiyacımız var. 3. pisti 18 Haziran'da açıyoruz. Biz bu yatırımı 3-5 ay için yapmadık. 25-50 belki 100 yıl gidecek bir havalimanı yaptık. Havalimanına büyük avantajlar sağlayacak. Taksi süreleri ciddi anlamda düşecek.