İstanbul Sözleşmesi'nin imzaya açılmasının üzerinden tam 10 yıl geçti.
Kadın hakları savunucuları ve insan hakları örgütlerinin, kadına karşı şiddeti ve kadın cinayetlerini önlemek için kritik olduğunu vurguladığı anlaşmayı, bu süreçte Avrupa Konseyi üyesi 34 ülke onayladı, Avrupa Birliği'nin yanında 12 ülke de imzaladı.
Türkiye, 2011'de sözleşmeyi ilk imzalayan ülke olarak tarihe geçti, ardından 20 Mart 2021'de Cumhurbaşkanlığı kararı ile anlaşmadan çekildiğini açıkladı.
İstanbul Sözleşmesi'nin 10. yıldönümünde, sosyal medyada fesih kararına tepki göstermeyi sürdüren kadın hakları örgütleri, bazı siyasi partiler ve kuruluşlar, avukatlar, gazeteciler ve öğrenciler, sözleşmeden "vazgeçmeyecekleri" mesajını paylaştılar.
#İstanbulSözleşmesi10Yaşında ve #Vazgeçmiyoruz, Twitter'da en çok kullanılan etiketler arasında yer aldı.
Sözleşmenin 10. yılında İstanbul başta olmak üzere bazı illerde kadınlar protesto gösterileri düzenleyeceklerini açıkladı.Kadın hakları savunucuları, son bir yılda yaşanan kadına şiddet vaka sayılarına dikkat çeken, anlaşmanın feshi sonrasında kadına yönelik şiddetin önünün açtığını savunan bazı paylaşımlar da yaptı.
Mor Çatı'nın açıklamasında, "İstanbul Sözleşmesi'nde, devlete her alanda toplumsal cinsiyet eşitliğini sağlamak, şiddeti önlemek, kadınları şiddete karşı korumak ve failleri cezalandırmak yükümlülüklerini verdiği için ısrar ediyoruz" ifadeleri yer aldı.
https://www.instagram.com/p/COuzGnzqvvo/
Kadın Cinayetlerini Durduracağız Platformu'nun mesajında ise, "Hukuksuzca alınan kararları değil anayasayı, yasayı ve sözleşmeyi uygulatacağız" dendi.
https://twitter.com/KadinCinayeti/status/1392027469838962689
Türkiye Kadın Dernekleri Federasyonu'nun açıklamasında, sözleşmeden çekilme kararı "toplumun temel hak ve özgürlüklerine yönelik ciddi bir saldırı" diye nitelendi.
https://twitter.com/tkdfederasyon/status/1392112576637677574
https://twitter.com/kadinsavunmasi/status/1392029692795002880
https://twitter.com/ekmekvegul/status/1392027193891377156
Cumhuriyet Gazetesi'ne konuşan İstanbul Sözleşmesi'nin uzman denetim grubu GREVIO'nun ilk başkanı Prof. Dr. Feride Acar ise, "Türkiye'nin başından beri bu sözleşmenin ortaya çıkmasında aldığı öncü rol nedeniyle, hepimiz burada devletin, hükümetin ve de toplumun bir olumlu iradesi olduğunu düşünüyorduk. Bugün böyle bir irade var mı, sorgular haldeyiz" ifadelerini kullandı.
Bazı siyasi partiler ve temsilcileri de, sözleşmenin yıldönümünü düzenledikleri basın açıklamaları ve sosyal medya paylaşımları ile kutladı.
Cumhuriyet Halk Partisi (CHP), partinin kadın kolları yöneticilerinin yer aldığı bir video yayımlarken , CHP Kadın Kolları Genel Başkanı Aylin Nazlıaka düzenlediği basın toplantısında iktidara "Hangi siyasi hesap, kadınların hayatından daha değerli hale geldi?" sorusunu yöneltti.
https://twitter.com/herkesicinCHP/status/1392042573783519232
HDP'nin kadın milletvekilleri de, Diyarbakır ve İstanbul'da düzenledikleri basın toplantılarında İstanbul Sözleşmesi'nin toplumun yarısı olan kadınların yaşam güvencesi olduğunu ifade etti.
Diyarbakır'da tarihi Keçiburcu'nda bir araya gelen HDP milletvekilleri Ayşe Acar Başaran, Remziye Tosun, Meral Danış Beştaş, dört ay içinde öldürülen 106 kadının yazılı olduğu pankartı tarihi sura astı. HDP Kadın Meclisi Sözcüsü, Batman milletvekili Ayşe Acar Başaran basın açıklamasında, pandeminin de etkisiyle kadınların "evlerinde şiddete uğramaya devam ettiğine" dikkat çekti.
İYİ Parti Genel Başkanı Meral Akşener, "Kadınları, çocuklarımızı ve ailemizi korumak için yeniden; "İstanbul Sözleşmesi Yaşatır!" diyebiliriz. Yeter ki vazgeçmeyelim, biz vazgeçmeyeceğiz. " notuyla bir video paylaştı.
https://twitter.com/meral_aksener/status/1392134619940728832
Sendika temsilcileri ve bazı diğer kuruluşlardan da sözleşmeye destek mesajları geldi.
Türkiye Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu (DİSK) Genel Başkanı Arzu Çerkezoğlu, yaptığı yazılı açıklamada 1 Ocak 2021'den bu yana "152 kadının öldürüldüğüne" dikkat çekerek sözleşmenin uygulanması çağrısında bulundu.
https://twitter.com/ArzuCerkezoglu/status/1392029495645847555
Kamu Emekçileri Sendikaları Konfederasyonu (KESK) , bazı binalarına dev afişler asarak "sözleşmeden vazgeçmeyeceklerini" duyurdu.
https://twitter.com/KESK1995/status/1392041897284227074
Türk Tabipleri Birliği Merkez Konseyi Başkanı Prof. Dr. Şebnem Korur Fincancı ve Konsey üyeleri , "Biz İstanbul Sözleşmesi'nden #Vazgeçmiyoruz!" mesajı ile bir video paylaştı.
https://twitter.com/ttborgtr/status/1392105107139989506
Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği "toplumsal cinsiyetin tanımını yapan, ilk uluslararası sözleşme" niteliğindeki metnin önemini vurgulayan bir video yayımladı.
https://twitter.com/TMMOB1954/status/1392063223394865155
LGBTİ+ topluluklar ve hak savucunuları, sözleşmenin her bir bireyi koruduğunu vurguladı.
https://twitter.com/KaosGL/status/1392047332972236800
https://twitter.com/spodlgbti/status/1392044666510614530
Öte yandan 16 Avrupa ülkesinden 31 bakan, Türkiye'nin İstanbul Sözleşmesi'nden çekilme kararının, ciddi bir endişe kaynağı olduğunu belirten ortak bir açıklama yaptı. Çeşitli Avrupa gazetelerinde yayımlanan açıklamada, sözleşmenin toplumsal cinsiyet temelli şiddetle mücadelede bir dönüm noktası olduğu vurgulandı.
İstanbul Sözleşmesi'ni 10. yılında kutlayan çeşitli ülkelerin büyükelçilikleri ve uluslararası sivil toplum kuruluşlarına ait bazı diğer paylaşımlar şöyle:
https://twitter.com/KanadaTurkiye
https://twitter.com/SwedenAnkara/status/1391996872743608321
https://twitter.com/MdeKwaasteniet/status/1391996492173430784
https://twitter.com/aforgutu/status/1392024588926730240
16 Avrupa ülkesinden Türkiye'ye İstanbul Sözleşmesi çağrısı: 'Çekilme kararını gözden geçirin'
İstanbul Sözleşmesi kararı AKP'de nasıl karşılandı, kadın örgütleri ne diyor?