İtalyan Parlamentosu'nda 'Ermeni soykırımı' önergesi

Övgü Pınar 

İtalya'da hükümetin 1915 olaylarını 'Ermeni soykırımı' olarak resmen tanıması talebiyle parlamentoya bir önerge sunuldu. İtalyan basını, Türkiye'nin protesto amacıyla İtalya'nın Ankara Büyükelçisi'ni Dışişleri Bakanlığı'na çağırdığını iddia etti.

Parlamentonun iki kanadından biri olan Temsilciler Meclisi'ne sunulan önergede, iktidar ortakları 5 Yıldız Hareketi ve Lig'in yanı sıra muhalefetteki Demokratik Parti ve İtalya'nın Kardeşleri partilerinden milletvekillerinin de imzası bulunuyor.

Önerge metninde, hükümete "Ermeni soykırımını resmen tanıması ve uluslararası yankı sağlaması" çağrısı yapılıyor.

Metinde "20. yüzyılda yaşanan zulüm ve dehşetlerin tanınması ve anılması daimi bir uyarı teşkil etmelidir" deniliyor.

Önergede, "1973'te Birleşmiş Milletler İnsan Hakları Alt Komitesi, 1915-1917 yılları arasında Osmanlı İmparatorluğu'nda 1,5 milyondan fazla Ermeni'nin yok edilmesinin 20. yüzyılın ilk soykırımı olarak değerlendirilmesi gerektiğini kabul etmiştir" deniliyor. Ayrıca Avrupa Parlamentosu'nun 1987 tarihli kararıyla "1915-1917 yıllarındaki trajik olayları soykırım olarak tanıdığı", 2015'te de benzer bir kararla tüm üye ülkelere soykırımın tanınması çağrısı yaptığı hatırlatılıyor.

Katolik Kilisesi lideri Papa Francesco'nun 2015'te Türkiye ile Vatikan arasında kriz yaratan sözleri de önerge metninde yer alıyor.

'20'den fazla ülke tanıdı'

Papa Francesco'nun 1915'in 100. yılı sebebiyle Nisan 2015'te Vatikan'da düzenlediği ayinde "soykırım" sözcüğünü kullanması sonrası Türkiye Vatikan Büyükelçisi'ni geri çekmişti. Bu olay sonrası Türkiye-Vatikan diplomatik ilişkileri yaklaşık 10 ay boyunca maslahatgüzar seviyesinde sürdürülmüştü.

Temsilciler Meclisi'ne sunulan önergede halen dünya genelinde 20'den fazla ülkenin bu olayları "soykırım" olarak tanıdığı da vurgulanıyor.

İtalya'nın ise ancak Kasım 2000'de Temsilciler Meclisi seviyesinde "kısıtlı" bir karar aldığı hatırlatılıyor.

Temsilciler Meclisi'nin 2000 tarihli bu kararında "Avrupa Parlamentosu'nun Ermeni soykırımının tanınması yönündeki kararına atıfta bulunulsa da, hükümete yalnızca bölgedeki farklı halklar ve azınlıklar arasındaki her türlü ihtilafın tam olarak aşılması için çaba göstermesi çağrısı yapmakla sınırlı kalmıştı" deniliyor.

Bu önergeyle ise hükümete "Ermeni soykırımını resmi olarak tanıması" çağrısı yapılıyor.

İtalyan basını, söz konusu önergenin Temsilciler Meclisi'ne sunulması üzerine Türkiye'nin rahatsızlığını bildirmek üzere İtalya'nın Ankara Büyükelçisi Massimo Gaiani'yi Dışişleri Bakanlığı'na çağırdığını yazdı.