Japonya'nın 'ihtiyar mahkumları'; hırsızlıktan hapse girmek istiyorlar

Ilgın Yorulmaz Tokyo

Dünyanın en büyük üçüncü ekonomisi Japonya'da basit hırsızlıktan hapse düşen 65 yaş üzerindeki kişilerin sayısında büyük bir artış yaşanıyor. Ana sebep ekonomik zorluklar olsa da, gizli bir neden daha var: Umutsuzluk.

Evde yatalak bir eşe bakmaktan bunalan veya yalnız bir hayat yaşayan çok sayıda yaşlı Japon hırsızlık suçunu işliyor ve gönüllü olarak hapse giriyor.

"Ölmeden önce sevdiğim yiyecekleri doya doya yemek istedim"

Tokyo'nun merkezindeki bir süpermarkette güvenlik görevlisi olarak çalışan Yuu Ito'nun yakaladığı gözleri çökmüş, zor nefes alan cılız yaşlı adam, "Ölmeden önce sevdiğim yiyecekleri doya doya yemek istedim" diyordu.

Ito, günlerdir yıkanmadığı belli olan beyaz bir tişörtün üzerine arkasında bir kahve markasının logosu olan bir mont giymiş adamı arka odaya alıp sorgulamaya başladı.

Civardaki ucuz bir konutta yalnız yaşayan 71 yaşındaki adam, kanser hastasıydı. Doktorlar 3 aylık ömrünün kaldığını söylemişlerdi.

Adamın çaldığı üç paket ızgara yılanbalığı, iki bira, bir paket sushi, bir şişe saké, bir paket Çin mantısı toplam 7,420 yen (65 dolar) tutuyordu. Cebinde ise sadece 300 yen (2 dolar) vardı.

Her gün buna benzer bir sahne Japonya'nın herhangi bir yerindeki bir dükkanda yaşanıyor.

Dünyada ufak tefek hırsızlık yapanların çoğunu 14-19 yaş arası gençler oluşturuyor. 2011 yılına dek Japonya'da da durum böyleydi.

Ancak o yıl ülkede ilk defa bu tür hırsızlık yapan yaşlıların yüzdesi gençleri geçti. O zamandan bu yana da katlanarak artmaya devam ediyor.

Ulusal Polis Ajansı verilerine göre ülkede 2016 yılında meydana gelen basit hırsızlık olaylarının neredeyse yüzde 40'ında suçlu 65 yaş ve üstü biri.

"Olumsuzluklardan başka bir şey duymuyordum"

Kariyeri boyunca 5000'den fazla hırsızı yakalayan güvenlik görevlisi Ito, şu an G1 Security Services adlı bir güvenlik şirketinin sahibi.

Son yıllarda o kadar çok sayıda yaşlı hırsızla karşılaşmış ki oturup "Manbiki Rojin (Hırsız İhtiyarlar)" adında bir kitap yazmış.

Ito, süpermarkette güvenlik görevlisi olduğu zamanları hatırlayarak, "Toplumun bu en savunmasız kesiminin suçluya dönüşmesini görmek acı verici. Her yakaladığım yaşlıdan hastalık, boşanma, dolandırılma gibi olumsuzluklardan başka bir şey duymuyordum" diyor.

Dünyanın en düşük suç oranına ve kanuna en fazla saygılı insanlarına sahip olmakla övünen Japon toplumunda ihtiyar hırsızların artmasının gerisinde ekonomik eşitsizlik ve yoksulluk yatıyor.