Dünyanın en büyük ilaç üreticilerinden Johnson & Johnson'a ABD'nin Oklahoma eyaletinde 17,5 milyar dolarlık dava açıldı.
Savcılar şirketin ağrı kesici ilaçların bağımlılık riskini anlatmadan pazarlayarak "opioid salgınına" yol açtığını savunuyor. Opioid, vücutta morfin benzeri etki gösteren kimyasal maddelere deniyor.
Johnson & Johnson ise ilaçlarını doğru bir şekilde pazarladığını savunuyor.
Bu, eyalette Johnson & Johnson'a karşı açılan 2 bin davanın ilki.
Centers for Disease Control and Prevention'a (Hastalık Kontrolü ve Önleme Merkezleri) göre ortalama her gün 130 Amerikalı aşırı doz opioidden yaşamını yitiriyor.
2017'de 70 bin 200 kişi aşırı dozdan yaşamını yitirdi.
Oklahoma'daki davada Johnson & Johnson, "eyalet tarihindeki en büyük insan yapımı sağlık krizinin" ana sorumlusu olmakla suçlanıyor.
Savcılar Johnson & Johnson'ın yanı sıra OxyContin adlı ilacı üreten Purdue Pharma ve İsrail merkezli Teva Pharmaceuticals'ı 1990'lı yıllarda yanlış yönlendirici pazarlama aracılığıyla bu tür ilaçları yazmaları için doktorları teşvik ettiğini savunuyor.
Eyaleti savunan avukat Brad Beckworth, şirketin opioidleri "günlük ağrılara karşı güvenli ve etkili bir yol" olarak pazarlarken bunların bağımlılık yapıcı etkilerini gizlediğini ve böylece insanların ihtiyaçlarından fazla ilaç almasına yol açtığını belirtti ve ekledi:
"İnsanlar ihtiyaçlarından fazla ilaç alırsa ölür."
Avukat Brad BeckworthOklahoma Başsavcısı Mike Hunter da şirketlerin "eylemlerinden ötürü sorumlu tutulmaları gerektiğini" söyledi.
Johnson & Johnson'ın avukatı ise reklamlarının ABD Gıda ve İlaç Dairesi'nin 2009'da da savunduğu doğrultuda olduğunu, düzgün alındığı takdirde ağrı kesicilerin nadiren bağımlılık yarattığını savundu ve ekledi:
"Kimseyle alay etmiyoruz ama gerçekler inatçıdır."
Eyalete göre Johnson & Johnson'ın yarattığı kamu zararını önümüzdeki 20-30 yıl içinde gidermenin maliyeti 12,7 milyar dolar ile 17,5 milyar dolar arasında.
Şirket ise kamu zararı yasasının bu olayda uygulanamayacağını savunuyor.
Şirketin sattığı Fentanyl, opioid analjezik sınıfına giriyor. Bu ilaç bedenin acıyı nasıl hissettiğini ve nasıl tepki verdiğini değiştiriyor.
Dava açılan diğer şirket Teva Pharmaceuticals bu ay 85 milyon dolarlık bir mahkeme dışı anlaşmayı kabul etmişti.
Purdue Pharma şirketi de Oklahoma ile 270 milyon dolarlık bir mahkeme dışı anlaşmayı kabul etti. Şirketin sahibi Sackler ailesi, şirketin parasını davalardan koruma amacıyla yasadışı şekilde aktarmakla suçlanıyor.