Kabine değişikliği için AKP kulislerinde hangi seçenekler konuşuluyor?

Ayşe SayınAnkara

Geçen yıl yapılan yerel seçimlerin ardından sık sık gündeme gündem olan kabine revizyonu iddiaları, AKP kulislerinde de son günlerde güçlü olasılık olarak konuşulmaya başlandı. Bu kapsamda Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın bu ay içinde ya da Temmuz ayının ilk yarısında yapılacak TBMM Başkanlığı seçiminin ardından, kapsamlı bir kabine değişikliği yapması yüksek olasılık olarak değerlendiriliyor.

Yeni sisteme göre kabine üyeleri artık milletvekilleri arasından atanmadığı için Erdoğan'ın başkan yardımcılığı sayısını artırarak ya da bazı bakanlıkların bölünmesi formülüyle kimi kişileri kabinede tutmayı tercih edebileceği ifade ediliyor.

Koronavirüs salgını süreci kısıtlamalarından yavaş yavaş normalleşmeye geçilirken kabine revizyonu iddiaları da AKP kulislerinde yeniden gündeme geldi. Bunun gündeme gelmesinin en önemli nedenlerinden birisi, yaklaşan TBMM Başkanlığı ve buna bağlı olarak grup yönetimi ile komisyon başkanlıkları için yapılacak seçimler.

İçtüzük gereği bir dönem içinde TBMM Başkanlığı ile Meclis grubu ve komisyonlarda ilki 3 yıl, ikincisi 2 yıl görev yapacak isimleri belirlemek üzere iki kez seçim yapılıyor. Bu nedenle de görev süresi 12 Temmuz'da dolacak olan TBMM Başkanı Mustafa Şentop'un yerine seçim yapılacak.

Ayrıca AKP grubu ve parlamentodaki ihtisas komisyonlarının başkan ve üyeleri de yeniden belirlenecek. İşte bu nedenle de revizyonunun zamanlaması, Meclis grubu ve kabineye kimlerin atanabileceğinin de işareti olarak yorumlanıyor.

Hemen revizyon beklentisi

Revizyon konusunda son 1 haftadır yoğun olarak gündeme getirilen iddia, Erdoğan'ın kabine revizyonunu, TBMM Başkanlığı seçiminden önce yapacağı yönünde. Şimdiye kadar, Cahit Turhan'ın Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı'ndan alınması dışında kabinesine dokunmayan Erdoğan'ın bazı bakanların görev alanlarını değiştirebileceği, kabinede varlık gösteremediği düşünülen isimlerin ise kabine dışında kalabileceği ifade ediliyor.

Hemen bir değişiklik yapılması durumunda ismi uzun süredir, Cumhurbaşkanı Yardımcılığı ve TBMM Başkanlığı için geçen eski başbakan Binali Yıldırım'ın pozisyonunu da önemli ölçüde netleştirmesi bekleniyor. Zira TBMM Başkanlığı seçiminden önce revizyona gidilmesi halinde Yıldırım'ın Cumhurbaşkanı Yardımcısı olarak görev alması olasılığı güçlü görülüyor.

Erdoğan yardımcı sayısını artırabilir, bakanlıklar bölünebilir

AKP kulislerinde konuşulan bir başka iddia ise Erdoğan'ın, Temmuz ayının ilk yarısında TBMM Başkanlığı ve Meclis grup yönetiminin belirlenmesinin ardından kabinede değişiklik yapacağı yönünde.

Bu kapsamda Erdoğan'ın, artık milletvekilleri arasından atanmayan bazı bakanları, kabine dışında bırakmak yerine, başkan yardımcılığı sayısının artırılması ya da bazı bakanlıkların bölünmesi formülüyle kabinede tutup, yeni isimlere yer açma tercihinde bulunabileceği konuşuluyor.

Erdoğan'ın bu konuda Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat Oktay'a da bir çalışma yaptırdığı iddiaları kulislere yansıyan bilgilerden. Bu kapsamda başkanlık sistemine geçilmesinden sonra sayıları 25'ten 16'ya düşürülen bazı bakanlıkların yeniden ikiye bölünebileceği ifade ediliyor.

Yeni sisteme geçilmesinden sonra Çalışma Bakanlığı ve Aile Bakanlığı, Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı ile Kalkınma Bakanlığı, Gümrük ve Ticaret Bakanlığı ile Ekonomi Bakanlığı, Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı ile Orman ve Su İşleri Bakanlığı, Dışişleri Bakanlığı ile Avrupa Birliği Bakanlığı birleştirilerek tek çatı altında toplanmıştı.

Kulislere yansıyan bilgilere göre Çalışma Sosyal Güvenlik ve Aile Bakanlığı başta olmak üzere bazı bakanlıkların ikiye bölünebileceği ve Erdoğan'ın, kabinede tutmak istediği bazı isimleri yeni bakanlıklara kaydırıp dışarıdan yeni atamalar yapabileceği ifade ediliyor.

Kabineye TBMM'den isim kaydırılabilir mi?

Parlamento grubundan, kabineye transfer yapılıp yapılmayacağı da AKP kulislerinde en çok konuşulan konulardan. Her ne kadar yeni sistemde kabine üyeleri milletvekilleri arasından atanmasa da, milletvekilliğinden istifa edip kabinede görev almak mümkün.

Bu konuda Binali Yıldırım ismi zaten uzun süredir konuşuluyor. Bu çerçevede ismi gündeme gelen bir başka isim ise TBMM Başkanı Mustafa Şentop.

Yeniden aday gösterilmemesi halinde, Şentop'un kabineye alınabileceği yorumu yapılıyor. Bu tarz istisnaların dışında milletvekillerinden kabineye isim kaydırılmayacağı belirtilirken buna gerekçe olarak partinin parlamentodaki kritik sandalye sayısı gösteriliyor.

TBMM'de halen 291 sandalyesi bulunan AKP, oylamalarda parlamento salt çoğunluğu olan 301'e, MHP desteği olmadan ulaşamıyor.

AKP, kabineye isim vererek, parlamentodaki sandalye sayısını daha da azaltıp ihtisas komisyonlarında çoğunluğunu kaybetmek istemiyor.