‘Kadınlardaki engellilik kronik hastalıklara bağlı'

Hacettepe Üniversitesi (HÜ) Kadın Sorunları Araştırma ve Uygulama Merkezi (HÜKSAM) Müdürü Prof. Dr. Şevkat Bahar Özvarış, "Türkiye'de nüfusun yüzde 12'si engellilerden oluşmaktadır. Erkeklerde ortopedik, görme, işitme, konuşma ve zihinsel engelli olma durumu yaygındır. Kadınlarda ise kronik hastalıklara bağlı engellilik daha fazladır" dedi. HÜKSAM, Başkent Üniversitesi Kadın-Çocuk Sağlığı ve Aile Planlaması Araştırma ve Uygulama Merkezi (BÜKÇAM), Türk Hemşireler Derneği, Ankara Tabip Odası ve Engelliler Konfederasyonu işbirliğiyle HÜ Kültür Merkezi'nde "Engelli Kadın ve Sağlık" konulu sempozyum düzenlendi. HÜKSAM Müdürü Prof. Dr. Özvarış yaptığı konuşmada, 8 Mart Dünya Kadınlar günü etkinlikleri kapsamında kadın sağlığıyla ilgili bir konuya dikkat çekmek üzere çeşitli etkinlikler yaptıklarını söyledi. "Bugün dünya genelinde 600 milyon engelli kişi bulunmaktadır. Bunların üçte ikisi az gelişmiş ve yoksul ülkelerdedir" diye konuşan Özvarış, şunları kaydetti: "Başbakanlık Özürlüler İdaresi tarafından 2002'de yapılan araştırmaya göre, Türkiye'de nüfusun yüzde 12'si engellilerden oluşmaktadır. Erkeklerde ortopedik, görme, işitme, konuşma ve zihinsel engelli olma durumu yaygındır. Kadınlarda ise kronik hastalıklara bağlı engellilik daha fazladır. Ülkemizde, engelli bireylerin yüzde 78'i iş gücüne katılmamakta, tedaviye gereksinimleri olduğu halde bu kişilerin yaklaşık yarısı tedavi olanaklarından yararlanamamaktadır." Özvarış, engelli bireylerin haklarının daha güçlü bir şekilde savunuculuğunun yapılabilmesi için 2006'da BM Genel Kurulu'nda "Engellilerin Hakları Konusunda Sözleşme"nin kabul edildiğini ifade ederek, "Günümüzde engelli bireyler, engellerini yaratan sağlık sorunlarının yanı sıra durumlarına bağlı olarak damgalanma, etiketlenme, sosyal dışlanma ve ayrımcılık gibi sağlık hizmetlerinden yararlanmalarını da engelleyen koşulları yaşayabilmektedir" dedi. "Engelli kadınların tüm dünyada olduğu gibi Türkiye'de de engelli olmanın yanı sıra cinsiyeti dolayısıyla da birden fazla nedene dayalı olarak ayrımcılığa maruz kaldığını" öne süren Özvarış, engelli kadınların yaşadıkları ayrımcılığın ancak tüm insan hak ve temel özgürlüklerinden tam ve eşit olarak yararlanmalarıyla ortadan kaldırılabileceğini bildirdi. Türk Hemşireler Derneği Başkanı Prof. Dr. Saadet Ülker de özellikle engellilerin sağlık sunumunda kolay hizmet alabilmelerinin sağlanması gerektiğini belirterek, "Mevcut sağlık sisteminin yeniden gözden geçirilmesini talep ediyoruz" diye konuştu. Engelliler Konfederasyonu Başkanı Turhan İçli de engellilerin ilkel toplumlarda da ayrımcılığa uğradığını belirterek, şunları söyledi: "Eskiden ilkel toplumlarda yaşlılar ve engelliler dinsel ya da törensel geleneklerle öldürülürlerdi. Bu zaman içinde değişti, şimdi öldürülmüyorlar ancak dışlanıyor, yok farz ediliyorlar. Eski Roma'da kör kadınlar, şehrin dışındaki mekânlarda farklı hizmet için kullanılıyorlardı. Erkekler de kürek çekmek gibi ağır işlerde çalıştırılıyordu." İçli, toplumların genellikle engelli nüfusun sorunlarını görmezden geldiğini ya da sadaka vererek vicdanlarını rahatlattıklarını savundu. Konuşmaların ardından HÜ Ankara Devlet Konservatuvarı öğrencileri müzik dinletisi sundu. Program, öğleden sonra "Engelli Kadın için Sağlık nerede?" konulu konferans ile "Kadın ve Engelli Olmak" ana başlığı altında çeşitli panel, çalıştaylarla devam edecek. (AA)