Kadir Has Üniversitesi'nin yaptığı araştırmaya göre vatandaşların yüzde 43'ü başkanlık sistemini desteklerken ülkede ekonomik kriz yaşandığını düşünenlerin oranı yüzde 71 olduğu belirtildi. Her yıl gerçekleştirilen 'Türkiye Sosyal-Siyasal Eğilimler Araştırması'nın 2016 sonuçlarına göre parlamenter sistemi destekleyenlerin oranı geçen yıla göre yüzde 16.2 düşüşle yüzde 52.7'ye geriledi.
Cumhuriyet'te yer alan habere göre, vatandaşların yüzde 55'i cumhurbaşkanının siyasi konularda taraf olmaması gerektiğini belirtti. Araştırma kapsamında yurttaşlara bugün seçim olsa hangi partiye oy verecekleri de soruldu. Buna göre yurttaşların yüzde 44.6'sı AKP'ye, yüzde 23'ü CHP'ye, yüzde 10.1'i MHP'ye, yüzde 5.4'ü de HDP'ye oy vereceğini belirtti.
Yurttaşların yüzde 43'ü ‘partili cumhurbaşkanlığı' sistemini desteklediğini belirtti. Ancak, partili cumhurbaşkanlığına ilişkin bugün referandum yapıldığı takdirde yurttaşların yönelimi ise yüzde 34.7 ‘Evet,' yüzde 39.7 ‘Hayır' oldu. Halkın yüzde 19.6'sı ise kararsız.
Araştırmada ekonomik kriz tartışmaları da yer buldu. Buna göre yurttaşların yüzde 71'i ekonomik kriz olduğunu düşünürken, yüzde 21.1 bu görüşte değil. AKP seçmenlerinin yüzde 60.2'si, CHP, HDP ve MHP'li seçmenlerin de yüzde 80'den fazlası Türkiye'de ekonomik kriz yaşandığı görüşünde.
Yurttaşların yüzde 59.8'i, darbe girişiminin ardından ülkede OHAL ilan edilmesini onaylarken, yüzde 48.5'i OHAL'in uzatılmaması gerektiğini söyledi. OHAL kapsamında basına yönelik baskıyı onaylayanların oranı yüzde 41.7, onaylamayanların oranı da yüzde 44 çıktı.
Partilere duyulan güven derecesine bakıldığında ise yurttaşların yüzde 48.9'u AKP'yi, yüzde 18.3'ü MHP'yi, yüzde 17.2'si CHP'yi, yüzde 5.3'ü de HDP'yi başarılı buldu.
Başbakan Binali Yıldırım'ı başarılı bulan yurttaşlar yüzde 45.5'lik bir kesimi oluştururken, MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli'yi başarılı bulanların oranı yüzde 18.6, CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu'nu başarılı bulanların oranı yüzde 15.1, HDP Eş Genel Başkanı Selahattin Demirtaş'ı başarılı bulanların oranı ise yüzde 6.6 oldu.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ı başarılı bulan yurttaşların oranı yüzde 48.5 olurken, başarısız olduğunu düşünenlerin oranı yüzde 28.1 çıktı. Erdoğan'ı destekleyenlerin oranı yüzde 45.9, desteklemeyenlerin oranı da yüzde 32.2 oldu.
Araştırmaya göre Türkiye'de en güvenilir kurum olarak cumhurbaşkanlığı tespit edildi. Yurttaşların yüzde 49.4'ü cumhurbaşkanlığına güvendiğini belirtti. Kamuoyunda güvenilirliğiyle bilinen orduya güven oranı ilk kez düştü. Geçen yıl yüzde 62.4'lük desteğe sahip olan orduya bu yıl verilen destek yüzde 47.4. Meclis'e güven yüzde 46 olurken, hükümete güven yüzde 45.6, yargıya güven yüzde 35.5 oldu. En az güvenilen kurum ise yüzde 15.1 ile medya oldu. Siyasi partiler de en az güvenilen kurumlar arasında yer aldı.
Kadir Has Araştırması'na göre Türkiye'de en güvenilir kurum Cumhurbaşkanlığı:
Yüzde 50: Yargı siyasallaştı
Araştırmadan diğer veriler şöyle:
Yurttaşların yüzde 44.5'i idam cezasının geri getirilmesine destek verirken, karşı çıkanların oranı yüzde 30.2. Yurttaşların yüzde 50'si yargının siyasallaştığını düşünüyor. Yurttaşların yüzde 61.7'si ülkede siyasal kutuplaşmanın arttığı görüşüne sahipken, bu kanıya sahip olanların en çok olduğu parti ise yüzde 79.4'le CHP oldu. Kutuplaşmanın ekseninin ise laik-Müslüman olduğu belirtildi.
Ülke gündeminin en önemli sorunu yüzde 35'lik oranla ‘terör'. Onu yüzde 25.2'lik oranla ‘FETÖ' ile mücadele ve yüzde 10.5'lik oranla işsizlik izledi. Hükümetin en başarılı performans gösterdiği alan yüzde 45.8'lik oranla ‘FETÖ' ile mücadele olarak görülürken, ‘FETÖ' ile mücadele yöntemlerini toplumun yüzde 71.4'ü onaylıyor. Türkiye'de yeniden bir darbe girişimi olacağını düşünenlerin oranı yüzde 23, aksi görüş belirtenlerin oranıysa yüzde 57.3.
Halk, yüzde 37.6 oranla ‘FETÖ'nün siyasi uzantılarının AKP'de bulunduğunu düşünüyor. Bu oranlar CHP için yüzde 23, HDP için yüzde 7.4, MHP için de yüzde 1.3 oldu. Yurttaşların yüzde 76.1'i IŞİD'in Türkiye için tehdit oluşturduğunu düşünüyor.
Halkın AB'yi destekleme oranı geçen yıl yüzde 65.1'ken bu yıl yüzde 45.7'ye geriledi. Türkiye'nin AB'ye üye olacağını düşünenler de yüzde 38.3'ten yüzde 27'ye düştü.
Türkiye'nin demokratik bir ülke olduğunu düşünenlerin oranı yüzde 35.6 olurken, demokrasinin zayıflamakta olduğunu düşünenler yüzde 28, demokratikleşmekte olduğunu düşünenler yüzde 20.4, ileri demokrasinin yerleştiğini savunanlar yüzde 8.3, demokrasinin olmadığını belirtenler ise yüzde 7.7 oldu.