Kalp-damar hastalığı kaynaklı erken ölümleri önlemek için neler yapılabilir?
Kalp hastalarında tedavi temelinin yaşam tarzı değişiklikleri ve koruyucu tedbirler almak olduğunu söyleyen Kardiyoloji Uzmanı Doç. Dr. Muhammed Keskin, “Kalp damar hastalıkları nedeniyle meydana gelen erken ölümlerin tamamına yakını önlenebilir niteliktedir. Davranışsal risk faktörlerinden sağlıksız beslenme, yetersiz fiziksel aktivite, sigara ve alkol kullanımı koroner kalp hastalığı gelişiminin yüzde 80’inden sorumludur” ifadelerini kullandı.
Kronik hastalıkların, tüm dünyada ve Türkiye’de en önemli hastalık ve ölüm nedeni olduğunu belirten Medicana Ataşehir Hastanesi Kardiyoloji Uzmanı Doç. Dr. Muhammed Keskin, “Türkiye’de tüm yaş grupları değerlendirildiğinde her iki ölümden biri kalp ve damar hastalıkları kaynaklı” dedi.
"Uyku düzeninize dikkat edin”
Herkesin belirli bir uyku saatiniz olması gerektiğini söyleyen Doç. Dr. Muhammed Keskin, uyku düzeni hakkında şu ifadelere yer verdi:
“Düzenli olarak her gece 7-8 saat uyuyun. Yatağa girmeden 30 dakika önce mavi ışıktan ve diğer uyku öncesi uyaranlardan (çay, kahve, domates, pizza gibi) uzak durmanız ve oda sıcaklığınızın ideal olması uykuya geçişini hızlandıracak ve uyku kalitenizi artıracaktır. Düzenli ve kaliteli uyku, kalp krizi riskini azaltacağı gibi tansiyon, tip 2 diyabet, depresyon ve kronik yorgunluk sendromu semptomlarını da azaltır. Unutmayın, uyku vücudun en temel dinlenme şeklidir.”
“Vücut ağırlığınızın kontrolünü sağlayın”
Bireylerin vücut ağırlığını, boyun karesine bölünmesi ile elde edilen beden kitle indeksi değerinin 27’den fazlası olması, kalp hastaları, diyabet, hipertansiyon için önemli bir risk faktörü olduğunu vurgulayan Doç. Dr. Keskin, fazla kilolu bireylerin yüzde 5-10 arası vücut ağırlığı kaybı sağlamasının tansiyonu 5 birim düşürdüğünü belirtti.
“Haftada en az 2 gün yağlı balık tüketimi kalp-damar riskini azaltıyor”
Haftada en az 2 gün uskumru, somon, hamsi, sardalya gibi yağlı balıkları sofrada düzenli olarak tüketmenin kalp-damar hastalıkları riskini 3 kat azaltmakta olduğunu söyleyen Doç. Dr. Keskin, balık pişirme yöntemine dikkat edilmesi gerektiğini belirterek, “Buğulama, ızgara veya fırınlama yöntemlerini tercih edebilir” diye konuştu.
“Lifli beslenin”
Günde 2 porsiyonu meyveden, 3 porsiyonu sebzeden olacak şekilde en az 5 porsiyon sebze-meyve tüketmelisi gerektiğini belirten Doç. Dr. Keskin, “Çiğ sebze ve taze meyve tüketmek, tam tahıllardan zengin beslenmek kalp hastalıklarının yanı sıra kanser, diyabet, nörolojik hastalık riskini de azaltır” ifadelerini kullandı.
“Tuz tüketimine dikkat edin”
Günlük tuz tüketimi 4-6 gramı geçmemeli diyen Doç. Dr. Keskin, “Dünya Sağlık Örgütü kalp hastalıkları, hipertansiyon, obezite, nörodejeneratif hastalıklar ve diğer kronik hastalıklardan korunmak için günlük 5 gramdan daha az tuz tüketilmesini öneriyor. Ülkemizde günlük tuz tüketimi bu değerin yaklaşık 10 katıdır. Bu nedenle tuz kısıtlaması önerilmektedir ve çok önemlidir. Ambalajlı gıdalar ve fast food yiyecekler hipertansiyon ve kalp hastaları için risk arz etmektedir” dedi.
“Bitter çikolata kalp sağlığını iyileştiriyor”
Doç. Dr. Keskin, her gün en az yüzde 70 kakao içeren bitter çikolata tüketiminin (yaklaşık 5-7 gram) kolesterolü düşürüp kalp hastalığını iyileştirdiği gibi kanserden korumaya yardımcı, ruh halini iyileştiği ve kan şekerini dengelediğini belirtti.
“Zeytinyağı ve yağlı tohum tansiyonu düşürmede etkili”
Zeytinyağının içeriğindeki oleuropein fenolik bileşiği sayesinde tansiyonu düşürmede etkili olduğunu söyleyen Doç. Dr. Keskin, “Araştırmalar günde 7 gram zeytinyağı tüketenlerin kardiyovasküler hastalıklardan ölüm riskinin yüzde 19 azaldığını bildirmektedir. Dermatolojik hastalıklardan beyin sağlığına, kalp hastalıklarından kansere birçok faydası bulunan zeytinyağından sonra bir diğer sağlıklı yağ önerisi ise yağlı tohumlardır. Günlük toplam 40 gram çiğ badem, fındık, ceviz tüketmek damar sağlığını koruma da kolesterol düzeyini azaltmada ciddi katkı sağlar” ifadelerini kullandı.
“En az 5 gün 30 dakika egzersiz”
Haftada 5 gün en az 30 dakika egzersiz yapmanın kalp krizi ve diyabet riskini azalttığını belirten Doç. Dr. Keskin, “Egzersiz yapmak damarları korur, tansiyonu ve kolesterolü düzenler. Haftada 5 gün toplam 150 dakika orta düzey kardiyo, haftanın 3 günü toplam en az 30 dakika direnç ve ağırlık egzersizi yapmak insülin direncini iyileştirir, kalp-damar sağlığını iyileştirir, felç riskini azaltır” dedi.
“Alkol ve sigara kullanımını azaltmak ölüm riskini azalıyor”
Sigara içmenin kalp ve damar hastalıklarının yüzde 10’una neden olduğu tahmin edilmekte diyen Doç. Dr. Keskin, “Yapılan çalışmalar sigarayı bırakmanın kalp damar hastalıkları nedeniyle ölümleri hızla azalttığını gösteriyor. Sağlıklı bir toplum için tütün kullanımının engellenmesi, dumansız bir çevrenin yaratılması ve sigara kullanan kişilerin sigarayı bırakması için politikalar geliştirilmelidir. Alkol kullanımı ve kalp damar hastalıkları riski arasında da ilişki vardır. Ayrıca alkol kullanımı kalp kasında hasara yol açar, kardiyak aritmiye sebep olur ve felç riskini artırır. Alkol kullanımı dünya genelinde 3 milyonun üzerinde ölüme sebep olmuştur. Bu ölümlerin yüzde 50’den fazlası kalp ve damar hastalıkları, şeker hastalığı, siroz ve kanser sebebiyle oluşuyor” diye konuştu.