Kalp krizi anında neler yapılmalı?

 

Hürriyet yazarı Osman Müftüoğlu, kalp krizi anında neler yapılması gerektiğiyle ilgili olarak, Kalp krizinden şüphelenmeniz halinde ilk yapacağınız iş hemen aspirin çiğnemek olmalı. İki tane aspirin çiğneyebilirsiniz. Ağrınızın beş dakika içinde geçmemesi halinde doktorunuzun size daha önceden verdiği dilaltı ilacını kullanın" dedi. "Yürümek, odada dolaşmak doğru değildir. Oturun ya da ayaklarınızı biraz yukarı kaldırarak uzanıp istirahat edin" diyen Müftüoğlu, "Bu esnada yakınlarınız, sizi koroner anjiyografi, stent gibi işlemler yapma kapasitesine sahip olan bir hastaneye ulaştırmak için hazırlık yapmalı ve bir ambulans çağırmalı. İlk gideceğiniz hastanenin kalp müdahalesi bakımından olabildiği kadar geniş imkânlara sahip olması iyi olur" ifadesini kullandı.

Osman Müftüoğlu'nun "Kalp kurtaran tedbirler" başlığıyla yayımlanan (1 Ağustos 2016) yazısı şöyle:

Kalp krizlerinin yazı-kışı olmuyor. Dikkatsiz ya da genetik olarak şanssız biriyseniz, hele bir de doktorların tavsiyelerini dinlemeyenlerdenseniz ilk kriz sizi mutlaka halı sahada maç yaparken ya da işinizde stresten bunalırken değil de evinizde istirahat ederken veya plajda güzel güzel güneşlenirken de yakalayabiliyor. Krizin en mühim işareti ise göğüs ağrısı oluyor.

KALP uzmanları hepimizi ısrarla uyarıyor: Yaşınız ne olursa olsun “göğsünüzün tam da ortasında bir türlü geçmeyen bir ağrı hissediyorsanız, ağrıya hele bir de terleme, ağır ve ilerleyici yorgunluk, bitkinlik durumu, bulantı, kusma gibi belirtiler de eşlik ediyorsa bu kalp damarlarınızın biri veya birkaçında ciddi bir tıkanıklığın olabileceğine işaret edebilir. Eğer ağrı beş dakikayı geçtiği halde devam ediyorsa kalp krizinin yola çıktığını gösterir.” Peki, böyle bir durumda ne yapacaksınız? Yapmanız gereken ilk dört şeyi yandaki kutuda bulabilirsiniz.

 

KRİZ ANINDA NE YAPMALI

 

Kalp krizinden şüphelenmeniz halinde ilk yapacağınız iş hemen aspirin çiğnemek olmalı. İki tane aspirin çiğneyebilirsiniz. Ağrınızın beş dakika içinde geçmemesi halinde doktorunuzun size daha önceden verdiği dilaltı ilacını kullanın.

Yürümek, odada dolaşmak doğru değildir. Oturun ya da ayaklarınızı biraz yukarı kaldırarak uzanıp istirahat edin. Bu esnada yakınlarınız, sizi koroner anjiyografi, stent gibi işlemler yapma kapasitesine sahip olan bir hastaneye ulaştırmak için hazırlık yapmalı ve bir ambulans çağırmalı. İlk gideceğiniz hastanenin kalp müdahalesi bakımından olabildiği kadar geniş imkânlara sahip olması iyi olur.

 

Ambulansın gecikeceğini düşünüyorsanız vakit kaybetmemek için kendi imkânlarınızla bir arabayla hastaneye ulaşmayı deneyebilirsiniz. Buna karşın, ambulansın diğer araçlardan daha hızlı gidip bu açığı kapayabileceğini unutmayın. Tabii ambulanstaki doktorun da müdahale imkânı olduğunu da göz önüne alın. Yani evinizin bulunduğu semte, trafiğin durumuna, hastaneye uzaklığınıza göre, ambulans çağırma ya da bir taksiye atlayıp hemen gitme kararını bir an önce vermeli ve hemen harekete geçmelisiniz.

 

Kalp krizi vakalarında, ağrı başladıktan sonraki ilk iki saat içinde hastaneye ulaşmanız halinde (ne kadar erken ulaşırsanız o kadar iyi olur) tıkanan damarınız, balon ve stent uygulanarak kalpte kalıcı hasar oluşmadan açılabilir. Her yarım saatlik gecikmenin ölüm oranında yüzde 8’lik bir artma anlamına geldiğini unutmayın. Büyükşehirlerde yaşayanların böyle bir durumda hangi hastaneye gideceklerini önceden bilmeleri son derece önemlidir. Kimse ev seçerken acil bir durumda hastaneye ulaşım imkânını pek düşünmez ama bence evin konumu ile ilgili en önemli detay budur. Ayrıca hastaneye ulaşım planı yapmak için acil bir durumu beklemeyin. Planınızın belirli olması size son derece değerli dakikalar kazandıracaktır.

 

KOLTUKKOLİK OLMAYIN!

 

KOLTUĞA bağımlı biri olmak sadece bürokrasi ve siyaset için değil, sağlık için de mühim bir dezavantaj. “Ayakta kal, hayatta kal!” formülümüz ise her yaşta geçerli. Koltuğa bağımlı yani KOLTUKKOLİK BİR HAYAT bakın neler yapıyor:

 

- İnsülin direncini tetikliyor. İnsülin direnci ilk önce popo ve bacak kaslarında başlayan bir sorun. m Diyabet riskini artırıyor. m Kalp ve beyin damarlarını erkenden yaşlandırıyor. m Kilo kontrolünü güçleştiriyor.

 

-  Oturan kişilerde prostat ve kalınbağırsak kanserlerinin oranı daha yüksek.

 

-  Osteoporoz ve artrit  riskini yükseltiyor. 

 

- Varis olasılığını çoğaltıyor.

 

YAZIN YILDIZI: KARPUZ SUYU

 

SAĞLIK da şifa da karpuz suyunda. Nedeni ise şunlar:

 

Bir kere kalorisi az. Bir su bardağı en çok 75-80 kalori içerebiliyor. Kilo sorunu olanlar meyve suyu tercihlerini karpuzdan yana kullanabilir.

 

Bir bardak karpuz suyu günlük potasyum ihtiyacınızın önemli bir kısmını karşılıyor. Potasyum azlığının yorgunluk, seğirmeler, kramplar, hatta kalpte aritmilere yol açabileceği biliniyor.

 

C vitamini zengini bir içecek.

 

İçindeki likopen mucizesi ise apayrı bir güç. Kırmızı mucize olarak da bilinen likopen müthiş bir kanser savaşçısı, cilt dostu, güneş koruyucusu, damar dostu, sağlam bir bellek ve kemik desteği.

 

Bir ayrıcalığı da L-citroline! Citroline arginin ve nitrik oksit yapımında kullanılan müthiş bir doğal güç. Cinsel performansı artıran bir öncü. Zira nitrik oksit yapımını çoğaltan bir doğal mucit. Citroline’in in kas ağrılarını azaltarak sportif performansı arttıran bir aminoasit olduğu da iyi bilinen bir özelliği.

Ne kadar formdayım?

Aerobik hareketleri için

- Bir kat merdiven çıktıktan sonra kendimi: Çok rahat hissediyorum 5 4 3 2 1 Nefes nefese kalıyorum (Puanlayın)

- Büyük bir alışveriş merkezinin bir ucundan öteki ucuna elimde yük olmadan yürüdüğümde kendimi: Çok rahat hissediyorum 5 4 3 2 1 Nefes nefese kalıyorum (Puanlayın)

- Büyük bir alışveriş merkezinin bir ucundan öteki ucuna iki elimde çok ağır olmayan market torbalarını taşırken kendimi: Çok rahat hissediyorum 5 4 3 2 1 Nefes nefese kalıyorum (Puanlayın)

Toplam aerobik puanınız:

Kuvvet artırma hareketleri

Ağır bir yük kaldırdığımda (dolu market poşeti, bavul) kendimi: Çok rahat hissediyorum 5 4 3 2 1 Nefes nefese kalıyorum (Puanlayın)

- Yerleri elektrikli süpürgeyle süpürdükten sonra kendimi:Çok rahat hissediyorum 5 4 3 2 1 Nefes nefese kalıyorum (Puanlayın)

- Küçük bir çocuğu kucağıma aldıktan birkaç dakika sonra kendimi:Çok rahat hissediyorum 5 4 3 2 1 Nefes nefese kalıyorum (Puanlayın)

Toplam kuvvet puanınız:

Esneme hareketleri

- Bağcıklarımı bağlamak üzere eğildiğimde kendimi: Çok rahat hissediyorum 5 4 3 2 1 Nefes nefese kalıyorum (Puanlayın)

- Yatağımı düzeltmek için eğilip kalktığımda kendimi: Çok rahat hissediyorum 5 4 3 2 1 Nefes nefese kalıyorum (Puanlayın)

- Dolabın üstteki bir rafına ulaşırken kendimi: Çok rahat hissediyorum 5 4 3 2 1 Nefes nefese kalıyorum (Puanlayın)

Toplam kuvvet puanınız:

Puanınız kaç?

Eğer her bir bölümde edindiğiniz toplam puanınız 3 ile 8 arasında ise formda olmaktan biraz uzaksınız. Hemen bir “aktivite planı” yapıp uygulamaya geçmeniz gerekiyor. 9 ile 15 arasında puan topladıysanız formunuz fena değil ama daha da artırmanız gerekiyor. Siz daha etkili egzersizleri daha rahat ve daha kolay yapabileceksiniz demektir. 

Not: Amerikan Kalp Birliği “Aktif Yaşam Rehberi’nden alınmıştır.