‘Kamu yararı’ maddesi kondu; zeytinlikler ‘altın madenciliğine’ açılıyor tartışması çıktı
Sanayi, Ticaret, Enerji, Tabii Kaynaklar, Bilgi ve Teknoloji Komisyonu’nda üç günlük maratonun ardından kabul edilen 76 maddelik, “Sanayinin Geliştirilmesi ve Üretimin Desteklenmesi Amacıyla Bazı Kanun ve KHK'larda Değişiklik Yapan Kanun Tasarısı” görüşmelerine zeytinlik alanlarla ilgili maddelerde yapılan değişiklikler damga vurdu.
Tasarıda ilk üç maddesinde muhalefetle sağlanan mutabakat CHP’nin metinden çıkarılması isteği 4. Maddede sağlanamadı. Valilik Başkanlığı’nda Koruma Kurulu kurulması, ‘kamu yararı’ gibi gerekçelerle yeniden şekillendirilen 4. Maddeye göre, zeytinlik sahalarda ve bu sahalara 3 km uzaklıkta toz ve duman çıkaran, kimyasal atık oluşturan tesis yapılamayacak ve işletilemeyecek. Ancak, bakanlıklar alternatif alan yoksa, Koruma Kurulu’nun uygun görürse, kamu yararı gerekçesiyle zeytinlik alanda yatırım yapılabilecek. Gıda, tarım ve Hayvancılık Bakanlığı gerekli görmesi durumunda izin yetkisini valiliklere verebilecek.
CHP, düzenlemeye zeytinlik alanların talanı, maden ve fabrika kuruluşunun önünü açan bir düzenleme olarak bakıyor. Bakanlıklar, kamu yararı kararı alsa bile zeytinlik alanlara, “ Konut, konaklama tesisi ve turistik tesis" yapılamayacak. Zeytinlik alanlarda izinsiz ağaç kesimlere ağaç başına 2 bin lira olan ceza 4 bin liraya çıkarıldı. CHP’li Kazım Arslan’ın TRT payının tüm üretim alanlarında ve esnaf ile tarımda kaldırılmasına dair önergesi reddedildi. Ancak tasarının genel kurul görüşmelerine bu konuda umutlar ertelendi.
CHP’li Akaydın: Zeytincilik alanlarının toprak özellikleri altın madenciliği için uygun
Son duruma ilişkin dün gece yaptıkları açıklamanın ardından CHP’nin Sanayi Komisyonu Üyeleri, Orhan Sarıbal, Mustafa Akaydın, Niyazi Nefi Kara, Mehmet Tüm, Okan Gaytancıoğlu TBMM'de ortak düzenledikleri basın toplantısında, 4. Maddeyle oluşturulan Kurula dikkat “Zeytin alanları bu koruyamaz kurula teslim edilmiştir. Dolayısıyla da zeytin alanları artık yasal koruma zırhı altında değildir. Bu olay bitmiştir. Mera alanları da aynı şekilde" dedi.
CHP Antalya Milletvekili Mustafa Akaydın, Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanı Faruk Çelik'in açıklamalarına dikkat çekti ve “Zannediyorum, Sayın Tarım Bakanının maden sektörüyle birtakım ilişkileri var, bunları açıklamaya davet ediyorum” dedi. Akaydın, gazetecilerin bu toprakların kimlere açılabileceği sorularına, “Büyük ihtimalle altın, siyanür, zeytincilik alanlarının toprak özellikleri altın madenciliği için uygun. Nasıl bir zararlı madencilik olduğu da biliniyor” dedi.
“Türkiye’nin bütün kıyıları doldurulabilecek”
Akaydın, maddeyle gelen diğer tehlikelerle ilgili, “ Türkiye'nin bütün kıyıları doldurulabilecek. Endüstriyel gerekçeyle” açıklamasını yaptı.
Sarıbal: Zeytinlik alanlar talan edilecek
CHP’li Orhan Sarıbal da, tasarıdan, ‘zeytinlik sahası’ tanımı ile hayvan otlatılmasıyla ilgili maddelerin çıkarıldığını, zeytinlikleri koruyan 3573 sayılı Zeytinciliğin Islahı ve Yabanilerinin Aşılattırılması Hakkında Kanundaki 20'inci maddenin değiştirildiğini belirtti. Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığının, alternatif alan bulunmaması ve kurulun uygun görmesi şartıyla bakanlıklarca kamu yararı kararı alınmış yatırımlar için zeytinlik sahalarında yatırım yapılmasına izin verilebileceğini ve bu yetkisini gerektiğinde valiliklere devredebileceğine dikkat çeken Sarıbal, “Zeytin alanları bu koruyamaz kurula teslim edilmiştir. Dolayısıyla da zeytin alanları artık yasal koruma zırhı altında değildir. Bu olay bitmiştir. Mera alanları da aynı şekilde" dedi.
CHP’li Arslan: Zeytinciliğin ölüm fermanı
CHP Denizli Milletvekili Kazım Arslan da yazılı açıklamasında, zeytinliklerin, kıyıların ve meraların imara açılmasına karşı çıktıklarını ve tasarı metninden çıkarılmasını istediklerini söyledi. “Bu maddeler zeytinciliğin ölüm fermanıdır, mera ve kıyıların daha fazla yapılaşmaya açılması adımıdır” diyerek itirazlarımızı yaptık” diyen Arslan, şunları söyledi:
“Tasarının 4 üncü maddesinin de tasarı metninden çıkarılması yönündeki ısrarımız ve önergemiz, uzun tartışmalar sonucunda iktidar tarafından kabul görmemiştir. İktidar partisi milletvekilleri, aynı maddede verdikleri 3 farklı önergeyle, tasarının 4 üncü maddesinde değişikliğe gitmiştir. Biz bu önergelerin tamamına ret oyu verdik ve 4 üncü maddenin de tasarıdan çıkarılması yönündeki önergemizde ısrarcı davrandık.
Bunu Meclis genel kurulunda da sürdürmeye devam edeceğiz, çünkü siyasetin gölgesi altında görev yürütecek, muğlak bir kamu yararı kavramıyla valilikler bünyesinde işleyecek bir Kurul, zeytinlik sahalarında sanayileşme, madencilik, tesisleşme ve yapılaşma faaliyetine karar verebilecektir”.
Tasarının dün değiştirilerek kabul edilen 4. maddesi şöyle:
Zeytinlik sahaları içinde ve bu sahalara en az üç kilometre mesafede, zeytinliklerin bitkisel gelişimini ve çoğalmalarını engelleyecek kim yasal atık oluşturacak tesis yapılamaz ve işletilemez. Ancak, bu ilave edilen alternatif alan bulunmaması ve kurulun uygun görmesi şartıyla bakanlıklarca kamu yararı kararı alınmış yatırımlar için zeytinlik sahalarında yatırım yapılmasına Gıda,Tarım ve Ha yvancılık Bakanlığı tarafından izin verilebilir. Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı bu yetkisini gerektiğinde valiliklere devredebilir.
Tasarının zeytinlikle ilgili 2 ve 3. Maddeleri tasarı metninden çıkarıldı. 4. Maddede ise kısmi değişikliğe gidildi. 4. Madde düzenlemesi şöyle:
MADDE 4- 3573 sayılı Kanunun 20’inci maddesi şöyle:
“MADDE 20- Zeytinlik sahaları içinde ve bu sahalara en az üç kilometre mesafede, zeytinliklerin bitkisel gelişimini ve çoğalmalarını engelleyecek kimyasal atık oluşturacak, toz ve duman çıkaran tesis yapılamaz ve işletilemez. Ancak, alternatif alan bulunmaması ve kurulun uygun görmesi şartıyla bakanlıklarca kamu yararı kararı alınmış konut, konaklama tesisi, turistik tesis hariç, yatırımlar için zeytinlik sahalarında yatırım yapılmasına Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı tarafından izin verilebilir. Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı bu yetkisini gerektiğinde valiliklere devredebilir. Bu sahalarda yapılacak zeytinyağı fabrikaları ile 18/4/2006 tarihli ve 5488 sayılı Tarım Kanununda belirtilen tarımsal işletmelerin yapımı ve işletilmesi Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığının iznine bağlıdır.
Birinci fıkra kapsamındaki yatırımları yapanlar bu faaliyetlerini izin amacına uygun, çevre ve zeytinlik sahalarına zarar vermeyecek şekilde yürütmekle, oluşabilecek zararı telafi etmekle ve kendilerine tahsis edilen yerleri tahsis süresi bitiminde eski vasfına getirmekle yükümlüdür.