Kamuoyu baskısı kadının hakemliğine izin vermiyor

T24 - İngiltere’de iki futbol yorumcusunun, kadın yardımcı hakemle dalga geçmesinin yankıları sürerken, ülkemizde talimatların izin vermesine rağmen, Merkez Hakem Kurulu’nun kamuoyu tepkisinden çekindiği için Süper Lig’de kadın hakem tercih etmediği bildirildi.

İngiltere Premier Lig’de geçen haftaki Wolverhampton - Liverpool maçında görev yapan yardımcı kadın hakem Sian Massey’in verdiği ofsayt kararının, yorumcular tarafından eleştirilmesiyle başlayan tartışma Süper Lige de sıçradı.

Maçı yorumlayan Andy Gray ve Richard Keys’in yardımcı hakem Messey ile ilgili, “Kadın hakem ofsattan anlamaz”, “Bir kadının yardımcı hakem olmasına izin verilmesi için futbolun çıldırmış olması gerekir” diye sözleri cinsiyet ayrımcılığı olarak nitelendirilirken, Türkiye’de de kadın hakemlerin Süper Lig’de görev yapmasının olanaksız olduğu ortaya çıktı.

Merkez Hakem Kurulu’nun sezon başında FIFA’dan gelen talimat doğrultusunda, kadın hakemlerin fiziki yeterlilik testlerinde erkeklere yakın derece belirlediği, barajı aştıkları halde bile kadın hakemlere Süper Lig’de görev verilmesinin söz konusu olmadığı bildirildi.

MHK’nin, FIFA kokartı takan Hilal Tuba Tosun, Deniz Dilan Gökçek ve Kadriye Gökçek’i Spor-Toto 2 ve 3. liglerinde hakem ve dördüncü hakem olarak görevlendirdiği, FIFA kokartlı yardımcı hakemler Seçim Demirel, Belgin Kumru, Sevcan Sungur ve Sibel Yamaç’ı ise zaman zaman Bank Asya 1. ligde, çoğunlukla da 2 ve 3. ligler ile bölgesel liglere atadığı kaydedildi.

Kadın hakemlerin Süper Lig’de görev yapmasının mümkün olmadığını belirten üst düzey bir MHK yetkilisi, FIFA kadrosunda bulunan kadın hakemlerin 2 ve 3. lig maçına çıktıklarını, kamuoyu tepkisinden çekinildiği için daha üst düzey maçlara atanmasına izin verilmediğini itiraf etti. Prensip olarak Süper Lig ve Bank Asya 1. Ligi’ne üst klasman hakemlerin çıktığını belirten MHK yetkilisi, bu konudaki inisiyatifin tamamen kurul başkanı Oğuz Sarvan da olduğunu söyledi.

İtiraza ret

Son olarak Antalya’da yapılan devre arası seminerde bazı kadın hakemlerin Süper Lig ile 1. ligde görev yapma taleplerini dile getirdikleri, ancak MHK Başkanı Oğuz Sarvan ile yardımcısı Yüksel Okçuoğlu’nun bu öneriye sıcak bakmadıkları öğrenildi. Kadın hakemlerin üst düzey maçlara atanmasının önünde herhangi bir engel olmamasına karşın, kamuoyundan gelecek olumsuz tepkileri gözönüne alan MHK’nin riske girmek istemediği ileri sürüldü.

Erkeklerde 5 saniye fark

MHK tarafından yapılan kondisyon koşularında kadın hakemler ile erkekler arasındaki farkın 5 saniye olarak belirlendiği kaydedildi. Erkeklerin 150 metreyi 30, kadınların ise 35 saniyede koşması öngörülürken, erkekler 40 metreyi 6, kadınlar ise 6.60 saniyede geçmek zorunda olduğu vurgulandı. Testlerde belirlenen dereceleri koşamayan hakemler bir sonraki sınava kadar görev alamıyor.

BÜLENT YAVUZ

‘Yanlış uygulama’

“Bizim dönemimizde kadın hakemliği tavan yapmıştı. O kurulda Oğuz Sarvan da vardı. Kadın hakemlerimiz Süper Lig ve 1. Lig’de görev yapıyor, önemli maçlara çıkıyordu. Zaman zaman bazı kulüp başkanları ‘Neden kadın hakem veriyorsunuz?’ dedikleri halde, bu konuda ısrarlı idik. Hatta liglerin sonuna doğru önemi kalmayan maçlara orta hakem olarak atıyorduk. Şimdi görüyorum ki, aynı Oğuz Sarvan ve yardımcısı Yüksel Okçuoğlu kadın hakemleri soyutlama düşüncesindeler. Düğmeye bastılar. Sanıyorum erkek ve kadın hakemlerin birlikte maça gitmesinin disiplin ortamını bozduğunu düşünüyorlar”.

‘Ayrımcılık sürüyor’

FIFA eski hakemi ve Okan Üniversitesi Sağlık, Kültür ve Spor Müdürü, Spor Yönetimi Bölüm Başkanı Lale Orta, Türkiye’de 1500, Avrupa’da 150 maç yönettiğini ve çağdaş Türk kadınını en iyi şekilde temsil ettiğini hatırlatıp, erkek-kadın ayrımcılığının artarak sürdüğünü iddia etti.

Orta, ilk FIFA kokartının bile Antalya’daki uluslararası seminere çağrılmadan, İstanbul’da öylesine eline tutuşturulduğunu belirtti, şöyle devam etti:

“O senelerde Çin’deki Bayanlar Dünya Kupası’na hakem olarak davet geldiği halde, göndermeyenlere kadar nelerle mücadele ettim. Kadınlarla ilgili çağdışı düşüncelerini hemen ortaya koyanlar; bugün kamuoyunun karşısına geçip çok çeşitli mazeretler uydurabilirler. Oysa kamuoyu layıkıyla, eyyamcılık yapmadan, doğru dürüst yapılan her hakemi ayrımcılık yapmadan desteklemiştir. Ülkemizde kadın hakem arkadaşlarım da her türlü çalışmayı ve çabayı göstermektedirler. Kadınına gerekli ve yeterli önemi vermeyen hiçbir ülke ne yazık ki, uygar dünyada yerini alamamıştır”.

10 yıldır yok

Bülent Yavuz başkanlığını yaptığı MHK’den ve Lale Orta’dan sonra kadın hakemlere, yaklaşık 10 yıldan bu yana Süper Lig’de ve 1. Lig’de görev verilmedi. Bu dönemde ise kadın hakemlerden FIFA kokartı takanlar en fazla Bank Asya Ligi’nde yardımcı hakem olarak sahaya çıkıyor.