Kandilli Rasathanesi Müdürü Prof. Dr. Özener: Biriken enerji arttıkça depremin büyüklüğü artacak
Deprem Haftası nedeniyle düzenlenen toplantıda konuşan Boğaziçi Üniversitesi Kandilli Rasathanesi ve Deprem Araştırma Enstitüsü Müdürü Prof. Dr. Haluk Özener, Türkiye’nin her yerinin deprem tehlikesine maruz olduğunu belirterek, "Marmara Depremi için vakit geldi mi bilmiyoruz. Biriken enerji arttıkça depremin büyüklüğü de artar. Marmara için tahminim 7’nin üzerinde bir deprem ama ne zaman açığa çıkacağını bilmiyoruz" dedi.
Boğaziçi Üniversitesi Kandilli Rasathanesi ve Deprem Araştırma Enstitüsü tarafından, 1-7 Mart Deprem Haftası dolayısıyla Türkiye’de deprem riskleri konusunda farkındalık yaratmak, Türkiye'deki depremsellik hakkında bilgi paylaşmak ve Rasathane’nin yeni mobil uygulamasını tanıtmak amacıyla basın toplantısı düzenlendi. Toplantıya, Boğaziçi Üniversitesi Kandilli Rasathanesi ve Deprem Araştırma Enstitüsü Müdürü Prof. Dr. Haluk Özener, Enstitü Müdür Yardımcısı Prof. Dr. Ali Pınar ve BÜ KRDAE Bölgesel Deprem-Tsunami İzleme ve Değerlendirme Merkezi Müdürü Doç. Dr. Doğan Kalafat katıldı.
"Marmara için tahmini deprem büyüklüğü 7 üzerinde"
Toplantıda konuşan Boğaziçi Üniversitesi Kandilli Rasathanesi ve Deprem Araştırma Enstitüsü Müdürü Prof. Dr. Haluk Özener, deprem tahminlerinin yapılabildiğini ancak zamanını söylemenin mümkün olmadığına dikkat çekti.
Prof. Dr. Özener, "Marmara depremi için vakit geldi mi bilmiyoruz. Bir sona doğru gidiyoruz ama sonun ne zaman geleceğini bilmiyoruz. Bir enerjinin biriktiğini biliyoruz, olabilecek potansiyel depremin de büyüklüğünü görüyoruz ama ne zaman açığa çıkacağını bilmiyoruz. Bugün, yarın, 6 ay sonra olacak demenin bir anlamı yok ama süre geçtikçe biriken enerji artıyor. Biriken enerji artıyor demek olası depremin büyüklüğünün artması demek. Marmara için tahminim 7’nin üzerinde olur. Bu konuda yapılmış çok bilimsel çalışma var. Farklı senaryolar da var. Benim içinde olduğum bir grubun yapmış olduğu bir çalışma 7.2 diyor" dedi.
Deprem sayısındaki artış algı eşiğimizle alakalı
Geçmişe kıyasla bugün Marmara Denizi içindeki 0.2 büyüklüğündeki depremleri bile çözebildiklerini ifade eden Prof. Dr. Özener, "Bizim algı eşiğimiz daha iyi duymaya başladı. Deprem sayısındaki artışlara baktığımız zaman hem daha iyi duymaya başladık, daha iyi duyunca da olan 5’in üzerindeki büyük depremlerin de artçılarını da çok net kaydedebiliyoruz" ifadelerini kullandı.
"Deprem olmadan erken uyarı mümkün değil"
Depremin olmadan bilinme şansının olmadığını söyleyen Prof. Dr. Özener, "Deprem olmadan bir şey bilme şansınız yok. Depremin P ve S dalgası var, deprem olduktan sonra depremi çözüp size ‘yıkıcı dalga geliyor’ diye bilgi veriyor. Deprem erken uyarısı demek olmadan bulmak değil" diye konuştu.
Marmara’da 2030 yılına kadar 7 büyüklüğünde deprem olasılığı yüzde 64
BÜ KRDAE Bölgesel Deprem-Tsunami İzleme ve Değerlendirme Merkezi Müdürü Doç. Dr. Doğan Kalafat ise, istatistikler yaptıklarına dikkat çekerek, "Marmara’da 2030 yılına kadar 7 büyüklüğünde bir depremin olma olasılığı yüzde 64, 2050’ye kadar yüzde 75, 2090 kadar yüzde 95 olasılıklı. 2090’a kadar bu iş bitecek diyemeyiz. Böyle istatistikler var ancak bu hiçbir depremin önceden belirlenmesi değildir. Bu bize şunu veriyor ‘Marmara’da depremin tehlikesi belli, bu deprem olacak.’ Bizim yapmamız gereken toplum olarak deprem bilinci yüksek bir toplum haline gelebilmemiz, dirençli bir toplum olabilmemiz ve depremin vereceği zararları en aza indirebilecek, riskleri azaltma çalışmaları yapmaktır" dedi.
"Uygulama ile önemli bilgiler ulaşacak"
Türkiye'de gerçekleşen son deprem bilgilerine ulaşılabilen, deprem hissettiğinde kişinin bilgi girebileceği Rasathane Mobil Uygulamasının kullanmasıyla önemli bilgiler edinileceğini belirten Enstitü Müdür Yardımcısı Prof. Dr. Ali Pınar, "Depremi hissettiğinizde uygulamaya dönüş yaparsanız rasathaneye kıymetli bilgi ulaşacak. Sizden gelen bilgiyi de ileriye dönük çalışmalar yaparak, özellikle deprem zararlarını azaltma konusunda önemli bir bilgi elimize ulaşmış olacak" dedi.
"Marmara’da senede 1-2 deprem çok değil"
Pınar, "Marmara Bölgesi’nde deprem etkinliği çok yüksek diyoruz ama neredeyse senede 1-2 4’ten büyük deprem aslında çok değil. Marmara'da senede 1-2 tane 4'ten büyük deprem çok değil. Marmara Denizi içinde deprem sayısının düşük olması iki türlü açıklanabilir. Biri gelen sismik enerjinin tamamı birikiyor olabilir. İkincisi de sismik enerjiyi depremlerle değil de akıp gidiyor olabilir, birikmiyor" ifadelerini kullandı.