Kapasite kullanım oranı yüzde 70.1

Sanayide üretim cephesi yavaş yavaş toparlanırken kapasite kullanımında düşüş yıllık bazda devam ediyor. Eylül ayında sanayide kapasite kullanım oranı yüzde 70.1 puan ile piyasayı hayalkırıklığına uğrattı.Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), eylül ayı için Aylık İmalat Sanayi Eğilim Anketi'ne cevap veren 4 bin 865 işyerinden derlenen analiz sonuçlarını yayımladı.Buna göre, imalat sanayinde kapasite kullanım oranı, geçen yılın aynı ayına göre yüzde 9,7 azaldı, bir önceki aya göre de 0,4 puan arttı.2008 Eylül ayında yüzde 79,8 olan üretim değeri ağırlıklı kapasite kullanım oranı, bu yılın eylül ayında 70,1 seviyesinde gerçekleşti.Dağılıma bakıldığında, kamu sektöründe kapasite kullanım oranı yüzde 85,6, özel sektörde yüzde 69,9 oldu.2008 Eylül ayında, kapasite kullanım oranı kamu sektöründe yüzde 94,2, özel sektörde ise yüzde 77,9, toplamda ise 79,8 düzeyindeydi.İmalat sanayinde iktisadi faaliyet kollarına göre üretim değeri ağırlıklı kapasite kullanımı en düşük sektör, yüzde 45,6 ile büro, muhasebe bilgi işlemleri makine imalatı oldu.Bunu, yüzde 60,5 ile mobilya imalatı, yüzde 62,3 ile taşıt araçları ve karasöri imalatı izledi. Eylül ayında kapasite kullanım oranları, gıda ürünleri ve içecek imalatında yüzde 69,9, tütün ürünleri imalatında yüzde 78,1, tekstil ürünleri imalatında yüzde 74,3, giyim eşyası imalatında yüzde 75,1, işlenmiş deri (bavul, çanta...vs) imalatında yüzde 63,9, ağaç ve mantar ürünleri (mobilya hariç) imalatında yüzde 80,6, kağıt ve kağıt ürünleri imalatında yüzde 77,7, basım ve yayım imalatında yüzde 74,1, kok kömürü rafine edilmiş petrol ürünleri imalatında yüzde 65,2, kimyasal madde ürünleri imalatında yüzde 74,9, plastik-kauçuk ürünleri imalatında yüzde 72,7, metalik olmayan diğer mineral maddeler imalatında yüzde 70,7, ana metal sanayinde yüzde 71,5, metal eşya sanayinde yüzde 68,2, makine ve teçhizat imalatında yüzde 67,7, elektrikli makine cihazları imalatında yüzde 71,3, radyo, tv haberleşme cihazları imalatında yüzde 93,7, tıbbi, optik hassas aletler imalatında yüzde 84,2, diğer ulaşım araçları imalatında ise yüzde 81,2 oldu.Ana neden iç pazarda talep yetersizliği2009 Eylül ayında, işyerlerinin tam kapasite ile çalışamamasının nedenleri arasında iç pazardaki talep yetersizliği ilk sırada yer aldı. İç pazardaki talep yetersizliği yüzde 53, dış pazardaki talep yetersizliği ise yüzde 31,2 oranında etkili oldu. Kapasite kullanımını mali imkansızlıklar yüzde 3,1, yerli mallarda hammadde yetersizliği yüzde 3,9 ve ithal mallarda hammadde yetersizliği yüzde 1,8, işçilerle ilgili meseleler ise yüzde 1,1 oranında etkiledi. İşyerlerinde üretim miktarları arttıİşyerlerinde eylül ayı üretim miktarı bir önceki aya göre yüzde 5,5 artarken, ekim ayında üretim miktarının yüzde 2,5 artması bekleniyor. Eylül ayı satış miktarı yüzde 7,3 artarken, ekimde yüzde 1,6 azalacağı bekleniyor. Eylül ayı satış fiyatları bir önceki aya göre yüzde 0,2 artarken, ekim ayında da yüzde 0,1 artacağı öngörülüyor. Eylül ayı hammadde fiyatları yüzde 0,1 azaldı, ekim ayında ise yüzde 0,8 artması bekleniyor.Bakan Ergün: Toparlanma başladıSanayi ve Ticaret Bakanı Nihat Ergün, kapasite kullanım oranlarını değerlendirdi.Kapasite kullanım oranlarının beklentilerin belki biraz altında olabileceğini ama bir trend üzerinden değerlendirme yapmak gerektiğini ifade eden Ergün, 2009 Mart ayına kadar kapasite kullanım oranlarında çok ciddi düşmeler olduğunu, yüzde 80'lerdeki oranların yüzde 60'lara kadar gerilediğini hatırlattı. Mart ayından itibaren ise bir yükseliş trendinin başladığını belirten Ergün, "Ağustos ayında bir kırılma oldu ama o geleneksel ağustos kırılmasıdır. Eylül ayında yeniden bir toparlanmanın başladığını görüyoruz, ama bu yavaş bir toparlanma oldu. Önemli olan toparlanmanın istikrarlı bir şekilde devam etmesi. Yüzde 60'lara kadar düşen kapasite kullanım oranları yüzde 70'lerin üzerine çıkmış bulunuyor" diye konuştu. Bakan Ergün, 2010 yılı içinde yeniden yüzde 80'lerdeki kapasite kullanım oranlarının yakalanacağını düşündüğünü dile getirdi. Nihat Ergün, kapasite kullanım oranlarına bakarak eylülde sanayi üretiminin nasıl bir tablo çizmesini beklediklerinin sorulması üzerine de sanayi üretim endeksinde de bir yükselme olacağını söyledi. Mevsimsel etkilerin çok yoğun olması nedeniyle ağustos ayını baz alarak bir değerlendirme yapmanın doğru olmayacağını ifade eden Ergün, eylül ayı sanayi üretim endeksi açıklandığında kapasite kullanım oranına paralel olarak bir artış trendinin görüleceğini yineledi. Büyüme beklentileriNihat Ergün, büyüme beklentileriyle ilgili soruya karşılık olarak da eksi yüzde 4'ten eksi yüzde 6'ya kadar değişen rakamların zikredildiğine işaret etti ve kendisinin de daralmanın bu rakamlar arasında bir yerde oluşacağını tahmin ettiğini söyledi. "2009 yılının son çeyreğinden itibaren yeniden büyüme rakamlarını yakalayabileceğimizi ve 2010 yılında da yeniden Türkiye'nin büyümeye geçeceğini herkes kabul ediyor" diyen Ergün, Orta Vadeli Program'da yüzde 3'ün üzerinde bir büyümenin öngörüldüğüne işaret etti. Ergün, "Eğer performansımızı artırabilirsek, dünyadaki gelişmeleri daha iyi takip edebilirsek, pazarlarımızı genişletebilirsek, iç piyasayı biraz daha hareketlendirebilirsek bunun üzerinde bir büyümeyi yakalamak da mümkün. Bu bizim minimum rakamımızdır. Bunun üzerinde bir büyümeyi yakalayacak performansı da bütün ekonomi camiası hep beraber gösterebiliriz. Ben o istikamete doğru bir gidişin olduğunu görüyorum" diye konuştu. İş dünyasından intihar ve cinayet haberleri geldiğine dikkati çekilerek bunları nasıl değerlendirdiğinin sorulması üzerine de Ergün, bu olayların pek çok sebebi olabileceğini, ancak sebep ne olursa olsun cinayet ya da intihar haberlerinin kendilerini üzdüğünü dile getirdi. Firmalar bazında ya da sektörler bazında sorunlar yaşanabileceğini, ama tabloya makro düzeyde bakmak gerektiğini vurgulayan Ergün, Türkiye'nin bu yılın son çeyreğinden başlayarak 2010 yılında yeniden büyüme istikametinde ilerleyeceğini, bütün firmalar ve bütün sektörlerin de bu makro yaklaşımı kendilerine rehber edinmeleri gerektiğini kaydetti.