'Kara delik söylentileri safsata'

Sezen Sekmen deneyde, ODTÜ'lü araştırmacı arkadaşlarıyla birlikte, en çok tartışılan ve üzerinde spekülasyon yapılan "Kara delik"ler konusunda görev alıyor. ODTÜ Fen-Edebiyat Fakültesi Fizik Bölümü'nde lisans ve lisans üstü eğitiminin ardından doktora öğrencisi olan Sezen Sekmen (27), Türkiye'deki çeşitli üniversitelerden 50-60 bilim insanının katıldığı LHC'de ODTÜ grubu olarak CMS deneyinde yer aldıklarını belirtti. Sekmen, CERN'in temel amacının bin yıllar önce başlayan maddenin yapısını anlama serüvenini günümüzde en uç noktalarda sürdürmek olduğunu ifade ederek, bu çalışmaların parçacık hızlandırıcıları denilen makinelerde kurulan dedektörlerde yapıldığını vurguladı. "CERN'İN gündemindeki en önemli proje" CERN'in şu anda gündemindeki en önemli projenin 4 milyar dolar bütçeli LHC projesi olduğunu ve çok sayıda ülkeden bilim insanı, mühendis ve teknisyenin, deneyin alt gruplarında görev aldıklarını anlatan Sekmen, yüksek enerjili proton hüzmelerinin, yerin 50-175 metre derinliğinde, çevresi 27 kilometre olan bir halkada ışık hızına çok yakın hareket ettirileceğini ve protonların saniyede 11 bin 245 dönüş gerçekleştirerek 40 milyon kez çarpışacaklarını ifade etti. Sekmen, LHC'de proton çarpıştırmalarında ulaşılacak enerji ve parçacık demetlerinin yoğunluğu ve çarpışma sıklığının bugüne kadar ulaşılmış en yüksek değerler olacağına dikkati çekerek, şöyle devam etti: "Deneyde biz çarpışmaları sağlayarak büyük bir enerji yoğunluğu oluşturuyoruz. Burada çok önemli bir nokta var, büyük bir enerji miktarı değil, büyük bir enerji yoğunluğu oluşturuyoruz. Yani aslında 2 proton birbirine çarptığı zaman ortaya çıkan enerji, en fazla bir kibriti çaktığınızda çıkan enerji kadardır. Fakat bu deneyin yaptığı, bu enerjiyi çok çok küçük bir hacme sıkıştırmak ve bu enerjiyi bu küçük hacme sıkıştırdığınız zaman ise şu anda evrenimizde doğal olarak var olmayan parçacıklar üretiyoruz. Bu temel parçacıklar aslında evren ilk oluştuğu zaman büyük patlamadan hemen sonra varlardı ve evren genişlemeye başladı. Bu genişlemenin ilk zamanlarında evren çok sıcaktı ve bu sıcaklıkta değişik parçacıklar oluşup oluşup yok oluyorlardı. Ama şu anda evren soğuk ve bu parçacıkların doğal olarak oluşturabilecek enerjiye sahip değil. Biz bunları yapay olarak dünyada üretip bu parçacıkların özelliklerini inceliyoruz. Özelliklerini de inceleyerek evrenin oluştuğu ilk zamanlara dair bilgi ediniyoruz." Bu deneyin bir tek amacı var. Bu deney evrendeki en temel parçacıkların ne olduğunu ve bu temel parçacıkların birbirleriyle nasıl etkileştiklerini araştırıyor. Bunları bularak evrendeki en temel fizik kuralları nedir, yani bütün maddeyi, var oluşu yönlendiren fizik kuralları nedir? Bunu araştırmaya çalışıyor ve bazı somut soruların yanıtları aranıyor." Kara delikler tartışması ve ODTÜ Türkiye Atom Enerjisi Kurumu'nun (TAEK), Türk araştırmacıları desteklediğini belirten Sekmen, ODTÜ'lü arkadaşları ve hocalarıyla birlikte katıldığı deneyde, kendisinin de kuramcı ve deneyci olarak görev aldığını belirtti. Sekmen, burada elde edilen verilerin hangi kuramı doğruladığını ya da hangi kuramı işaret ettiğini tespit ettiklerini ifade ederek, şöyle konuştu: "ODTÜ'nün üstlendiği kısım ile ilgili önemli bir nokta da var. Bu deney yapıldığı zaman, bir 'kara delik' oluşup dünyanın yok olacağından bahsediliyor. Böyle bir şey yok, ilk başta bunu söyleyelim. Zaten her yerde de söylendi. Konuyla ilgili aslında şu anda bir uzman görüşü iletiyorum size, çünkü ilginçtir ki bu konuyla ilgili çalışmaların büyük bir kısmı ODTÜ tarafından yapıldı. Biz oradaki arkadaşlarımızla beraber gerçekleştirdik tabii. Bu kara delikler oluşabilir, yalnız yutmaları imkansız. Eğer bu kara delikler oluşursa deneyde gözlemlenmeleriyle ilgili çalışmayı ODTÜ gerçekleştiriyor." "İnsanlar sansasyonel hikâyeleri seviyor" Bu konuda yapılan spekülasyonlara üzüldüğünü, bazı yayın organlarında çıkan haberleri, internette yapılan yorumları dikkati çekici bulduğunu dile getiren Sekmen, şöyle konuştu: "Hocalarımız, arkadaşlarımız açıklamalar yapıyorlar, dünyanın her yerinden bilim insanları açıklamalar yapıyor. Benim üzüldüğüm insanların bilimsel açıklamaları ciddiye almayıp hala kendileri 'Yok, yok yine de bir şey olur mu?' diye düşünmeleri. Yani bilim insanlarının doğruları söylemeyerek ne kazanacaklarını ben anlamış değilim. Yani dünya yok olacaksa eğer, biz de yok olacağız dünya ile beraber. Yani burada 5-10 bin kişi organize bir şekilde intihar etmiyoruz. Bunlar beni üzüyor. Bilim adamlarının açıklamaları ciddiye alınsın, yani insanlar 'Yok, yok bir şey olur' demesinler. Çünkü bir şey olmayacak. İnsanlar tabii ki bilimsel olaylarla ilgili sansasyonel hikayeleri seviyorlar, bilim kurgu vs. Bu deney aslında son derece dünyayla, insanla ilgili çok somut bir deney, bilim kurgu değil. Çok somut, basit prensiplere dayanan bir deney."İlgili haberler:CERN projesine 2 ay molaCERN ‘parçacık bilimi’nin NASA’sıAsrın deneyi Türkiye'de tartışılacakCERN’deki Türk Üniversiteleri Asrın deneyinde ilk safha tamamBüyük patlama Dünya'nın sonu olur mu?CERN'e mahkeme onayı'Büyük patlama'ya geri sayım 10 soruda büyük patlama'Deneye karşı çıkanlar fizik bile bilmiyor'