Karar yazarı Berkan: Hani kur yükselince ihracat artacak, cari açık kapanacaktı?
Karar gazetesi yazarı İsmet Berkan, "Hani kur yükselince ihracat artacak, ithalat düşecek, cari açık kapanacaktı?" başlıklı bugünkü yazısında faiz indirimiyle birlikte artan kurun ihracatı artıracağını ve cari fazla verileceğini, bu yolla da kurlar dengeye geleceği için enflasyonun düşmesinin hedeflendiği Yeni Ekonomi Modelini (YEM) değerlendirdi.
Türkiye İstatistik Kurumu'nun (TÜİK) dün açıkladığı dış ticaret verilerine değinen Berkan "Gelin TL’nin değerinin dibe vurduğu, gerçek bir kur krizi yaşadığımız Aralık ayına bakalım: İhracatımız 22,3 milyar dolar olmuş; ithalatımız ise 29 milyar dolar. Bir önceki yılın aynı ayına göre ihracatımız yüzde 24,5; ithalatımız ise yüzde 29,9 artmış." diyerek şöyle devam etti:
"Geçen hafta Merkez Bankası Başkanı Şahap Kavcıoğlu, enflasyon raporu sunumu sonrasında gelen 'Ama ithalat yapmadan ihracat yapamıyoruz' anlamındaki bir soruya kızdı, 'Konuşulan yüzde 70-80 rakamları abartılı' dedi, 'OECD çalışmasına göre ihracatın ithalata bağımlılığı yüzde 20 seviyesinde.'
Gelin bir de TÜİK’in rakamına bakalım: Aralık ayında yaptığımız 29 milyar dolarlık ithalatın yüzde 79,3’ü ara malı ithalatıymış. Yüzde 13,1’i 'sermaye malı' (yani makine ekipman vs yatırım malları) olmuş; sadece yüzde 7,4’ü tüketim ithalatımıymış.
Bütün 2021 yılına baktığımızda da durum değişmiyor: İthalatımızın yüzde 77,4’üne tekabül eden 210 milyar doları 'ara malı'na gitmiş; yüzde 13,2’ye denk gelen 36 milyar dolarlık 'sermaye malı' ithal etmişiz, tüketimin payı yüzde 9,2; miktarı ise 25 milyar dolar olmuş.
TL’nin değerinin düşmesinden umulan 'fayda' sağlanamadı; dolayısıyla dövizin yükselmesine sebep olan faiz takıntısının gerçek tek bir sonucu oldu: Hepimiz yoksullaştık; gelirlerimiz artsa bile giderlerimiz kadar artamadığı için hayat çok daha pahalı artık."