Karar yazarı Emek: Mega projelerin hizmet ücretini, vergi mükellefi ya da hizmet kullanıcısı olarak vatandaşlar ödüyor
Karar gazetesi yazarı Uğur Emek, köşesinde "Mega projelerin bedelini kim ödeyecek" adlı bir yazı kaleme aldı. Emek, kamu-özel iş birliği (KÖİ) projelerinin vatandaşların ödediğini belirterek "Hizmet ücretini ya vergi mükellefi ya da hizmet kullanıcısı olarak sizler ödüyorsunuz. Yazı konumuz sizlerin hangi hizmeti hangi sıfatınızla ödeyeceğinizle ilgilidir." dedi.
Emek, KÖİ ödemelerinin sektörlere göre farklılıklarını yazısında şöyle aktardı:
"Yat limanlarında gelir garantisi bulunmamaktadır. Ücreti doğrudan hizmet kullanıcıları ödemektedir.
Şehir hastanelerinde iki tür ödeme yapılıyor. Birincisi, kamuoyunda kira diye bilinen kullanım bedelidir. İkincisi de 18 kalemden oluşan hizmet bedelidir. Kira bedelini doğrudan Sağlık Bakanlığı ödemektedir. Hizmet bedelinin laboratuvar ve görüntüleme gibi kalemleri Sağlık Uygulama Tebliği kapsamında SGK tarafından; geri kalanı da Bakanlık bütçesinden ödenmektedir.
Akkuyu Nükleer Santralinde üretilen elektrik için Türkiye Elektrik Ticaret ve Taahhüt A.Ş satın alma garantisi verdi. Satın alınacak tutar ve ücret önceden belirlendi.
YİD (yap-işlet-devret) yöntemiyle yapılan gümrük kapılarında araç sayısı üzerinden gelir garantisi veriliyor. Bildiğim kadarıyla; bu projelerde gerçekleşen kullanım, garanti edilenin üzerinde kaldı ve milli bütçeden bir ödeme yapılmadı.
(Değerli okur, büyük projenin derdi de büyük olur demiştim ya. Bakın ölçeği görece düşük gümrük kapılarında talep tahmini daha kolay ve gerçekçi yapılmış. Unutmayın mega proje baş ağrıtır).
Havaalanı ve demiryolu tesislerinde yolcu sayısı üzerinden gelir garantisi veriliyor. Gerçekleşme, öngörülenin altında kalırsa aradaki fark milli bütçeden ödeniyor.
Karayollarında ve köprülerde araç sayısı üzerinden gelir garantisi veriliyor.
Değerli okur bu projelerde sizlerden bir şikâyetimiz var. Sizler bu yolları ve köprüleri kullanmıyorsunuz. Neymiş, ücretler pahalıymış.
Siz Osmangazi ve Yavuz Sultan Selim köprülerini kullanın diye KDV oranı yüzde 18’den, yüzde 8’e düşürüldü.
Yetmedi. Osmangazi Köprüsünde, Avrasya Tünelinde ve Ankara Niğde Otoyolunda; sözleşmede belirlenen ücretleri uygulamada düşürüldü. Aradaki fark “katkı payı” başlığı altında milli bütçeden ödeniyor.
(Katkı payı YİD projelerinde ücretin kullanıcılar tarafından tamamen veya kısmen ödenmesi mümkün olmadığı durumlarda; idare tarafından görevli şirkete tamamen veya kısmen yapılan ödemedir)."