Kardinaller yeni Papa'yı nasıl seçecek?

Papa 16. Benediktus’un 28 Şubat 2013 günü saat 20:00’de Papalık görevinden yaşlılığa bağlı sebeplerden dolayı çekileceğini ilan etmesiyle, bir sonraki Papa’nın nasıl seçileceği konusu gündeme oturdu.  

Güncel ve geçerli olan seçim düzenlemesi, Papa 2. Yuhanna Paulus tarafından 22 Şubat 1996’da ilan edilen Universi Dominici Gregis başlıklı Apostolik Konstitüsyon’a göre yapılıyor.

İstanbul Kemerburgaz Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Kaan H. Ökten’in papa seçim düzenlemesine ilişkin verdiği bilgiye göre süreç şöyle işleyecek.

Mevcut Papa’nın öldüğü ya da çekildiği günden bir gün önce sekseninci yaşına basan Kardinaller seçime katılamazlar. Seçmen Kardinal sayısı 120’yi geçemez. 120 sayısının bulunmasında atamada kıdem esas alınır. Papa’nın ölümünden veya istifasından on gün sonra seçime hazırlık evresi başlar. Bu evre beş gün sürer. Ölümünden veya istifasından on altı gün sonra seçimler başlar. Seçimlerin başlayacağı en son tarih, Papa’nın ölümünden veya istifasından yirmi bir gün sonradır. Seçimler dışarıya tümüyle kapalı olan Sixtus Şapeli’nda yapılır. Kardinaller Vatikan’daki civar yer ve binalarda kalırlar ve dış dünyayla hiçbir irtibat içinde bulunmazlar. Latince “cum clavis” (“anahtar ile”) ifadesinden gelen Conclave yani dışarıya tamamıyla kapalı bir halde yapılan Papalık seçimleri böylece başlamış olur.

Her gün; sabah ikişer, öğleden sonra ikişer olmak üzere dörder seçim turu yapılır. Otuz dördüncü tura kadar (bu, seçimin onuncu gününe tekabül eder), üçte iki çoğunluk esasına göre seçim yapılır. 2007 tarihli yeni bir düzenlemeyle bu hüküm 16. Benediktus tarafından kaldırılmış olup bundan sonraki seçim turlarında da yani otuz dördüncü turdan sonra da üçte iki çoğunluk aranır olmuştur. On üçüncü, yirminci ve yirmi yedinci turda seçime kısa bir ara verilir (en çok bir gün). Burada Seçmen Kardinallere dua, görüşme ve düşünme imkânı sunulur.

Seçim sonuçlandıktan sonra Kardinal Dekan, yeni Papa’ya seçimi kabul edip etmediğini ve hangi isimle çağırılmak istediğini sorar. Böylece Papa resmen göreve başlamış olur. Seçilen Papa, Kardinal ya da episkopos olmak zorunda değildir. Yeni seçilen Papa, episkopos değilse, seçimin hemen ardından ordinasyonu yapılır. Bunun ardından Vatikan Basilikası’nın “cümle balkonu”ndan adı duyurulur ve ardınan ilk kutsamasını yapar.