Karpit nedir?

Ankara’da çöp konteynırına bırakılan poşetlerde patlamalar meydana gelmesi polisi alarma geçirdi. Yapılan incelemelerde patlamanın çöp konteynırına bırakılan poşetlerde bulunan karpit olduğu tespit edildi. Peki karpit nedir?

Kimyadaki karşılığı Kalsiyum karbür ( Calcium Carbide ) dür. Kısaca söylemek gerekirse; Kireç ve Kömürün yaklaşık 2200 derecede elektrikli ark fırınlarında eritilmesi ile elde edilir.  Üretimden çıkan karpit  büyük parçalar halindedir çok sert olduğu için özel kırma makinelerinde kırılarak istenilen ölçülere getirilir.

Karpit su ile birleştiğinde hızla tepkimeye girer ve ortaya asetilen gazı çıkar. Bilinen en büyük kullanım alanı Oksi-Asetilen kaynağıdır. Oksijenle birlikte yakıldığında  Oksi-Asetilen 3170 derece  Oksi-Propan 2840 derece Oksi-Doğalgaz ise 2780 derece sıcaklık verir. Bu ısı değerleri dikkate alındığında; Kaynak, Delik açma ve ince parçaların kesiminde idealdir.

Karpitin Oksi-Asetilen dışında Kullanıldığı yerler:

Deniz fenerlerinde, madenlerde eskiden sokak aydınlatmalarında da asetilen lambası olarak kullanılıyordu. Günümüzde, özellikle yeşil muzların, armutların, mandalina, limon gibi narenciyenin sarartılmasında kullanılıyor. Bazıları Helyum yerine helyum fiyatından daha ucuz olduğu için uçan balonları da asetilenle şişirmektedirler. Bu işlem çok tehlikeli, çok zararlıdır ve yasaklanmıştır.

Bazı balıkçılar balık avlamak için asetilen kullanmışlardır. Balıkçılıkta da bu metot yasaklanmıştır.

Sanayide asetilen üretiminde karpit kazanları kullanılmaktadır. Karpit kazanlarının bakımının iyi yapılmaması ve küçük ihmal ve dikkatsizlikler kazan patlamasına sebep olmaktadır. Bir çok ülkede karpit kazanlarının kullanımı bu tehlikeler sebebi ile yasaklanmıştır.

Asetilen en güvenli şekilde asetilen tüplerinde depolanabilir. Asetilen tüplerinin içleri poroz maddesi ile doludur ve küçük gözeneklerine genellikle aseton emdirilmiştir. Asetilen gazı bu küçük gözeneklerde aseton içinde erimiş olarak depolanabilmektedir. Asetilen son derece kararsız bir gaz olup hava ile %2.5 ile % 97.5 arası karışımlarda patlamaya sebep olabilir.