Kazakistan Başkanı Nazarbayev'den Ali Koç'a yatırım daveti

Kazakistan Devlet Başkanı Nursultan Nazarbayev, Koç Grubu Yönetim Kurulu Başkan Vekili ve Fenerbahçe Başkanı Yıldırım Ali Koç’u ülkelerine yatırım yapmak için davet etti. 

Dünya gazetesinden Kerim Ülker, geçen hafta Türkiye’de bulunan Nazarbayev’in yaptığı görüşmeleri yazdı. 

Ülker’in yazısı şöyle:

Kazakistan Devlet Başkanı Nursultan Nazarbayev, resmi görüşmeler için geçtiğimiz hafta Türkiye’ye geldi. Ankara’da Stratejik İşbirliği Konseyi toplantısına katılan Nazarbayev, bu toplantının ardından yaptığı açıklamada Türkiye’yi işaret ederek, “İki ülke arasındaki işbirliği, artacak diye inanıyorum. Bu anlamda farklı ziyaretler yaparak daha sık görüşmemiz gerekiyor” dedi.

Nazarbayev’in en önemli vurgu yaptığı konu iki ülke arasındaki ticaret oldu. Çünkü Kazakistan- Türkiye arasında bir türlü istenilen seviyeye getirelemeyen, hatta düşüş gösteren bir ticaret var. 2008 yılında 2.8 milyar dolar olan ikili ticaret hacmi, 2014’te yaklaşık 4.5 milyar dolara çıktı. Ancak nedense bu tarihten itibaren düşüş başladı ve şu andaki 1.9 milyar dolarlık seviyeye kadar geriledi. Kaba bir hesapla bırakın 4 yıl önceyi, 10 yıl öncesinin bile oldukça altında bir ikili ticaret içindeyiz Kazakistan’la...

1.7 milyar dolarlık yatırım 3 bin kişiye doğrudan iş

İşte bu nedenle Nazarbayev’in ziyareti büyük önem arzediyor. Ankara’da resmi görüşmelerin yanı sıra Nazarbayev, 1.7 milyar dolarlık 22 farklı anlaşmanın da imzasına tanık oldu. Bir başka deyişle; Türk şirketleri bu imzalarla Kazakistan’da yaklaşık 10.5 milyar liralık yatırım sözü verdi. 

Bu imzaların oluşturduğu direkt istihdam sayısı 3 bin.

Örneğin Eksen Group eski başkent Alma Ata’da 300 milyon dolarlık finans, turizm ve iş merkezi inşaa edecek. DAL Holding, 700 kişilik istihdam yaratacak olan 200 milyon dolarlık yatırımla sera tesisi kuracak. Kazakistan Devlet Başkanı bu imzalarla yetinmedi ve ikili görüşmeler de gerçekleştirdi. Bu görüşmelerin en dikkat çekeni ise Koç Holding ile yapılandı. 

Nazarbayev, Koç Grubu Yönetim Kurulu Başkan Vekili ve Fenerbahçe Başkanı Yıldırım Ali Koç’un olduğu heyeti kabul etti. Bu toplantıda özellikle Koç Grubu’nun savunma başta olmak üzere faaliyet gösterdiği alanlarla ilgili bilgi alış-verişinde bulunuldu. Koç Grubu’nun da gündeminde savunmaya yönelik projeler ağırlıktaydı.

Türkiye’den daha fazla yatırım alıyor

Orta Asya’nın yıldızı parlayan ülkesi Kazakistan, 25 yılda 300 milyar dolarlık yabancı yatırım aldı. Bunların büyük kısmı sıfırdan yapılan, enerjiye yönelik yatırımlar oldu. Sadece geçen yıl ülkeye yapılan yabancı yatırımın miktarı 15 milyar doların üzerinde...

Türkiye’ye 15 yılda yapılan 180 milyar dolarlık yabancı yatırımla karşılaştırınca Kazakistan’a ilginin daha doğru ifade edileceğini düşünüyorum. Örneğin geçen yıl Türkiye, 10.5 milyar dolarlık yabancı yatırım çekti ve bunun büyük kısmı satın alma işlemi olarak gerçekleşti. 

Kazakistan, ABD başta olmak üzere Avrupa ve Uzakdoğu ülkelerinin radarında. Nazarbayev’in ziyareti Orta Asya’ya geç kalmamak için önemli bir adım.

19 Mart 2018’de sizlerle Global Holding hakkında bir haberi paylaşmıştık. O haberimizde dünyanın en büyük kruvaziyer limanı işletmecisi Global Yatırım Holding’e ait Global Ports Holding’in Hırvatistan’a yöneldiğini, Zadar Gazenica Kruvaziyer Limanı’nın işletmesini 20 yıllığına devralmak istediğini, bunun için de Zadar International Port Operations (ZIPO) adlı bir şirket kurduğunu ifade etmiştik. Aradan geçen 6 ayın sonunda önceki gün Global Yatırım Holding’ten bir açıklama geldi. Açıklamada Global’in Hırvatistan’daki Zadar Gazenica Kruvaziyer Limanı’nın işletmesini 20 yıllığına devralındığı vurgulandı.

Akdeniz’de pazar payı %24

Böylece Global, var olduğu ülke sayısını 9’a, kruvaziyer limanı sayısını 15’e çıkarmış oldu. Global Ports Holding CEO’su Emre Sayın, yapılan açıklamada Zadar’ı Adriyatik Denizi’nde önemli bir kruvaziyer limanına dönüştürmeyi hedefl ediklerini ifade etti. Global Ports Holding’in Akdeniz coğrafyasında yüzde 24 pazar payı bulunuyor. Global Ports Holding, Lizbon,Barcelona, Cagliari, Catania, Malaga, Valletta, Bar, Ravenna, Venice, Dubrovnik, Singapur, Kuşadası, Bodrum ve Antalya’da liman işletiyor.