Kesme Boğazı'ndaki endemikler, HES'e kurban edilecek

Antalya'nın Kemer ilçesi Beydağları Sahil Milli Parkı’nda yer alan Kesme Boğazı’nda yapımı planlanan HES projesine bakanlıktan onay çıktı. ÇED dosyası için 24 Temmuz’da halk katılım toplantısı yapılacak olan HES’in yapımı halinde, bölgede Kemer orkidesi ve safranı gibi nadir bulunan 32’si endemik, 111 bitki türünün yok olacağı uyarısında bulunuluyor.

 

Kemer’de Beydağları Milli Parkı ve Güney Antalya turizm alanı içinde turistlerin dinlenme, serinleme ve rekreasyon amacıyla çok sık ziyaret ettikleri Kesme Boğazı deresi üzerinde, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı HES yapımı için onay verdi. Ege Yenilenebilir Enerji Üfirması tarafından yapımı planlanan 1102 metre iletim yapılarından oluşan kesme regülatörü ve HES projesi için, 24 Temmuz Çarşamba günü, saat 14.00’de Kemer Belediyesi Kültür Salonu’nda halk katılım toplantısı yapılacak.

 

 

Bu arada HES’e karşı görüş bildiren kurumlardan Doğa Koruma ve Milli Parklar Müdürlüğü’nün raporunda, yeni bir doğa katliamı yaşanacağının uyarıları yer alıyor. Doğa Koruma Milli Parklar Müdürlüğü’nün, Kesme Boğazı deresi üzerine planlanan HES’e ilişkin raporunda, projenin Beydağları Sahil Milli Parkı ve Güney Antalya turizm alanı içinde yer aldığına dikkat çekildi. Alanın Kemer ve civarındaki turist gruplarının kısa süreli dinlenme, serinleme ve rekreasyon amacıyla sıkça ziyaret edildiğine işaret edilen raporda, havzanın peyzaj kalitesinin üst düzeyde ve projenin bölgede birçok doğal değeri geri dönülemez şekilde tahrip edeceğinin muhakkak olduğu belirtildi.

 

 

Raporda, proje alanının yakınında bulunan Kesme Boğazı 1 ve 2 günübirlik kullanım alanları ile Kemer içme suyu kaynağının da etkilenme alanı içerisinde olduğu hatırlatıldı. Biyolojik çeşitlilik açısından risklerin de ele alındığı raporda, Kesme Boğazı’nın floristik yapısının ‘Kemer orkidesi’ ve ‘Olimpos safranı’nın da aralarında bulunduğu çok sayıda bitki türünün bilim dünyasına tanıtıldıkları yer olması nedeniyle önemli olduğuna dikkat çekildi.

 

Raporda şöyle denildi: “Dünya üzerinde sadece Antalya ilinde yayılış gösteren safran türlerinden biri olan Olimpos safranı (Crocus wattiorum) türüne ait ilk örnekler, Kemer Kuzdere Vadisi bölgesinden toplanmıştır. Antalya iline endemik türlerden biri olan Kemer orkidesi (Ophrys climacis), 1998 yılında Helmut Heimeier ve Tobias Perschke tarafından Kesme Boğazı’ndan (Kemer/Antalya) bilim dünyasına tanıtılmıştır (Heimeier ve Perschke 1998). Yumrulu karasal orkideler halen kültür ortamlarında yetiştirilerek üretimleri başarılamadığından dolayı, doğal orkide neslimiz ülke çapında maalesef tehlike altındadır. Kemer orkidesinin (Ophrys climacis) ana yayılış bölgesi Kesme Boğazı (Kemer) bölgesidir.”

 

 

Kemer orkidesinin, Olimpos safranı gibi çevresel durumdan etkilendiği belirtilen raporda, Kuzdere Vadisi’ndeki (Kesme boğazı) mevcut yapılaşmanın, bölgede bulunan ve kritik olarak tehlikedeki bu türler için kaygı verici olduğu kaydedildi. Kesme Boğaz’ın sadece Kemer orkidesi için değil, tamamı CITES listelerinde yer alan yumrulu orkide türlerinin de doğal sığınağı konumunda olduğu ifade edilen raporda, tehlike atındaki orkidelerle ilgili olarak şu bilgilere yer verildi:

 

“Bu türlerden en dikkat çekici olanlar ve salep hammaddesi elde etme amacıyla kullanılan ülkemiz nesilleri tehlikede olan bazı orkide türleri Anadolu orkidesi, Arı orkide, İtalik orkide ve dev orkidedir. Kesme Boğazı Türkiye florasındaki kareleme sistemine göre C3 karesinde yer almakta olduğu ve sahadan toplanan bitkilerin teşhir edilmesi ile 51 familyaya ait 111 cins ve 138 taksonun tespit edilmiş olduğu ve bunlardan 32 tanesinin endemik olduğu; bu endemik türlerden 2 tanesi CR (çok tehlikeli), 6 tanesi EN (tehlikede), 9 tanesi VU (zarar görebilir), 1 tanesi ise NT (tehdit altına girebilir) ve 14 tanesi LC (en az endişe verici) kategorisinde yer almaktadır.”

 

 

Yörede bulunan endemikler Raporda, yörede bulunan diğer endemik türler de şöyle sıralandı: Cupressus sempervirens (Akdeniz servisi), Nerium oleander (Zakkum), Vitex agnus-castus (Hayıt), Styrax officinalis (Tesbih çalısı), Ruscus aculeatus (tavşan kulağı), Smilax aspera (Akdeniz saparnası), Ophyris climacis (Kemer orkidesi, endemik), Sideritis stricta (Adaçayı, endemik), Phillyrea latifolia (akçakesme), Gladiolus anatolicus(Anadolu glayölü, endemik), Pistacia terebinthus (Menengiç), Osyris alba, Phlomis grandiflora (Çalba, endemik), Quercus aucheri (Boz pırnal, endemik), Arbutus andrachne (Sandal, deli çilek), Paliurus spina christii (Karaçalı), Lyciasalamandra yehudahi (Kemer Semenderi endemik). (dha)