"KHK, taşeron işçiye yine eşitsizlik getirecek"
DİSK Genel Başkanı Kani Beko, taşerona kadro getireceği iddiasıyla çıkarılan Kanun Hükmünde Kararname'nin (KHK) taşeron işçilerin büyük bölümlünü düzenleme dışı bırakarak mağdur edeceğini bildirdi. Düzenlemenin OHAL’e dayanarak KHK ile yapılmasının tek adam yönetiminin bir örneği olduğunu belirten Beko, “Bu kararname yeni sorunlar, eşitsizlikler, adaletsizlikler ve haksızlıklar yaratacak niteliktedir” dedi.
Evrensel'de yer alan habere göre DİSK Genel Merkezi’nde düzenlenen basın toplantısında konuşan Kani Beko, düzenlemenin yıllardır kadro bekleyen 850 binden fazla taşeron işçiyi ve aileleriyle birlikte 4 milyon kişiyi ilgilendirdiğini dile getirdi.
KHK ile düzenleme Anayasa'ya aykırı
Taşeron işçilere kadro konusunun KHK ile düzenlenmesinin Anayasaya aykırı ve hukuksuz olduğunu söyleyen Beko, “KHK sadece olağanüstü halin gerekli kıldığı konularda olabilir. Hükümet OHAL döneminde ilgili ilgisiz her konuyu KHK ile düzenleyerek Meclisin yetkilerini gasbediyor ve milli iradeyi ayaklar altına alıyor” diye konuştu. Taşeron işçiye kadronun KHK’nin değil TBMM’nin yetkisinde olan bir konu olduğunu belirten Beko, “Hükümete bu cüreti OHAL KHK’larını denetlemekten kaçınan ve görevini yapmayan Anayasa Mahkemesi vermektedir” dedi.
"Tek adam yönetimi örneği"
Düzenlemenin Meclise ve sendikalara bilgi verilmeden hayata geçildiğini belirten Beko, şu ifadeleri kullandı: “AKP tek adam yönetiminin yeni bir örneğini vermiş ve konuyu işçilerin temsilcileri ve milletin vekilleriyle müzakere etmeden bildiğini okumuştur. AKP gerçekleri kamuoyundan saklamak istemiştir. Ancak mızrak çuvala sığmaz. Kısa sürede bu düzenlemenin hataları, eksikleri ve yaratacağı haksızlıklar ortaya çıkacaktır.”
"Ayrımcılık yaratacak nitelikte"
Taşeron KHK’sinin gerek kapsamı ve gerekse kadroya geçiş koşulları nedeniyle adil ve hakkaniyetli olmadığını ifade eden Beko, şöyle konuştu:
"Partizanlık ve ayrımcılık yaratacak niteliktedir. Hükümetin ‘tüm taşeron işçilere koşulsuz kadro’ sözü gerçek çıkmamıştır. 696 sayılı KHK ile taşeron işçilerin büyük çoğunluğu kadrolu kamu işçisi olamayacaktır” dedi. Belediye ve il özel idarelerinde çalışan yaklaşık 450 bin taşeron işçiye kamu işçisi kadrosunun verilemediğini söyleyen Beko, “Bu işçiler yerel yönetimlerin şirketlerinde işçi olacaktır. KİT’lerde ve bazı özel bütçeli kuruluşlarda çalışan taşeron işçiler de kapsam dışında tutulmuştur. Kadro kapsamına alınan işçilere ise güvenlik soruşturması ile yazılı, sözlü sınav şartı getirilmiştir. Dahası kadro için, açılan davalar ile geçmişe yönelik hak ve alacaklardan feragat koşulu ve gelecekte dava açmama şartı aranacaktır. Kadroya geçiş, mevcut hak ve ücretlerle yapılacaktır. Taşeron işçiler kadroya alındığında ikinci sınıf kamu işçisi olacaktır."
Kapsama alınanlar ve dışarıda bırakılanlar
DİSK Genel Başkanı Kani Beko’nun açıklamalarına göre düzenleme kapsamına alınan yerler şöyle:
"TBMM, Cumhurbaşkanlığı, Başbakanlık, Bakanlıklar, çeşitli Genel Müdürlükler, Komutanlıklar, Devlet Personel Başkanlığı ve Türkiye İstatistik Kurumu gibi bazı idareler. YÖK, üniversiteler ve yüksek teknoloji enstitüleri ile Devlet Su İşleri, Karayolları Genel Müdürlüğü, Türk Standartları Enstitüsü ve Devlet Tiyatroları gibi çeşitli özel bütçeli kuruluşlar. RTÜK, SPK gibi kurumlar. Sosyal Güvenlik Kurumu ile Türkiye İş Kurumu Genel Müdürlüğü. Atatürk Orman Çiftliği Müdürlüğü, Kalkınma Ajansları, Kanunla Kurulan Fonlar ve Kefalet Sandıkları, Milli Piyango İdaresi Genel Müdürlüğü, Spor Genel Müdürlüğü Gençlik Hizmetleri ve Spor İl Müdürlükleri, Spor Toto Teşkilat Başkanlığı, Tarım ve Kırsal Kalkınmayı Destekleme Kurumu Başkanlığı, Yatırım İzleme ve Koordinasyon Başkanlıkları, Şeker Kurumu."
Kamu İktisadi Teşebbüsleri (KİT) ve bağlı ortaklıklarında, belediyeler, il özel idareleri ve bağlı kuruluşlarda çalışanların ise kadroya alınmayacağını söyleyen Beko, “Bu işçiler belediye şirketlerinde işe alınacak. Öte yandan kadroya alınacak taşeron işçileri sadece 'personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alım sözleşmeleri kapsamında çalıştırılanlar' olacak. Anahtar teslimi ihale yoluyla kamudan iş alan şirketlerde çalışanlar kadroya alınmayacak. İhalesinde personel gideri yüzde 70’in altında olan işçiler ile mal, yapım ve danışmanlık ihalelerinde çalıştırılan işçiler de kadroya alınmayacak” dedi.
"KİT’lerde çalışan taşeron işçilere kadro yok!"
Beko’nun, açıkladığı kadroya alınmayacak taşeron işçiler özetle şöyle:
* Kamu İktisadi Teşebbüsleri ve bazı özel bütçeli kuruluşlarda taşeron işçisi olarak çalışanlar işçiler, kadro hakkından mahrum oldu.
* Personel gideri yüzde 70’in altında ise, ihale, ‘personel çalıştırılmasına dayalı ihale’ sayılmıyor. Bu yüzden yemekhane ve çağrı merkezi gibi personel giderinin yüzde 70’in altında düşebildiği birçok hizmet alım işinde çalıştırılan taşeron işçiler kadro kapsamı dışında kaldı.
* Mal, yapım işi ve danışmanlık ihalelerinde çalıştırılan işçiler.
* Karayolları ile su ve kanalizasyon gibi anahtar teslim işlerde çalıştırılan işçiler.
* KHK ile yerel yönetimlerde (İl özel idareleri ve belediyelerde) taşeron şirketlerde çalışan işçiler, yerel yönetimler kapsamındaki taşeron işçiler koşulları yerine getirebilirlerse belediye iktisadi teşekkülüne (şirketine) geçirilecek.
"Kadroya geçiş koşulları ayrımcılık ve eleme yaratacak"
“Kadro kapsamındaki idarelerde çalışmak, otomatik olarak kadroya alınmak anlamına gelmiyor” diyen Beko, “Kadroya alınacak olanlar için 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun 48. maddesinin (A) bendinin çeşitli hükümleri uygulanacak. Emekli olmamak, sınav ve feragat şartı var. Kadro için getirilen şartlar ayrımcılık, eşitsizlik ve eleme yaratacak nitelikte” ifadelerini kullandı.
"İkinci sınıf kamu işçisi yaratılacak"
Kadroya alınan taşeron işçiler aynı işi yapan kamu işçileri ile eşit haklara sahip olmayacak. İkinci sınıf kamu işçisi statüsünün yaratılacağını dile getiren Beko, "Kadroya geçen işçiler daha önce çalıştıkları taşeron şirketlerde Yüksek Hakem Kurulu (YHK) tarafından bağıtlanan toplu iş sözleşmelerindeki mevcut haklarını almaya devam edecekler. Bu toplu iş sözleşmeleri bitinceye kadar ücretlerine başkaca bir zam yapılmayacak. Bilindiği gibi YHK tarafından imzalanan sözleşmeler kötü sözleşmelerdir ve halen kamu işçileri için uygulan sözleşmelerin çok gerisindedir. Böylece taşeron işçileri 2019’a kadar taşeron işçisi gibi çalışmaya devam edecekler” dedi.
Kadroya alınanların eski işçilerin yararlandığı TİS’lerden yararlanamayacağını söyleyen Beko, “Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunu’nda yapılan değişiklik ile kadro kapsamına alınacak taşeron işyerleri, ayrı bir işyeri olarak sayılacak. Kadroya alınan işçiler, taşeron şirketteki mevcut işkolları ile kadroya geçirilecek. Böylece taşeronun işkolu ile kadroya geçirilen işyerinin işkolu farklı ise bu fark devam edecek” dedi.
"Grev hakkı ortadan kaldırıldı"
Kadroya alınan işçilerin taşeron şirketlerden kalan toplu iş sözleşmelerinin bitiminde hükümet ile kamu işveren sendikaları ve işçi konfederasyonları arasında kadroya alınan işçileri kapsayan çerçeve anlaşma protokolü imzalanabileceğini söyleyen Beko, “Bu protokol konfederasyona üye sendikalar için bağlayıcı olacak. Böylece kamu kesiminde toplu iş sözleşmelerinde işkolu sendikaları artık taraf olamayacak ve bu sözleşmeler memur sözleşmeleri gibi bağıtlanabilecek. Öte yandan çerçeve sözleşmelerde uyuşmazlık ve grev prosedürü uygulanmayacağı için grev hakkı ortadan kaldırılmış olacak. Bu çerçeve sözleşme gerçek bir toplu sözleşme niteliği taşımayacak” açıklamasında bulundu.
"Kadro için şart üzerine şart"
Devlet memurluğuna atanmak için aranan bazı şartlar kadro için de zorunlu hale getirildi ve sözlerine şunları ekledi:
“Türk vatandaşı olmak, kamu haklarından mahrum bulunmamak, affedilmiş olsa bile bazı suçlardan mahkum olmamış olmak, askerlikle ilgisi bulunmamak, görevi yapmasına engel akıl hastalığı bulunmamak, güvenlik soruşturması ve/veya arşiv araştırması yapılmış olmak” koşullarının aranmasına tepki gösteren Beko, “Güvenlik soruşturması hukuki denetimi olmayan keyfi bir süreçtir. Ayrımcılığa ve kayırmacılığa yol açacak niteliktedir. İşçilerin adli sicil kaydının temiz olması yeterlidir."
"Haklarından feragat etmeyene kadro yok"
Beko, taşeron işçilerin kadroya geçebilmeleri için taşeron olarak çalıştırılmalarına ilişkin açmış oldukları davalardan ve icra takiplerinden feragat etmeleri şartına da şu sözlerle tepki gösterdi:
“Böylece, mahkemelerden alınmış muvazaa kararı olan işçiler başta olmak üzere kadroya alınacak tüm işçiler, geçmiş döneme ilişkin bir fark ve alacak talebinde bulunamayacak; kadrolu işçilerin hak ve ücretlerini geçmişe dönük olarak talep edemeyecek.”
"Sınav yapılacak"
“Kadroya başvuranların kendi idarelerince belirlenen usul ve esaslara göre yapılacak yazılı ve/veya sözlü (mülakat) ya da uygulamalı sınavı başarması gerekecek” diyen Beko, "Merkezi bir sınav olmayacak, her kurum ve kuruluş kendi sınavının usul ve esaslarını kendi belirleyecek ve kendi yapacak. Sadece sınavda başarılı olan işçiler kadroya alınacak. Sınav açıkça elemeye ve ayrımcılığa dönüşecek bir şarttır” dedi. Ayrıca emekliliği hak etmiş olan işçiler de kadroya alınmayacak.