Kira geliri beyanında nelere dikkat edilmeli?
Kira geliri beyan edilirken gerçek gider yöntemi veya götürü gider yönteminin seçilmesi gerektiği belirtiliyor. Cumhuriyet'ten Ozan Bingöl'ün haberine göre kira gelir beyanında dikkat edilmesi gerekenler şöyle:
Öncelikle kira gelirinizi beyan ederken hangi yöntemi seçmelisiniz ona bakalım. Kira geliri beyan edilirken iki yöntemden birisi seçilmelidir. Bunlardan ilki götürü gider yöntemidir. Bu yöntemde herhangi bir belge veya başka bir gider unsuru dikkate alınmadan kira gelirinden varsa istisna düşüldükten sonra vergiye tabi hasılatın yüzde 15’i kadar götürü gider olarak düşülüyor. Böylece vergi matrahına ulaşılır. Örneğin 2017’de 10.000 lira mesken kira geliri olan ve götürü gider yöntemini seçen bir vatandaş vergisini şu şekilde hesaplayacaktır. Gelirden öncelikle istisna düşülecektir. 10.000-3.900=6.100 lira (böylece vergiye tabi hasılat bulunur) Daha sonra bulunan bu tutardan yüzde 15 götürü gider bulunarak düşülür. 6.100x%15=915 TL götürü gider tutarı 6.100-915=5.185 TL bu da vergi matrahıdır. Bu tutardan ilk dilimde olduğu için yüzde 15 de vergi hesaplanmaktadır. 5.185x%15=777.75 TL ödenecek vergidir. Yani kira gelirlerinden varsa istisna düşülecek akabinde yüzde 15’lik miktar gider unsuru olarak dikkate alınacak.
İki yıl kalmak zorunlu
*Götürü gider yöntemi seçildiği takdirde 2 yıl bu yöntemde kalma zorunluluğu olduğunu unutmayalım. Kira geliri beyan edilirken seçilebilecek bir diğer yöntem ise gerçek gider yöntemidir. Götürü gider yöntemine göre çok daha avantajlı olan bu yöntemde belgelendirmek kaydı ile birçok gider kalemini gelirden düşebilirsiniz. Gerçek gider yönteminde;
* Kiraya veren tarafından kiraya verilen gayrimenkul için ödenen aydınlatma, ısıtma, su ve asansör giderleri,
* Kiraya verilen malların idaresi için yapılan ve gayrimenkulün önemi ile orantılı olan idare giderleri,
* Kiraya verilen mal ve haklara ait sigorta giderleri,
* Kiraya verilen mal ve haklar dolayısıyla yapılan ve bunlara harcanan borçların faiz giderleri,
* Konut olarak kiraya verilen bir adet gayrimenkulün iktisap yılından itibaren 5 yıl süre ile iktisap bedelinin %5’ini,
* Kiraya verilen mal ve haklar için ödenen vergiler, emlak vergileri, resim, harç ve kiraya veren tarafından belediyelere ödenen harcamalara katılma payları,
* Kiraya verilen mal ve haklar için ayrılan amortismanlar,
* Kiraya veren tarafından kiraya verilen gayrimenkul için yapılan onarım giderleri ile bakım ve idame giderleri,
* Kira ile tuttukları mal ve hakları kiraya verenlerin ödedikleri kiralar ve diğer gerçek giderler,
* Sahibi bulundukları konutları kiraya verenlerin kira ile oturdukları konut veya lojmanların kira bedeli (indirilmeyen kısım gider fazlalığı sayılmayacaktır), Bu saydıklarımız belgelendirmek şartı ile gider olarak dikkate alınır. Ancak bu gider toplamı direkt olarak gelirden düşülmez önce gerçek indirilecek gider formülü ile gerçek indirilecek gider bulunur. İndirilebilecek Gider = Toplam Gider x Vergiye Tabi Hasılat* Toplam Hasılat (*) Vergiye Tabi Hasılat = Toplam Hasılat - Konut Kira Geliri İstisnası formülü ile bulunur.
Spor, vergiden muaf
* Beyan edilecek kira geliri emsal kira bedelinden düşük olamaz. Emsal kira bedeli ise bina ve arazilerde emlak vergi değerinin yüzde 5’i kadardır. Vergileme yöntemlerimizi seçtikten sonra kira gelirini beyan ederken başka ne avantajlar varmış onlara bir göz atalım; Matrahtan yapılacak indirimler sizlere çok daha avantajlı bir vergi beyanı ortaya çıkaracaktır. Bu indirimleri şöyle sıralayabiliriz;
* Beyanı yapan vatandaşın şahsına, eşine ve küçük çocuklarına ait yaptırdığı hayat sigortalarının ve özel sağlık, ferdi kaza ve şahıs sigorta primlerini beyan edilen gelirin yüzde 15’ini kadar olan asgari ücretin yıllık tutarını aşamayacak şekilde indirim yapılabilir.
* Beyan edilen gelirin yüzde 10’unu aşmayacak şekilde çocuklar için ödenen özel okul ücretleri, servis ücretleri ve kırtasiye gibi eğitim masrafları indirilir.
* Kamuya yararlı işler için yapılan bağış ve yardımların tamamını, diğer bağış ve yardımların ise bir kısmı gösterilebilir.
* Amatör spor dalları için yapılan sponsorluk harcamalarının yüzde 100’ünü, profesyonel spor dalları için yapılan sponsorluk harcamalarının yüzde 50’sini indirim konusu yapabiliriz. İşte bu saydığımız indirimleri vergi matrahından önce yapacağımız için burada da ciddi bir vergi avantajı sağlamış olmaktayız. Ancak bu indirimlerin de belgeli olması şartını unutmamak gerekmektedir.
Örnek hesaplaşma öntemi şöyle
Son olarak vergi matrahınıza uygulanacak 2017 yılı gelir vergisi tarifesini şöyle; 13.000 TL’ye kadar % 15 30.000 TL’nin 13.000 TL’si için 1.950 TL, fazlası için % 20 70.000 TL’nin 30.000 TL’si için 5.350 TL, fazlası için % 27 70.000 TL’den fazlasının 70.000 TL’si için 16.150 TL, fazlası için % 35 Sadece kira geliri elde eden 60 yaş üzeri mükellefler ile engelli mükelleflerden yaşlılığı, engeli veya hastalığı nedeniyle vergi dairesine gidemeyecek durumda olanların, Vergi İletişim Merkezini (VİMER - 444 0 189) arayarak randevu almaları halinde adreslerine gidilerek beyannamelerini doldurmalarına yardımcı olunacak.