Kolesterol: "İngiltere'de yeni bir ilaçla 10 yılda 30 bine yakın ölüm önlenebilir"

Kolesterole karşı "çığır açan" pahalı bir ilaç çok yakında İngiltere ve Galler'de Ulusal Sağlık Sistemi (NHS) kapsamında yüz binlerce hastaya sunulabilir.

NHS yetkilileri, yılda iki kez enjeksiyon halinde verilecek inclisiran adlı ilacın 10 yılda 30 bin kişinin hayatını kurtarabileceğini söylüyor.

İlaçla ilgili öneri taslağına göre, kolesterole karşı kullanılan ve daha ucuz olan statin gibi ilaçlardan yeterli sonuç alınamadığı durumlarda inclisiran kandaki kötü kolesterol seviyesini düşürebilir.

İngiltere'de sağlık ve bakım alanındaki düzenlemelerden sorumlu kuruluş NICE, inme ya da kalp krizi geçirmiş olan ve kolesterolü düşürme amaçlı diğer tedavilere cevap vermeyen hastalar için inclisiran'ın kullanılabileceğini belirtiyor.

Uzmanlar, bu ilacın kalp ve damar hastalarının hayatını tehdit eden risklerin azaltılmasına katkıda bulunmasını bekliyor.

İlacın uzun vadede bu etkileri sağlayacağına dair henüz kesin kanıtlar olmamakla birlikte, mevcut veriler ışığında ilacın denenmeye değer görüldüğü belirtiliyor.

İlacı üreten Novartis şirketi, doz başına 2000 sterlin (2750 dolar) maliyeti olan ilacın NHS'e daha ucuza satılması konusunda anlaştı.

İskoçya'da sağlık yetkilileri ilacın kullanılmasına 9 Ağustos'ta onay vermişti.

Kolesterol nedir?

• Kolesterol, bazı yiyeceklerde bulunan ve karaciğerde de üretilen bir yağ (lipit) türüdür.
• Farklı türleri olan ve pek çok hücrenin bileşiminde bulunan bu madde vücut fonksiyonları için önemlidir.
• Ancak "kötü kolesterol" adı verilen düşük yoğunluklu lipoprotein (LDL) fazla miktarda ise damarların tıkanmasına yol açar ve kalp sorunları ve inme riskini artırır.
• Yağlı yemekler, yeterince egzersiz yapmamak, fazla kilo, sigara ve alkol bu soruna yol açar. Ayrıca genetik yatkınlık da bir etkendir.
• Diyet ve yaşam tarzı değişikliğine rağmen kolesterol seviyesi düşürülemiyorsa ilaç almak gerekebilir.

Kolesterolü düşürmede kullanılan statinler karaciğerde kolesterol üretimini yavaşlatırken, inclisiran farklı bir şekilde etki gösterir.

Gen baskılama yoluyla karaciğerin zararlı kolesterolü atmasına yardımcı olur. PCSK9 adlı genin baskılanması, karaciğerin kandaki "kötü" LDL kolesterolünü daha fazla emip parçalamasını sağlar.

İnclisiran, statinlere ek olarak kullanılabileceği gibi tek başına da uygulanabilir.

NICE Sağlık Teknolojileri Değerlendirme Merkezi direktörü Meindert Boysen, "Inclisiran binlerce kişinin kalp krizi ve inme yüzünden ölmesini önlemede çığır açma potansiyeline sahip" diyor.

NHS Başkanı Amanda Pritchard da "Kalp hastalıkları hala başta gelen ölüm nedenlerinden biri ve kolesterol seviyesi tehlikeli derecede yüksek olan kişiler için böylesine etkili ve kullanışlı bir tedavinin olması çok iyi" diyerek, inclisiran kullanımının hayat kurtaracağını ve yüz binlerce insanın bundan yararlanacağını belirtiyor.