Komana Pontika ikinci bir “Efes” olabilir

Tokat'ın Gümenek Hamamtepe bölgesinde "Komana Pontika Arkeolojik Araştırma Projesi" kapsamında yürütülen yüzey araştırması çalışmaları devam ediyor. Orta Karadeniz bölgesi klasik çağ kenti Komana Pontika'nın lokasyonunu belirlemek, kentsel dokusunu anlamak amacıyla Gümenek Hamamtepe bölgesinde 2004'te başlatılan projenin koordinatörü ve ODTÜ Mimarlık Fakültesi Yerleşik Arkeolojisi Ana Bilim Dalı Öğretim Üyesi Doç. Dr. Burcu Erciyas, basın mensuplarına bilgi verdi. Bölgede 2004'ten beri yüzeysel araştırma yaptıklarını ifade eden Doç. Dr. Erciyas, şöyle konuştu: "Kültür ve Turizm Bakanlığının izni ve Tokat Müzesinin desteğiyle çalışmalarımızı yapıyoruz. Komano antik kentinin bir kısmının özellikle kutsal alan Hamamtepe üzerinde yer aldığını saptadık. 2009'dan itibaren Kültür ve Turizm Bakanlığının izniyle inşallah kazı çalışmalarına başlayacağız. Komano antik kentinin Tokat'ın kültürü, turizmi, eğitimi ve kültür bilincinin oluşturulmasına büyük desteği olacağına inanıyoruz." Komano antik kentinin geçmişinin çok eskilere dayandığını bildiren Doç. Dr. Erciyas, şunları kaydetti: "Ma adında Anadolu'ya has, Anadolulu bir tanrıça var. Kaynaklarda savaş tanrıçası olarak geçiyor. Bu tanrıçanın Hititler'den bu yana Anadolu'da varlığını sürdürdüğünü biliyoruz. Komano antik kenti de bu tanrıçanın tapınağının bulunduğu yer. Aynı zamanda burada büyük festivaller düzenlendiğini, bu festivaller sırasında Komana'nın bir ticaret merkezine dönüştüğünü, önemli yollar üzerinde bulunduğu için çok ziyaretçisi olduğunu, kültür ve ticaret açısından çok zengin olduğunu biliyoruz. Onun için burada kazı çalışmalarının öncüsü olan yüzey çalışmaları yapıyoruz. Yüzey araştırmalarını Hamamtepe'nin yakın çevresinde yaptık ve kentin yaklaşık 1.5 kilometrelik alana yayıldığını tespit ettik. Bu ovanın birçok yerinde kalıntılara rastlıyoruz." "Çok büyük bir antik kent ortaya çıkabilir" Bir gazetecinin, "Komana, kazı çalışmaları bittikten sonra Efes antik kenti gibi önemli bir mekan olabilecek diyebilir miyiz?" şeklindeki sorusu üzerine Doç. Dr. Erciyas, şöyle konuştu: "Kesinlikle diyebiliriz. Efes'te de biliyorsunuz bir tapınak merkezi var, Artemis'e adanmış. O da Anadolulu Kybele'den bu yana devam eden bir tapınak. Burada da Efes, Bergama ve Didim gibi çok büyük antik kentlerden birini ortaya çıkarabileceğimize inanıyoruz." Doç. Dr. Erciyas, bölgede 9 kişilik ekiple çalıştıklarını sözlerine ekledi. Klasik çağ kenti Komana Pontika Mitridat Krallığı'nın idaresinde önemli bir kültür merkezi olan ve Roma İmparatorluğu döneminde de özerkliğini koruyan Komana Pontika'nın tarihte Anadolu tanrısı Ma'ya adanmış kutsal alan olduğu belirtiliyor. Aynı zamanda çevre bölgeler için ticaret merkezi görevi gördüğü ifade edilen bölgenin, o dönemde kutsal alanda düzenlenen festivaller, zengin pazar yeri ve kenti çevreleyen verimli arazisiyle Anadolu'nun tüm bölgelerinden ziyaretçi aldığı kaydediliyor. ODTÜ ve TÜBİTAK tarafından da desteklendiği bildirilen Komana Pontika Arkeolojik Araştırma Projesi, Orta Karadeniz Bölgesi klasik çağ kenti Komana Pontika'nın lokasyonunu belirlemek ve kentsel dokusunu anlamak amacıyla 2004 yılında başlatıldı.