‘Konut fiyatları ne zaman yükselecek’

Amerikan ekonomisinden gelen veriler pek olumlu değil. Ödenemeyen konut kredilerinden dolayı bankaların toplam zararı 506 milyar dolara ulaştı. Özellikle konut sektöründe yaşanan kredi krizi yapılan kurtarma operasyonlarına rağmen sektörün yeniden canlanmasını sağlayamıyor. Citigroup yönetim kurulu başkanı Win Bischoff, konut fiyatlarının önümüzdeki iki yıl içinde de düşmeye devam edeceğini söyledi. ABD ve Britanya gelecek iki yıl içinde konut fiyatlarında düşüş yaşayan başlıca ülkeler arasında yer alacak. Konut fiyatlarındaki değişmeleri gösteren Case-Shiller endeksi geçen yıl yüzde 17 oranında düşmüştü. Bu yıl da düşmeye devam ediyor. Ünlü iktisatçı Paul Krugman da konut fiyatlarının düşeceğini tahmin edenler arasında. Hatta Paul Krugman daha da ileri gidiyor, konut fiyatlarının serbest düşüşe geçtiğini ileri sürüyor. Yakın geçmişe bir göz atarsak, ABD’de konut fiyatları 2000-2006 yılları arasında enflasyondan arındırılmış olarak yüzde 70 oranında artmıştı. Şimdi pek çok uzman bu artışın düşük faizlerden kaynaklanan bir balon olduğunu düşünüyor ve konut fiyatlarının 2010 yılına kadar düşeceğini belirtiyorlar. Görüldüğü gibi, küresel ekonomide gayrimenkul ve konut fiyatlarındaki gelişmelerin lokomotifi olan ABD ve Britanya için konut sektöründe beklentiler gelecek iki yıl boyunca olumsuz. Gelelim Türkiye’deki konut sektörünün sorunlarına... Türkiye’de konut sektörüne aşırı yatırım yapılarak konut arzının artmasının nedeni, Türk Lirası’nın aşırı değerlenmesine bağlanabilir. Türkiye’de izlenen “yüksek faiz-düşük kur” politikası lirayı değerlendirip ihracatı kârlı olmaktan çıkardığı için pek çok ihracatçı kârlı olarak gördükleri konut alanına yatırım yaptılar. Konut arzı bu yüzden talebin üzerinde arttı. Konut arzı artarken 2006 yılı haziran ayında Merkez Bankası’nın faizleri dört puan birden artırması konut kredilerini bir anda pahalı hale getirdi. İnşa halindeki konutlar yüksek faizler nedeniyle son iki yıldır alıcı bulamadı. Birçok firma konut projelerini durdurdu. Türkiye’de halen ortalama konut stok sayısı talebin çok üzerinde seyrediyor. Yürürlükteki piyasa faiz hadlerinden borçlanarak konut almak ve talebi bu yolla artırmak mümkün görünmüyor. Bu nedenle de, ABD ve Britanya’da olduğu gibi Türkiye’de de konut fiyatlarının önümüzdeki iki yıl düşmeye devam etmesi bekleniyor. ABD ve Britanya konut sektörü dikkate alındığında Türkiye’de konut fiyatlarında artış ancak 2010 yılında başlayabilir. Konut yatırımı için önümüzdeki iki yıl içinde daha uygun fiyatları beklemekte fayda var. (Süleyman Yaşar)