Koronavirüs sonucu 79 kişinin öldüğü İtalya’da "Neden biz?" sorusuna yanıt aranıyor

Övgü Pınar / Roma

İtalya'da son 24 saatte koronavirüs sonucu hayatını kaybedenlerin sayısı yüzde 50 artışla 52'den 79'a yükseldi. Ülkede vaka sayısı da 2036'dan 2502'ye çıktı. Son olarak Torino Valiliği, Juventus-Milan İtalya Kupası yarı final rövanş maçını erteledi. Avrupa'da koronavirüsün en yaygın görüldüğü ülke olan İtalya'da "Neden bizde bu kadar fazla vaka var?" sorusuna yanıt aranıyor.

Çin'de ortaya çıkan koronavirüs (Covid-19), İtalya'da ilk olarak Ocak ayı sonunda Çinli bir turist çiftte görüldü. Yaklaşık bir aydır Roma'da bulaşıcı hastalıklar hastanesi Spallanzani'de tedavi gören Çinli çiftin son testleri negatif çıktı.

İtalya'da, Çin'le bağlantısı tespit edilemeyen ilk hasta ise kuzeydeki Lombardia bölgesinde Lodi iline bağlı Castiglione d'Adda kasabasından Mattia isimli 38 yaşındaki bir İtalyan oldu. 20 Şubat'tan bu yana hastanede tedavi gören "1 numaralı hasta" Mattia'nın durumu ciddiyetini koruyor.

İlk aşamada, Mattia'nın virüsü, Çin'den dönen bir arkadaşından kaptığından şüpheleniliyordu, ancak yapılan testlerde Çin'den gelen bu kişide virüse rastlanmadı. İtalya'da "sıfır numaralı hasta" olarak adlandırılan ilk kişinin kim olduğu ise hala araştırılıyor.

Lombardia'daki ilk vakanın ortaya çıktığı 20 Şubat'tan bu yana ise vaka sayısı hızla artarak 2502'ye, ölümler de 79'a ulaştı.

Koronavirüs taşıdığı belirlenen ancak daha sonra iyileşenlerin sayısı da 149 olarak açıklandı.

Pazartesi akşamı yapılan açıklamaya göre Lombardia'da 1077, Emilia Romagna'da 324 ve Veneto'da 271 vaka tespit edildi.

Lombardia, Veneto ve son günlerde Emilia Romagna bölgesinde de vaka sayısının hızla artması üzerine bu bölgelerde okullar iki hafta tatil edildi, sinema, müze, kilise gibi mekanlar kapatıldı. Virüsten etkilenen bölgelerde son iki haftanın Serie A maçları oynanamadı, Venedik Karnavalı erken bitirildi, Milano Tasarım Haftası ertelendi.

Avrupa'ya yayılan çok sayıda vakanın da İtalya ile bağlantılı olduğu haberleri geliyor.

İtalya'da virüsün ülkeye nasıl geldiği ve neden hızla yayıldığı konusunda üzerinde durulan ihtimallerden bazıları şunlar:

Çin uçuşları durduruldu ama Çin'den gelenler durdurulmadı

Avrupa'da en fazla Çinli turist çeken ülke olan İtalya, Ocak ayı sonunda Roma'da Çinli bir turist çiftte koronavirüs tespit edilmesi üzerine 30 Ocak'ta Çin ile doğrudan uçuşları durdurmuş ve 31 Ocak'ta acil durum ilan etmişti.

Ancak İtalya ile Çin arasındaki karşılıklı uçuşların durdurulmasına rağmen, aktarmalı olarak Çin'den İtalya'ya gelen kişilere yönelik özel bir tedbir uygulanmadı.

Dünya Sağlık Örgütü'nde görev yapan kamu sağlığı ve hijyen profesörü Walter Ricciardi, İtalya'nın bu kararını eleştirdi ve doğrudan uçuşların iptal edilmesi yüzünden, aktarmalı olarak Çin'den ülkeye gelenleri takip etmenin zorlaştığına dikkat çekti. Ricciardi, uçuş iptalleri yerine risk altındaki bölgelerden gelenlerin karantinaya alınması gerektiğini söyledi.

Kuzey İtalya'nın Çin'le bağlantısı

Koronavirüsün en yaygın görüldüğü kuzeydeki Lombardia ve Veneto bölgelerinin Çin ile yoğun ticari bağlara sahip olması da üzerinde durulan bir unsur.

Corriere della Sera gazetesine konuşan Milano Üniversitesi Bulaşıcı Hastalıklar Profesörü Massimo Galli, virüsün neden ülkenin kuzeyinde yayıldığı sorusuna "Muhtemelen bunun sebebi, Lombardia ve Veneto'nun Çin ile ekonomik ve ticari alışverişinin daha yoğun olması ve bu bölgelerde Çinli sayısının fazla olmasıyla alakalı" diye yanıt verdi.

Galli, "Ama tabii İtalya'ya virüsü getirenin bir Çin vatandaşı olup olmadığını bilmiyoruz, Çin'den dönen bir İtalyan iş insanı da olabilir" diye ekledi.

Bölgesel yönetim etkisi ve hastanede hata ihtimali

İtalya'da koronavirüsün yayılmaya başlamasından bu yana üzerinde durulan bir başka unsur da ülkenin bölgesel yönetimlerinin yapısı. İtalya'da her bölgede sağlık sistemi, merkezi hükümetin değil bölge yönetimlerinin yetki alanında. Bu durumun merkezi bir komuta sistemini güçleştirdiği ve koordinasyon sıkıntısına yol açtığını savunanlar var.

Başbakan Giuseppe Conte de geçen hafta yaptığı bir açıklamada "İtalya'da sağlık sistemi bölgelerin yetki alanında ve ulusal bir acil duruma hazırlıklı değil. Bu yüzden koordinasyona ihtiyaç var. Koordine olamazsak, virüsü etkili biçimde kontrol altına almayı başaramayız" dedi.

Başbakan ayrıca, Lombardia bölgesinde virüsün yayılmasında bir hastanenin gerekli protokolleri uygulamamasının da etkili olduğunu söyledi.

Milano Üniversitesi Bulaşıcı Hastalıklar Profesörü Massimo Galli de, virüsün Lombardia'da muhtemelen bir hastaneden yayıldığını, ilk hastanın gittiği bu hastanede olayın bir koronavirüs vakası olduğunun hemen tespit edilemediğini söyledi. Galli, "Maalesef ilk hastanın vakasında, durum hemen anlaşılamadı, bu yüzden hastane de virüsün yayılmasında amplifikatör görevi gördü" dedi. Galli, gerekli tedbirler uygulanmazsa hastanelerin bu tür hastalıkların yayılmasını hızlandırabilecek ortamlar olduğunu vurguladı.

"Arayan bulur"

İtalya'daki koronavirüs krizinin boyutlarının büyüklüğünü açıklamak için kullanılan bir başka argüman da yapılan test sayısının fazla olması. İtalya'da yapılan koronavirüs testi sayısı Pazartesi akşamı itibariyle 23 bin 345 olarak açıklandı.

Başbakan Giuseppe Conte, diğer Avrupa ülkelerine kıyasla İtalya'da daha fazla ve daha sıkı kontroller yapıldığını söyledi ve "Vakaların tespit edilmesinin bir açıklaması da bu olabilir" dedi.

Ülkenin tanınmış virologlarından Profesör Roberto Burioni de, ülkede yapılan test sayısının yüksek olduğunu vurgulayarak "Bir şeyi aramazsanız bulamazsınız. Ararsanız bulursunuz" dedi.

İtalya'da krizin ilk günlerinde belirti göstermeyen kişilere de test yapılırken, Sağlık Bakanlığı'na bağlı Sağlık Üst Kurulu Müdürü Franco Locatelli geçen hafta, bundan böyle yalnızca belirtilere sahip kişilere ve virüs taşıdığı belirlenenlerle yakın temasa girmiş kişilere test yapılacağını açıkladı.