Terörizme karşı yıllardan beri görev alan korucuların artık yetkileri ellerinden alınıyor. Doğu ve Güneydoğu'da görev yapan korucuların artık sorunun temel kaynağı kendileri oldukları düşünülerek silahsızlandırılmaya çalışmaları başlatıldı.
Bilge Köyü'nde 44 kişinin korucular tarafından katledilmesinin ardından tartışılmaya başlanan sistemde radikal değişiklikler gündemde.
Katliamın ardından Terörle Mücadele Yüksek Kurulu'nda koruculuğun kaldırılmasıyla ilgili bir rapor hazırlanmasına karar verildi. İlgili tüm birimler raporun hazırlanmasına destek verdi. İçişleri Bakanlığı, koruculuğun 'kademeli' olarak kaldırılması konusunda görüş bildirdi.Dışişleri Bakanlığı da, koruculuğun kaldırılmasının AB’nin talepleri arasında yer aldığını vurguladı.Bir tek Genelkurmay, terörle mücadele devam ederken, bu kadar radikal bir önlem alınmasının doğru olup olmayacağını sorguladı.
Sonuçta bu görüşler, bir rapor halinde Terörle Mücadele Yüksek Kurulu’na da başkanlık eden Başbakan Yardımcısı Cemil Çiçek’e haziran ayında sunuldu.Raporda ana hatlarıyla şu unsurlar yer alıyor:
- Koruculuk kademeli olarak tasfiye edilmelidir. - Terörle mücadele için kurulmuş olan koruculuk sistemi, ilerleyen zaman içinde kendisi bölgede sosyal bir sorun haline gelmiştir. - Korucular, devletten maaş aldıkları terörle mücadele konusunu bir tarafa bırakıp, kendi kişisel, ailesel sorunlarını devletin verdiği silahlarla çözme yoluna gitmeye başlamışlardır. - Avrupa Birliği de, koruculuk sisteminin kaldırılması konusunda Türkiye’ye baskı yapmaktadır. - AB raporlarında, koruculuk sisteminin, terör örgütünde büyük eylemlere karışmamış militanların geri dönüşlerini engelleyen bir unsur olduğu da vurgulanmaktadır. Türkiye, yeni açılım çerçevesinde geri dönüş sağlayacaksa, bunu önce geri dönenlere yönelik oluşabilecek “intikam” hissini ortadan kaldırarak, yani koruculuk sistemini kaldırarak yapabilir. - Koruculuk sisteminin kademeli olarak kaldırılması çerçevesinde devletten maaş alan köy korucuları, özellikle hayvancılık ve tarım alanlarında, yine maaş alarak, görevlendirilebilirler.
Rapor doğrultusunda 80 bin korucunun kademeli olarak silahsızlandırılması kararlaştırıldı. Köy korucuları, yine maaşlı olarak bölgede başka işlerde istihdam edilecek.
5 bin korucu mahkum oldu
Türkiye’de 22 ilde görev yapan korucuların toplam sayısı 80 binin üzerinde. Bunlardan 59 bin düzenli maaş alan geçici köy korucusu, kalan 23 bin 274 kişilik kısmı ise maaş almayan gönüllü korucu. Diyarbakır'da 5 bin 187, Şırnak'ta 6 bin 756, Batman'da 2 bin 887, Bingöl'de 2 bin 511, Bitlis'te 3 bin 730, Mardin'de 3 bin 323, Muş'ta bin 860, Siirt'te 4 bin 661, Hakkari'de 7 bin 614 korucu var.
Koruculuk sisteminin uygulanmaya başlandığı 26 Mart 1985 tarihinden bugüne kadar 5 binin üzerinde korucu hakkında 'terör suçları', 'mala karşı işlenen suçlar', şahsa karşı suçlar, kaçakçılık gibi suçlara karıştığı gerekçesiyle işlem yapıldı.