Kriz mağdurları bunalttı, Merkez santralini düzenledi

Sayısı günden güne artan karşılıksız, protestolu çek ve senetler, ödenmeyen kredi kartları için sürekli aranan Merkez Bankası, yoğunluğu hafifletmek için telefon santralinde değişiklik yaptı. Küresel krizin Türkiye'ye yansımaları, Merkez Bankası'nı telefon santralinde değişiklik yapmaya itti. Referans gazetesinde yer alan bir habere göre sayısı günden güne artan karşılıksız, protestolu çek ve senetler, ödenmeyen kredi kartları için kendisine gelen telefonları dikkate alan Merkez Bankası, arayanları doğru yere yönlendirebilmek için telefon santralinde yeni düzenleme yaptı. Artık Merkez Bankası'nı, karşılıksız çek, protestolu senet, ödenemeyen kredi kartı borcu gibi nedenlerle arayanlar, doğrudan santral aracılığı ile gerekli birime yönlendiriliyor. Merkez Bankası'nın telefonu arandığında ilk olarak, "Karşılıksız çeklere ilişkin sorunlarınız için 81'i, protestolu senetlere ilişkin sorunlarınız için 82'yi, kredi kartları ve tüketici kredilerine ilişkin sorunlarınız için 83'ü, kredi limit ve risk durumuna ilişkin sorunlarınız için 84'ü tuşlayın" anonsu veren bir telesekreter çıkıyor. Yetkililer, uygulamanın, karşılıksız çek senet, protestolu senetler hakkında yoğun bilgi almak isteyenlerin sayısındaki artıştan dolayı başladığını belirtiyor. Risk birimi yoğun Merkez Bankası bünyesinde bir birim olan Risk Merkezi Müdürlüğü'nün kurumların ve müşterilerin çok fazla aramasından dolayı, bu aralar çok yoğun çalıştığı belirtiliyor. Bundan dolayı Merkez Bankası'nın telefonu arandığında ilk olarak bu servislerin anonsunun duyulduğunu ifade eden yetkililer, "Bu kayıtların bankalara geri bildirimleri yapılıyor. Böylece bütün bankalar, kredi müşterileri hakkındaki istihbaratla ilgili bilgi edinmiş oluyorlar. Buna hem çekler, hem senetler, hem de kredi kartları ve krediler dahil. Risk Merkezi Müdürlüğü çok eski bir müdürlüktür. Uzun süreden beri faaliyetlerine devam ediyor. Ancak bu aralar çok yoğun" diye konuştu. Sorunlu krediler arttı Merkez Bankası'nın verilerine göre, ekonomik krizin hane halkı ve şirketler üzerindeki etkisinin en iyi ölçüldüğü, protestolu çek ve senetlerle negatif ferdi krediler son bir yılda büyük artış gösterdi. Bireysel kredi ve kredi kartlarını ödememiş kişi sayısı 2007 yılında 217 bin 576 iken bu rakam 2008 yılında yüzde 192 artarak 635 bin 523' ulaştı. Karşılıksız çek sayısı da 2007 yılında 1 milyon 324 bin 664'den, 2008 yılında 1 milyon 537 bin 194'e çıktı. Protestolu senet sayılarında ise 2007 yılında 1 milyon 470 bin 758 olan sayı 2008 yılında Aralık ayı verileri eksik haliyle 1 milyon 417 bin 423 olarak gerçekleşti.

	2006	2007	2008
Protesto edilen senet sayısı*	1.470.758	1.417.423	1.177.910
Kredi ve kart borcunu ödememiş kişi sayısı	145.751	217.576	635.523
Karşılıksız çek sayısı	1.144.740	1.324.664	1.537.194