İzmir'e getirilen nükleer atık gemisinde radyasyon ölçümü yapılmamış!
Söküm için Angola'dan Aliağa'ya getirilişi günlerce tartışılan Kuito gemisinde radyasyon ölçümü yapılmadığı ortaya çıktı. TAEK`in görevlendirdiği İstanbul Denizcilik ve Sörvey şirketinin, noterden gönderdiği ihtarname ile ÖGE Gemi Söküm şirketi ile daha önce yaptığı sözleşmeyi, radyasyon kontrolü yapılmadığı gerekçesiyle tek taraflı iptal ettiği belirlendi. TMMOB Çevre Mühendisleri Odası Mert Güvenç “Gemide ölçüm yapılmadan söküm işleminin başladığı ortaya çıktı. An itibariyle Aliağa tam bir saatli bombadır” değerlendirmesinde bulundu.
‘Aliağa an itibariyle saatli bombadır’
Güvenç sözlerini şöyle sürdürdü: “Gemi geldiğinde yeterli ölçümler yapılmadan Türkiye’ye geldiğini ve sökümlerin ölçüm yapılmadan yapılacağını duyurmuştuk. Sonrasında bakanlıklardan ve kurumlardan gerekli ölçümlerin yapıldığı yönünde bilgiler paylaşılmıştı. Sökümü yapacak GEMİSANDER (Gemi Geri Dönüşüm Sanayicileri Derneği) bizleri kamuoyunu yanlış bilgilendirmekle bizi suçlamış, dava açıp LÖSEV’e bağışta bulunacaklarını söylemişti.
TMMOB Çevre Sorunları Araştırma Merkezi Başkanı Baran Bozoğlu da twitter hesabından belgeyi yayınladı. Ocak ayı sonunda yaptıkları açıklama ile günlük 100 bin varil petrol işleme kapasiteli Kuito adlı tanker hakkında 2013’te inceleme yapıldığını ve olması gereken değerlerden 5 kat fazla radyoaktivite tespit edildiğini söylediklerinde, Çevre ve Şehir Bakanlığı ve GEMİSANDER Başkanı tarafından eleştirdiklerini belirten Bozoğlu, şöyle konuştu:
“Türkiye‘ye girmeden gemide inceleme yapılmasını istemiştik. Hatta gönüllü olarak buna talip olduğumuzu söylemiştik. Çevre İl Müdürü her türlü incelemenin yapılacağını, özellikle TAEK‘in gemide inceleme yapacağını söylemişti. Biz de bunun üzerine tehlikeli madde içermediğine ilişkin raporun kamuoyu ile paylaşılmasını istemiştik. Ama bugüne kadar herhangi bir rapor açıklanmadı kamuoyuna. TAEK tarafından gemiyi incelemekle görevlendirilen şirketin, 16 Şubat 2015 tarihinde ÖGE Gemi Söküm Şirketi ile yaptığı sözleşmeyi tek taraflı olarak iptal etmesi ne kadar haklı olduğumuzu gösteriyor. Şirket ihbarnamede;
‘16 Şubat 2015 tarihinde ÖGE Gemi Söküm İth. İhr. Tic. Ve San. A.Ş. ile İstanbul Denizcilik ve Sörvey Hizmetleri Ltd. Şti. arasında yapılmış olan sözleşmenin 7. Maddesi gereğince KUİTO isimli geminin sökümüne başlandığında, Radyasyon kontrolü için talepte bulunulmadı gerekirken, herhangi bir talepte bulunulmadan 02.03. 2015 tarihinde söküme başlandığını öğrenmiş bulunmaktayız. KUITO isimli geminin sökümüne başlandığı ve halen devam edilmesine rağmen bu güne kadar sökümü yapılan parçaların radyasyon kontrolünün yapılmasına dair herhangi bir talepte bulunulmamıştır.
Aksine, 20 Mart 2015 tarihinde tarafımıza e-posta ile iletilen mesajda, Aliağa Gümrük Müdürlüğü bilgisi dahilinde, Aliağa Gemi Geri Dönüşüm Sanayicileri Derneği (GEMİSANDER) nezdinde radyasyon kontrolü yaptırıldığı ve ilgili birimlere günlük olarak rapor verildiği belirtilmektedir. Çevre ve insan sağlığı açısından büyük önem arz etmekte olan radyasyon kontrolünün yetkisiz kişi ve kuruluşlar ile yaptırılması sonucunda doğacak olan riskler ortadadır.
Sökümü gerçekleştirilen parçalarda şu ana kadar yapılmış ya da yapılacak olan radyasyon kontrolleri hususunda hiçbir sorumluluk almayacağımızı ve sözleşmenin uyulmayan 7. maddesi uyarınca söz konusu sözleşmeyi tek taraflı olarak iptal ettiğimizi bilgilerinize sunarız’ diyor. Şimdi biz, Çevre İl Müdüründen bu ihbarnameyi yorumlamasını bekliyoruz. İnceleme yapıldığını, geminin TAEK tarafından incelendiğinin ve tehlikeli maddeye rastlanmadığını söyleyen Çevre ve Şehircilik Bakanlığından da bu ihbarnameyi yorumlamasını bekliyoruz.” Bozoğlu suç duyurusunda bulunacaklarını da sözlerine ekledi.