Kulis: AKP'den MHP'ye ilk teklif tam başkanlık olacak

AKP’nin darbe girişiminden sonra konuyu tekrar gündeme taşıyan Devlet Bahçeli'nin liderliğini yaptığı MHP'ye sunacağı ilk teklifin tam başkanlık olacağı iddia edildi. AKP'de oluşturulan komisyonun tam başkanlık ile ilgili teklifi hazırladığı belirtildi. Sabah gazetesinden Zübeyde Yalçın'ın haberine göre, MHP’ye ilk sunulan ve üzerinde müzakere edilecek teklif tam başkanlık olacak.

Başkanlık sistemiyle ilgili kulis haberi şöyle:

AKP başkanlık sistemi ile ilgili takvimi netleştirmeye çalışırken, diğer taraftan kamuoyu gündemine getireceği önerinin hazırlıklarına başladı. Milletvekili ve uzmanlardan oluşan dar kapsamlı bir komisyon oluşturuldu. Bu komisyon zaman zaman Başbakan Binali Yıldırım ile de bir araya gelip öneri metnini yazıyor.

MHP'ye önerilecek

AKP'nin planladığı takvime göre MHP'ye önce tam başkanlık modeli önerilecek. MHP'den buna destek gelirse istenen değişiklikler yapılacak. Tam başkanlıkta uzlaşma sağlanamaması halinde ise sırasıyla yarı başkanlık, burada uzlaşma olmazsa partili cumhurbaşkanı modeli ile ilgili öneriler hazırlanıp MHP'ye sunulacak.

Yeni matin hazırlanacak

Daha önce TBMM'de kurulan Uzlaşma Komisyonu'na sunduğu başkanlık sistemine ilişkin öneride düzeltmeler yapılması düşünülüyordu ancak "Bu teklif yeni bir anayasa yapılması için hazırlanmıştı. Biz şimdi mevcut anayasa üzerinden değişiklik yaparak sistemi hayata geçireceğiz" denerek vazgeçildi. 15-20 maddelik yeni metin hazırlığı başladı.

Anayasa tek tek taranıyor

Kurulan komisyon, anayasayı baştan sona tarayıp başkanlık ile bağlantılı maddeleri tek tek ayırdı. Bu maddelerde yapılacak değişikliklere ilişkin metinler yazılmaya başladı.

Başkanlık çerçevesi çizildi

AKP'nin başkanlık modelinin çerçevesi çizildi. Buna göre başkanlık sisteminin uygulandığı birçok ülkede olduğu gibi meclis ve senato gibi ikili bir yapı olmayacak. Türkiye'nin ikili yapıyı daha önce denediği ve büyük yaşadığı gerekçesiyle mevcut sistemdeki tekli yapı korunacak. Korunacak olan bir başka şey ise üniter yapı olacak.

Güçlü kuvvetler ayrılığı

Güçlü bir denge denetim mekanizması ve güçlü kuvvetler ayrılığı sistemi kurulacak. Yani yasama, yürütme ve yargı kesin çizgiler ile birbirinden ayrılacak. Başbakanın denetimi belli ölçülerde parlamentoya bırakılacak. Parlamento denetiminin güçlendirilmesi için ABD'de olduğu gibi milli savunma, adalet, içişleri bakanlıkları gibi bazı bakanların atanmasının meclis onayına bırakılması tartışılıyor. Bunun yanında bazı üst düzey bürokratlar için de meclis onayı aranması gündemde ancak bu iki konuda henüz kesin karar verilmiş değil. MHP'nin hassasiyetleri dikkate alınarak başkan yerine mevcut sistemde olduğu gibi cumhurbaşkanı ifadesinin kullanılmaya devam edilmesine de sıcak bakılıyor.