Kulis: Cumhurbaşkanının kararname yetkisi, partisiyle bağ kurması 2019'dan sonra başlayacak
AKP’nin anayasa teklifinde MHP’nin isteği doğrultusunda cumhurbaşkanının kararname çıkarma yetkisini kullanması ve partisiyle bağ kurması 2019’dan sonra başlayacağı öğrenildi. Kulislerden edinilen bilgilere göre, cumhurbaşkanının Yüce Divan’a sevkinde 367 şartı korundu. Mevcut anayasanın 70’e yakın maddesinde küçük çaplı da olsa değişikliğe gidildi. Mini pakette, dışarıdan atanan bakanlara Yüce Divan yolunun açılması, ‘yedek milletvekilliği’, ‘milletvekili sayısının 600’e çıkartılması’ ve ‘seçilme yaşının 18’e indirilmesi’ gibi düzenlemelerin de yer alacağı belirtildi.
Hürriyet'ten Nuray Babacan'ın kulis haberi şöyle:
Başbakan Binali Yıldırım ile MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli’nin hafta başında bazı ayrıntılar dışında, ‘pürüz olmadığına’ ilişkin açıklamalarının ardından, son üç gün içerisinde iki partinin kurmayları, ayrıntıları oluşturmak için uzun çalışmalar yaptı. Alınan bilgiye göre, son üç günde yapılan çalışmaların ana noktasını ‘geçici maddeler, ilga maddeler ve atıf maddelerinin’ yazımı ve ayıklanması oluşturdu. Sadece ‘başbakan’ ifadesi çıkartılıp, görevlerine ilişkin ayıklama yapmak ve yeni sistemle bağ kurmak için mevcut Anayasa’nın 70’e yakın maddesinde küçük çaplı da olsa değişikliğe gidildi. 20 maddeye ulaşan teklifin bugün ya da en geç pazartesi TBMM Başkanlığı’na verilmesi bekleniyor. AK Parti, teklif için milletvekillerinin imzalarını tamamladı. 315 milletvekilinin imzası alınırken, Başbakan Binali Yıldırım ise teklifin ilk sayfasına imza atacak. AK Parti ile MHP arasında görüş ayrılığı yaşanan üç konuda da belli bir noktaya gelindiği iddia edildi.
Önerilerde orta yol bulundu
MHP’nin ‘mevcut cumhurbaşkanının 2019’a kadar kullanacağı yetkiler’, ‘Cumhurbaşkanının Yüce Divan’a sevk oranı’ ve ‘Cumhurbaşkanlığı kararnamesinin sınırları’ konularında yoğunlaşan istek ve önerileri, orta yol bulunarak metne konuldu. Buna göre, 2019’da birlikte yapılacak ‘cumhurbaşkanlığı ve parlamento’ seçimine kadar, mevcut Cumhurbaşkanı’nın yeni sistemin yetkilerini kullanmasına sınır getirildi. Mevcut Cumhurbaşkanı, AK Parti’nin önerisinin tersine, kararname çıkarma yetkisini iki yıllık bu zaman diliminde kullanamayacak. Partisiyle bağını kurması da 2019 seçimlerine kadar askıda olacak.
AK Parti’nin, cumhurbaşkanının Yüce Divan’a sevk konusunda üç aşamalı önerdiği oranlarda kısmi değişikliğe gidildi. AK Parti, cumhurbaşkanının 413 oyla Yüce Divan’a sevk edilmesi sayısını, 367’ye çekmiş oldu.
HP, cumhurbaşkanlığı kararnamelerinin hangi alanda çıkarılırsa çıkarılsın, normal zamanlarda hükümetlerin çıkardığı KHK’lar gibi, TBMM’ye getirilerek yasalaştırılmasını istedi. AK Parti, bunu kabul etti. Sınır, ‘özlük haklar ve özgürlük alanlarıyla ilgili kararname çıkaramaz’ olarak çizildi.
Fesih yerine infisah
MHP karşılıklı fesih yetkisi olarak bilinen düzenlemeye olan itirazlarını kaldırdı. Her iki seçimin aynı anda yenilenmesi anlamına gelen bu düzenlemeyle, cumhurbaşkanına TBMM’yi fesih, Meclis’e de cumhurbaşkanının görevine son verme yetkisi veriliyor. AK Parti’nin önerisinde olduğu gibi cumhurbaşkanı TBMM’yi feshederse, kendisinin de görev süresi sona erecek. Bu düzenlemenin fesih olarak değil, infisah (bozulma, yürürlükten kalkma, bir tüzelkişiliğin kendiliğinden sona ermesi) olarak nitelendirildiği belirtiliyor.
Mini pakette, dışarıdan atanan bakanlara Yüce Divan yolunun açılması, ‘yedek milletvekilliği’, ‘milletvekili sayısının 600’e çıkartılması’ ve ‘seçilme yaşının 18’e indirilmesi’ gibi düzenlemeler de yer alacak.