Kulis: Merkel, 2 gün önce tahliye olan HDP'li Baluken ile görüşmek istiyor
Almanya Şansölyesi Angela Merkel, 6’ncı defa geleceği Türkiye’de CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu'nun "Gelmesinin nedeni yine Tayyip Erdoğan’ı desteklemektir" eleştirisi üzerine ilk defa muhalefet ile görüşecek. Merkel'in ayrıca, yaklaşık 3 ay tutuklu kaldıktan sonra hafta başında tahliye edilen HDP’li İdris Baluken’le özellikle görüşmek istediği öğrenildi.
Tahliye olan İdris Baluken’den ilk açıklama
Cumhuriyet'ten Duygu Güvenç ve Mahmut Lıcalı'nın haberine göre, Merkel, bugün başlayacak Ankara ziyaretinde Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan ve Başbakan Binali Yıldırım’ın yanı sıra hem CHP Lideri Kılıçdaroğlu hem de HDP’li bir grup milletvekili ile görüşmeye hazırlanıyor. Merkel’ın Büyükelçilik’te gerçekleştirmesi beklenen bu görüşmelerde cezaevinden 2 gün önce tahliye olan HDP Diyarbakır Milletvekili İdris Baluken’i de bizzat görmek istediği öğrenildi.
1 Kasım seçimleri öncesinde Ekim ayında Türkiye’ye gelen Merkel, AB’nin seçim döneminde ziyaret etmeme ilkesini bozmuş ve hem ülkesinde hem de Türkiye’de sert dille eleştirilmişti. Merkel’ın bugün başlayacak ziyareti öncesinde Süddeutsche Zeitung gazetesine konuşan Kılıçdaroğlu’na 18 Ekim 2015’te yaptığı o ziyaret anımsatıldığında, "Belki de gelmesinin nedeni yine Erdoğan’ı desteklemektir, ona yardım etmektir” demişti. Erdoğan’ın Merkel’in ziyaretini başkanlık sistemine bir destek olarak aksettireceğini ifade eden Kılıçdaroğlu, “Merkel’in böyle bir niyeti olmasa bile, Erdoğan bu şekilde lanse edecektir” diye konuştu. Kılıçdaroğlu, “Peki Merkel gelmese sizce daha mı iyi olur” sorusuna ise “Bu ziyaretinin nedenlerine bağlı, nedenleri bilmiyoruz” yanıtını vermişti.
15 Temmuz kalkışmasının ardından yapacağı ziyarette İngiltere Başbakanı Theresa May’in aksine TBMM’yi de ziyaret etmesi planlanan Merkel’in gündemindeki öncelikli konu ise yine mülteci sorunu. Ancak Almanya’da Eylül ayında yapılacak seçimler öncesinde Türkiye’ye ziyareti nedeniyle Alman vekiller tarafından sert şekilde eleştirilen Merkel’ın Ankara’da “insan hakları, demokratikleşme, hukukun üstünlüğü, masumiyet karinesi” gibi temel değerlere daha fazla vurgu yapması bekleniyor.
Baluken’e cezaevini soracak
HDP’li bir grup milletvekili ile bugün görüşmesi planlanan Merkel’in yaklaşık 3 ay tutuklu kaldıktan sonra hafta başında tahliye edilen HDP’li İdris Baluken’le özellikle görüşmek istediği öğrenildi. Merkel’in bu talebi doğrultusunda Baluken, bugün gerçekleşmesi planlanan görüşme için Ankara’ya geldi. Baluken, normalde diplomatik görüşme ve temaslarda HDP heyetlerinde yer alan bir isim olmamasına karşın; Merkel’in talebi üzerine heyette yer alacak. Merkel’in bu görüşmede HDP heyetiyle özellikle tutuklu eşbaşkanlar ve milletvekillerinin durumu hakkında bilgi sorması, cezaevindeki son durumu Baluken’den dinlemesi bekleniyor. Baluken’in de vekillerin tutuklanmasıyla sonuçlanan süreç hakkında partisinin görüşlerini Merkel’e aktaracağı ve kendi tutukluğu boyunca yasama faaliyetlerine katılamama başta olmak üzere yaşanılan sıkıntıları da dile getireceği ifade edildi.
CHP ve HDP heyetleriyle ile Merkel’in yapacağı görüşmenin yer ve saati tam olarak netleşmese de Büyükelçilik rezidansı veya TBMM görüşme yeri olarak ön plana çıkıyor.
Ortak açıklama belirsiz
Merkel’in bugün hem Erdoğan hem de Yıldırım ile görüşmesi bekleniyor. Ancak İngiltere Başbakanı May ile kabulün aksine Erdoğan’ın bu defa Merkel ile ortak bir açıklama yapmayacağı belirtildi. Kaynaklar Erdoğan’ın randevu saatini son ana kadar kesinleştirmemesi nedeniyle Merkel’in programının netleşmediği bilgisini paylaştı. Erdoğan’ın Merkel ile görüşmesine dair açıklamasını bir başka program sırasında yapacağı belirtildi. Merkel’ın ise Yıldırım ile kameralar karşısına geçmesi bekleniyor. Ziyaretinde Merkel için önceliği bir türlü tamamlanamayan AB ile Türkiye arasındaki mülteci anlaşması karşılığı vize serbestisi oluştururken, en kritik başlıklardan birini de yine Suriye oluşturacak.
Ankara’nın önceliği ise 'FETÖ'
Ankara’nın önceliği ise Almanya’dan iltica talebinde bulunan ve Gülen Cemaati üyesi olduğu iddia edilenlerin iadesi. Bunlar arasında 40’ı aşkın NATO’da görevli subay da yer alıyor. Terörle mücadele, PKK’nın Avrupa örgütlenmesi ve PKK’lıların iadesine yönelik taleplerin yanı sıra Erdoğan ve Yıldırım’ın görüşmelerde Cumhuriyet gazetesi eski Genel Yayın Yönetmeni Can Dündar’ın Berlin’de üst düzeyde ağırlanmasından duydukları rahatsızlığı vurgulaması bekleniyor.
Sert konuş uyarısı
- Alman Parlamentosu’nda bir grup vekil Merkel’den ziyareti sırasında son dönemde Türkiye’de giderek artmakta olan insan hakları ihlalleriyle ilgili olarak sözünü sakınmamasını istedi.
- Federal Hükümet İnsan Hakları Sorumlusu ve Sosyal Demokrat Parti Milletvekili Bärbel Kofler: Erdoğan’la “diplomatik olarak baş etmenin zor olduğunu” belirtirken Türkiye’de insan haklarının durumuna açıkça vurgu yapması çağrısında bulundu.
- SPD milletvekili Cansel Kızıltepe: Merkel’in “anayasa değişikliği referandumu ve parlamenter demokrasinin tehdit altında bulunuyor oluşuyla ilgili net bir tavır benimsemesi gerektiğini” söyledi. Kızıltepe, Erdoğan’a “duymak istediği şeyleri söylememesi gerektiği” uyarısını yaptı.
- Hristiyan Demokrat Birlik partisi milletvekili Cemile Giosouf: “Sorunların ne olduğu ortada. Merkel’in bunları dile getireceğini zannediyorum” dedi.
- Yeşiller Partisi milletvekili Özcan Mutlu: “Başbakan, ziyaretinin başkanlık referandumu için destek olarak algılanmasına sözcükler ve fiillerle engel olmalı” dedi.
- Sol Parti milletvekili Sevim Dağdelen: Ziyaretin “tamamiyle yanlış bir zamanda” gerçekleştirdiğini savundu. Dağdelen, bu ziyaretin “Erdoğan’a yardım olarak yorumlanabileceğini” vurguladı.
- SPD Meclis Grubu Başkan Yardımcısı Rolf Mützenich: Merkel’e ziyareti esnasında Diyanet İşleri Türk İslam Birliği’ne (DİTİB) yöneltilen muhbir imam suçlamalarını da gündeme getirme çağrısı yaptı. Mützenich, “Merkel Türkiye içi çatışmaların DİTİB vasıtasıyla Almanya’ya taşınmasına müsamaha gösteremeyeceğimizi açıkça ortaya koymalı” dedi.