Küresel patronlar değişti

T24 - Bu yıl 41'incisi düzenlenen Dünya Ekonomik Forumu Davos Zirvesi başladı. Milliyet gazetesi yazarı Meral Tamer, Davos'taki izlenimlerini aktardı.Tamer'in "Küresel patronlar değişti" başlıklı yazısı (27 Ocak 2011) şöyle:Dünya Ekonomik Forumu (DEF) toplantılarında görmeye alıştığımız sarışın mavi gözlüler bu yıl ciddi biçimde azalmış. Başımı nereye çevirsem karşımda ya iyice esmer bir Hintli, ya çekik gözlü bir Çinli ya da esmer bir Ortadoğulu görüyorum.Toplam 234 oturumdan hangilerine katılacağımı belirlemek için sayfalarına gömüldüğüm kartelada hangi oturumu gözüme kestirsem, bakıyorum konuşmacıların çoğu ya esmer tenli ya çekik gözlü. Amerika’nın ünlü üniversitelerinden gelen profesörlerde bile durum farklı değil (Hint kökenli Amerikalılar ağırlıkta).13 yıl önce ilk kez Davos’a geldiğimde ne kadar farklıydı. Yaşını-başını almış, burnundan kıl aldırmayan, kendinden emin Avrupalı seçkinlerle, Amerika’dan gelen fiyakalı sarışın genç bankacılar ve borsacıların hâkim olduğu toplantılarda çekik gözlü ve esmer tenliler hayli azınlıktaydı; çoğu da Japondu.2 vitesli küresel ekonomiZaten DEF’in kurucusu Prof. Klaus Schwab’ın 6 başkan yardımcısından bugüne  kadar sadece 1’i Asyalıyken, bu yıl ilk kez 3’ünün Asyalı olması da (Biri Japon, biri Çinli, biri Hintli), köprülerin altından çooooook sular aktığını gösteriyor.Anlayacağınız küresel ekonominin patronları değişiyor. Ve Davos’ta yine bu yıl ilk kez yekpare bir küresel ekonomi yerine “2 vitesli bir küresel ekonomi” üzerine değerlendirmeler yapılıyor. Eskiden rotayı Batı tayin ederdi, dünyanın gerisi de buna uyum sağlamaya çalışırdı.Enerjide vites adedi 3 Davos’ta artık küresel büyüme denmiyor; kalkınmış ülkelerin % 3-3.5’larda seyreden, Çin ve Hindistan’ın % 10’lara vuran büyümesi farklı kategoriler olarak masaya konuyor. Yükselen pazarlarda enflasyonun burnunu kaldırması, hammadde fiyatlarının tırmanması 2. viteste, İngiltere gibi kalkınmış ülkelerde kemerlerin sıkılmasının sonuçları 1. viteste değerlendirmeye alınıyor.Hatta söz konusu olan enerji fiyatlarıysa, Fransız petrol devi Total’in CEO’su Christophe de Margerie’ye göre 3 vitesli bir dünyadan söz etmek gerekir. 2011’de doğalgaz üretiminin hızla arttığı Amerika için başka bir öncelikler ve fiyat modeline, kömürden nükleere her türlü enerjiye talebin baş döndürücü hızla arttığı Çin ve Hindistan için farklı, talebin yerinde saydığı Avrupa için farklı pazarlıklara tanık olabiliriz. Mesela doğalgaz fiyatının petrole göre belirlenmesinden vazgeçilebilir; doğalgaz kontratları yenilenerek fiyatlar aşağı çekilebilir. Geçen yıl Amerika’da olduğu gibi doğalgaz üretimi birden büyük çapta artınca, temiz enerjiyi bulduk diye daha pahalı olan yenilenebilir enerji yatırımlarına gerek duyulmayabilir.Dün sabah Uluslararası Enerji Ajansı Baş Ekonomisti Dr. Fatih Birol’un yönettiği “2011’in Enerji Gündemi” başlıklı oturumda, enerjide kartların yeniden karılmakta olduğunu heyecanlı bir 2011 yaşanacağını anladık. Oturumun diğer konuşmacıları Saudi Aramco, GE Energy ve Mitsubishi’nin CEO’larına ek olarak, çimento fabrikalarından işçi çıkardığı için Rusya Başbakanı Putin’den azar yiyen Basic Element’in CEO’su Oleg Deripaska gibi ağır toplardı.