Çoğu sürücünün önemsemediği kış lastikleri artık lüks değil bir ihtiyaç. Meteorolojiden gelen haberler zorlu bir kışın bizi beklediğini gösterirken, uzman sürücüler, yolda kalmak istemeyenleri kış lastiği takmaya çağırıyor. Fiyatları 120 YTL’den başlayan kış lastikleri, gerek sürüş güvenliği gerekse de çekiş açısından sürücülere daha güvenli sürüş imkânı veriyor. Kış, soğuk yüzünü bu yıl erken gösterdi. İstanbul ve Ankara gibi kentler kar tanelerini henüz görmemiş olsa da yurdun bir bölümü, daha kasım ayında beyaza büründü. Meteorolojinin önümüzdeki günler için yaptığı uyarılarda zorlu bir kışın bizi beklediği mesajları var. Bu olumsuz koşullarda özelikle büyük şehirlerde araba kullanmak çok daha zor hale geliyor. Henüz kara kış tam olarak kendini göstermeden bile, birkaç yağmur damlasıyla birlikte son iki ayda yaşadığımız trafik kâbusunun önümüzdeki aylarda ne seviyeye gelebileceğini düşündükçe, insanın uykusu kaçmıyor değil. Yine de her kış aylarında yaşanan trafik kabusunu ve binlerce irili ufaklı kazayı, basit önlemlerle asgariye indirme şansına da sahibiz. Bu basit önlemlerin başında da kış lastiği kullanımı geliyor. Kullanımı artıyor Avrupa’da bir otomobilin kış ve yaz olmak üzere iki takım lastiği olması yasalarla belirtilmişken, Türkiye’de böyle bir kanun yok. Daha çok bilinçli sürücüler sayesinde kış lastiklerinin kullanımı artıyor. Pazara baktığımızda Türkiye'de kış lastiği pazarının son dört yılda yüzde 200 büyüyerek, toplam 1 milyon adet sınırına geldiğini görüyoruz. Bu satış rakamları ile de mevcut lastik pazarının yüzde 15'ini kış lastiklerinin oluşturduğunu söyleyebiliriz. Brisa Pazarlama ve İş Geliştirme Direktörü Gökhan Cüceloğlu, “2009’da pazarın yüzde 10’lar seviyesinde büyüyeceğini öngörüyoruz. Ayrıca önümüzdeki yıllarda da yukarı trendin devam edeceğini söyleyebiliriz. Bunun başlıca nedenleri arasında kış lastiği kullanım bilincinin giderek artıyor olması yatıyor” diyor, pazarı anlatırken. Fren mesafesi daha iyi Kış lastiği pazarına baktığımız zaman binek grubunda en çok talep edilen ebatların, 175/65/14, 185/65/14, 195/65/15 ve 205/55/16 olduğunu görüyoruz. Bu ebatların fiyat aralığı ise 132 YTL ile 282 YTL arasında değişiyor Yaz lastiği yedi derece sıcaklığın altında, üretildiği kauçuk malzemesinin yapısından dolayı sertleşiyor. Bu da yola tutunmasını azaltıyor. Buna karşılık, kış lastiği üretildiği silika malzemesinin özelliğinden dolayı böyle bir sorunla karşılaşmıyor. Peki, kış lastikleri niçin böylesine önemli? Bir kere kış lastikleri, hem tasarım hem de üretim malzemesi olarak kış koşullarında güvenli araç kullanımına imkân sağlayacak şekilde özel olarak geliştiriliyor. Bu yüzden de soğuk koşullarda çekiş özelliklerini, yumuşaklığını, dayanıklılığını koruyabiliyor. Islak, çamurlu, kaygan, karlı, eriyik karlı ve buzlu yol koşullarında sürücülerin en çok ihtiyaç duyduğu yol tutuşu, çekişi, güvenli frenleme, dengeli sürüş ve su tahliyesi gibi sorunları ortadan kaldırıyor. Yapılan araştırmalara göre, kış lastikleri standart lastiklere oranla, fren mesafesi ölçülerinde daha başarılı. Örneğin 50 km hızla giden bir otomobilin kış lastiklerinin 35 metre, yaz lastiklerinin ise 43 metre sonra durabildiği yapılan testlerle kanıtlanmış. 30 km hızda ve buz üzerinde yapılan fren testlerinde ise durma mesafesi kış lastiklerinde 57 metre, yaz lastiklerinde 68 metre ölçümlenmiş. Bütün kış kullanılmalı Aslında birçoğumuzun kafasına kış lastiklerinin sadece karlı zeminler için gerekli olduğu şeklinde bir düşünce yerleşmiş durumda. Oysa kış lastiklerinin sadece karlı ve buzlu yol koşullarında değil, yağmurlu ve havaların soğuk seyrettiği tüm kış ayları boyunca kullanılması gerekiyor. Hatta uzmanlara göre sıcaklığın +7 derecenin altına düşmesiyle birlikte kış lastiklerinin takılması şart. Zira standart lastikler, +7 derecenin altında esneme özelliğini yitirmeye başlıyor; bu da yalnızca karlı ve buzlu havalarda değil, ıslak ve kuru zeminlerde de yol tutuş yeteneğini azalıyor. Yokohama Marka Direktörü Oğuz Bayar’ın konuyla ilgili görüşü ise şöyle: “Türkiye’de kış lastiği pazarının önündeki en önemli engel, tüketicilerin bu konuda yeteri kadar bilinçli olmaması. Türk tüketicisi kar yağmadan, yolda kalmadan kış lastiğini tercih etmiyor. Biz Yokohama olarak müşterilerimizi doğru lastik seçimi ve kullanımının püf noktaları konusunda sürekli bilgilendirmeye özen gösteriyoruz. Kış lastiği gereksiniminin sadece kötü kış ve yol şartları ile değil, hava sıcaklığındaki değişim ile de ilgili olduğunu özellikle vurguluyoruz.” Peki, doğru kış lastiği nasıl olmalı? Öncelikle, kış lastiği seçilirken aracın orijinal ebadına sadık kalınmalı. Özellikle orijinal ebattan daha geniş lastik alınmaması gerekiyor. Aksi takdirde lastik izi genişleyeceği, birim alana düşen araç ağırlığı azalacağı ve ayrıca su tahliyesi zorlaşacağı için yağmurlu ve karlı yollarda kayma riski artıyor. Öte yandan en iyi performansın, dört lastiğin de kış lastiği olması durumunda alındığını belirtelim. Tersi durumda sürüş sırasında araç hâkimiyeti bir hayli zorlaşıyor. Çekişin bulunduğu tekerleklere kış lastiği takıp, diğer tekerleklerdeki standart lastikler korunursa otomobilin tekerlekleri arasındaki farklı tutunmadan dolayı önden veya arkadan savrulma ihtimali doğuruyor. Bu arada Türkiye koşullarında kış lastikleri batı da kasım, doğudaysa ekim ayı başında takılmalı. Daha erken takmak, havaları n sıcak gittiği zamanlar olabileceği için yumuşak yapılı kış lastiklerinin hızlı aşınmasına neden oluyor. Kış lastiğinde dikkat etmeniz gerekenler ● Kış lastiği seçiminde aracın orijinal lastik ebadından daha geniş tabanlı lastikler kesinlikle kullanılmayın. ● Kış lastiğini kullanmak için kar yağmasını beklemeyin. ● Kış lastiklerini (çivisiz veya kar lastiği) asla diğer tip lastiklerle (yaz lastiği) beraber kullanmayınız. Ayni aks (ön düzen, arka düzen) üzerindeki lastiklerin aynı ebat ve desende olmasına özellikle dikkat ediniz. ● Kış koşullarında yol alırken, ani kalkış ve duruşlardan kaçının. Aracınızı uygun mesafede kullanın. ● Çivisiz kış lastiğiniz yeni ise aracınızı, ilk 100 km için saatte 80 km hızın üzerinde kullanmayın. ● Kış lastikleri diş derinliğinin 3 mm.’nin altında olmaması gereklidir. Diş derinliği 3 mm.’nin altına inmiş olan kış lastikleri, hem aracın çekiş performansının karlı, buzlu ve ıslak zeminlerde düşmesine yol açar, hem de güvenli sürüşe engel oluyor.