Leipzig Kitap Fuarı, bu yıl Türkiye’deki ifade özgürlüğüne yönelik endişelerin gölgesinde kapılarını açtı. Açılış töreninde konuşan Alman Yayıncılar Birliği Başkanı Alexander Skipis, Türkiye’de tutuklu bulunan yazar ve gazetecilerle dayanışma mesajları verdi. "Erdoğan gibi bir diktatör liderliğindeki Türkiye totaliter bir hukuksuzluk devleti yolunda ilerliyor" diye konuşan Skipis, 'böyle bir dönemde sessiz kalmak ya da diplomatik çekingenliğin kabul edilemeyeceğini' söyledi.
Açılışı sunan moderatör "Lepzig İstanbul'u selamlıyor" diyerek video konferansla İstanbul’a bağlandı. Moderatörün arkasındaki beyaz perdede yazar Aslı Erdoğan belirdi. Yurt dışına çıkış yasağı bulunduğu için Leipzig Kitap Fuarı'nda düzenlenen etkinliğe bizzat gelemeyen Erdoğan, 15 Temmuz darbe girişimi sonrasındaki durumu kaleme aldığı yeni yazı dizisini tanıttıktan sonra "Ben bir yazarım ve yazmaktan başka bir şey yapmadım" diye konuştu.
Yazar Erdoğan, 16 Nisan’da yapılacak referandumdan nasıl bir sonucun çıkmasını beklediğine ilişkin olarak da "referandumdan Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın beklediği sonucun çıkacağını" düşündüğünü söyledi.
Yazar Aslı Erdoğan kapatılan Özgür Gündem gazetesinin yayın danışma kurulunda yer aldığı gerekçesiyle "örgüt üyesi olmak" ve "devletin birliği ve ülkenin bütünlüğünü bozmak" suçlaması ile 19 Ağustos 2016'da tutuklanmıştı. Erdoğan, yaklaşık 6 aylık tutukluluğunun ardından ilk kez hâkim karşısına çıkıp hakkındaki suçlamalara karşı savunma yaptığı 29 Aralık'ta adli kontrol şartı ile tahliye edilmişti. Davanın görülmesine geçen hafta başlandı.
Deniz Yücel okumaları
Leipzig Kitap Fuarı'nın açılışına damga vuran bir başka isim de Türkiye'de tutuklu bulunan Die Welt gazetesi muhabiri Deniz Yücel oldu. Verbrecher Yayınevi'nden Jörg Sundermeier'in inisiyatifi ile fuarda Yücel’in kitap ve yazılarından alıntıların yapıldığı bir çok okuma etkinliği düzenleniyor. Sundermeier fuarda konuya ilişkin yaptığı konuşmada "Erdoğan, yazarları susturmayı başaramayacak. Bunu göstermek istiyoruz" diye konuştu.
Fuarda Bağımsız Yayıncılar’ın etkinliğinde dev bir "îFree Deniz" logosu altında konuşma yapan yayıncı Christoph Links de Türkiye’deki yazar ve gazetecilere dayanışma mesajları gönderdi. Links "Yücel gibi tutuklu bulunan yüzün üzerindeki yazar ve gazeteciye, buradan fuardan onlarla dayanışma içinde olduğumuzu bildirmek istiyoruz ve onların bir an önce serbest bırakılmasını talep ediyoruz" diye konuştu.
Fuarın açılış gününde gazeteci ve sunucu Banu Güven de "Halk kimdir?" başlıklı bir paneli yönetti. İki kez siyasi sebeplerden ötürü işini kaybettiğini anlatan Güven, "Ben de Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın vatan haini, ajan veya terörist olarak nitelendirdiği gruptaki insanlardan biriyim" diye konuştu. Gazeteciliğin ajanlık olmadığını vurgulayan Güven "Bu ikisi arasındaki farkı Cumhurbaşkanı’na anlatmalıyız" diye konuştu.
Büyük ödülün sahibi Natascha Wodin oldu
Fuarın açılış gününde eser, araştırma ve tercüme kategorilerinde 45 bin euro değerindeki ödüller de sahiplerini buldu. Yazar Natascha Wodin "Mariupol'den gelen kadın" (Sie kam aus Mariupol) adlı romanı ile büyük ödüle layık görüldü. Araştırma dalındaki ödülün sahibi Barbara Stollberg-Rilinger olurken tercüme kategorisindeki ödüle de çevirmen Eva Lüdi Kong layık görüldü.
Dört gün sürecek fuar ilk günden yoğun ziyaretçi akınına uğradı. Pazar gününe kadar devam edecek fuara ve "Leipzig Okuyor" adlı okuma festivaline yaklaşık 260 bin ziyaretçi bekleniyor. Fuara 43 ülkeden yaklaşık 2 bin 500 firma katılıyor.
© Deutsche Welle Türkçe
dpa/afp, BD/BK