LGBTİ hareketinin sözlü tarih: “Patikalar”
Kaos GL Derneği’nin 2018 yılından beri yürüttüğü sözlü tarih çalışmasının ürünü olan “Patikalar: Resmi Tarihe Çentik” kitabı yayınlandı.
KasoGL’nin haberine göre derneğin, LGBTİ+ hak savunucularının hayat hikayelerini merkeze alan sözlü tarih çalışması kapsamında bir “ara durak” olan kitapta LGBTİ+ hak savunucularının hayat hikayelerinden pasajlar yer alıyor. Kitapta 17 kişinin anılarına yer veriliyor.
Kitapta 90’lar ve 2000’lerin başında Kaos GL ve Lambdaistanbul’la yolları kesişen 17 kişinin hikâyesi yer alıyor. Dernek, sözlü tarih çalışmasını sürdürerek yeni içerikler ve yayınlar üretmeye devam edecek.
“Kırık ve parçalı tarih güzeldir”
Kaos GL Sözlü Tarih ekibi adına Yıldız Tar’ın yayına hazırladığı kitap giriş bölümünde şöyle tanıtılıyor:
“Çalışma sırasında izleri; 70’lerde bir kız lisesinde, 80’lerde trans kadınların bedenlerini delik deşik eden gazetelerde, Güvenpark’ta, 90’larda bir hamam köşesindeki coşkuda, ev toplantılarında ve nice mekânda aradık. Arayışımızın yankısı her anlatıda başka başkaydı ve şunları fark ettik: Kırık ve parçalı tarih güzeldir. Anlatılar başlı başına tarihtir. Tarih, hisler bütünüdür ve hatırladıklarımız unuttuklarımızı, unuttuklarımız ise hatırladıklarımızı çağırır. Kolektif tarih ise büyük anlatılarda değil, birbirine konuşan hislerde saklıdır.
“Bu sorular ve arayışların bir ürünü olarak elinizdeki kitap ortaya çıktı. Devam eden sözlü tarih çalışmamızda bir durak olarak görebileceğiniz bu kitabı okumaya, istediğiniz sayfadan başlayabilirsiniz. Her bir pasajda size seslenecek, sesine ortak olabileceğiniz bir hikâye ile karşılaşacaksınız. Kitapta 90’lar ve 2000’lerin başında Kaos GL ve Lambdaistanbul’la yolları kesişen 17 kişinin hikâyesi yer alıyor. Çalışmamızı ilk etapta 90’larda benzer dönemlerde kurulan ve hâlâ çalışmalarını sürdüren bu iki örgütle sınırlı tuttuk, ancak ilerleyen süreçte daha da genişletmeyi umuyoruz.
“Bu kitap ile LGBTİ+ hareketinin tarihini anlatma gibi bir gayemiz yok. Bir kitabın kısıtlılıklarının farkındayız. Bu kitap o tarihi yaşayan kişilerin hafızalarından süzülen bir hikâyeler bütünü. Önümüzdeki dönemde çalışmayı çeşitlendirmek, ses veremediğimiz, ulaşamadığımız kişilere ulaşmak ve yeni video, söyleşi ve kitaplarla hafıza yolculuğumuzu sürdürmek niyetindeyiz.
“Görüşmeleri söyleşiler şeklinde yayınlamak yerine tematik bölümlere ayırmayı tercih ettik. Bu sayede kırık ve parçalı tarihe hak ettiği değeri geri vermeyi umut ediyoruz. Görüşmecilerimizin hikâyelerinin arasına dış ses olarak girmemek de bir diğer tercihimizdi. Sizi görüşmecilerimizle tamamen baş başa bırakmak istedik.
Bu çalışmanın başlangıcından itibaren bizimle bilgi ve deneyimini paylaşan Gülay Kayacan’a ve bizle görüşmeyi kabul edip içtenlikle hikâyelerini paylaşan bütün görüşmecilerimize teşekkür ederiz.”
Kitabın künyesi
Yayına Hazırlayan: Yıldız Tar
Kaos GL Sözlü Tarih Ekibi: Semih Varol, Umut Güven, Yıldız Tar
Deşifreler: Berivan Koç, Deniz Mutlu Taşyürek, Semih Varol, Umut Güven
Düzelti ve Son Okuma: Karin Karakaşlı
Proje Danışmanı: Umut Güner