"Liseye yerleştirmede adres yerine ortaokul esas alınacak" iddiası

Liseye yerleştirmede, Milli Eğitim Bakanlığı'nın adres esaslı yerleştirme yerine mezun olunan ortaokulu esas alabileceği gündemde. Tercih kılavuzunun sınavdan 23 gün sonra açıklanacağının duyurulmasının ardından öğrencilerin, hangi okulları tercih edebileceklerini ve kaç tercih yapma hakları olduğunu bilmeden sınava gireceği belirtildi. 

Birgün'den Burcu Cansu'ya konuşan Eğitim Sen Genel Başkanı Feray Aytekin Aydoğan, ortaöğretime geçiş sınavının telafisi olmayan ve çocukların geleceklerini belirleyecek nitelikte bir sınav olmasına karşın MEB’in “Sınav sistemi değişecek!” açıklamasının yarattığı kaosun devam ettiğinin altını çizdi.

Eğitim Sen’in yaptığı çalışmaya göre, kılavuz yayımlanmadığı için öğrenci ve velilerin yanıtını aradıkları sorular ve olası yanıtları şöyle:

»Mahalli yerleştirme üzerinden ev adresi mi öğrencinin okuduğu ortaokul mu adresi esas alınacak?

Milli Eğitim Bakanlığı’nın ‘Merkezi ve Yerleştirme Öncesinde Okul Müdürlüklerinin, İlçe ve İl Milli Eğitim Müdürlüklerinin Öncelikle Yapması Gereken İş ve İşlemler’ açıkladığı takvim çerçevesinde “30 Nisan/11 Mayıs 2018 tarihleri arasında MEB okul öncesi eğitim ve ilköğretim kurumları yönetmeliğinin 10.maddesi hükümlerine göre yerleştirme komisyonlarınca okulların fiziki kapasite ve ulaşım imkânları dikkate alınarak belirlenen kayıt alanlarına ilişkin güncellemelerin yapılması ve kayıt altına alınması gerekmektedir” denilmektedir. Bu takvim doğrultusunda öğrencilerin sınavsız mahalli yerleştirmelerinde ev adresi değil öğrencilerin okuduğu ortaokulun adresi esas alınacaktır. Yerleştirme kılavuzu açıklanmadan il ve ilçe milli eğitim müdürlüklerinin okulları belirlemesi de işleyişe, hukuka aykırılık oluşturmaktadır.

»Mahalli yerleştirmede öğrencinin okuduğu ortaokulun esas alınması hangi mağduriyetlere neden olacaktır?

Kamuoyunda Bakan’ın yaptığı açıklamalar üzerinden velilerin ev adresini değiştirme ve çocuğunu istediği okul türünde okutma yönünde çabası bu durumda fiilen ortadan kalkmış durumdadır. ’Her öğrenci evine en yakın okula gidecek’ yönünde yapılan açıklamaların da ev adresi yerine okul adresi tanımlanması ile birlikte velileri, kamuoyunu yanıltan açıklamalar olduğu ispatlanmış durumdadır.  

»Mahalli yerleştirme ile öğrencilerin seçebileceği okul türleri belirlendi mi?

Yerleştirme kılavuzu açıklanmadığı için okul türlerinin belirlenmesi konusunda da belirsizlik sürmektedir. MEB Müsteşarı Yusuf Tekin’in basına yaptığı açıklama, mahalli yerleştirmede 9 lisenin belirleneceği, bu okulların 3’ünün Anadolu lisesi, 3’ünün imam hatip lisesi, 3’ünün de meslek lisesi olacağı yönündeydi. Ülke genelinde ilçeler ve nüfusu az olan iller başta olmak üzere pek çok yerde 9 lise türü bulunmamaktadır. Yalnızca bu durum bile öğrencilerin istemediği okullara zorunlu bırakılacağı anlamına gelmektedir. Zorunlu imam hatip dayatması

»Mahalli yerleştirme ile öğrencilerin seçebileceği okul sayısı belirlenmiş midir?

Yerleştirme kılavuzu açıklanmadığı için okul tercih sayısının belirlenmesi konusunda da kaos devam etmektedir. Yine Yusuf Tekin’in basına yaptığı açıklamalarda 5 tercih yapılacağı belirtilmişti. Öğrencilerin 5 tercihe zorunlu bırakılması halinde en fazla 3 Anadolu lisesi yazabileceği için zorunlu olarak kalan 2 tercihine imam hatip veya meslek lisesi yazmak zorunda kalacaktır. Ayrıca her öğrenci okuduğu ortaokula en yakın lise üzerinden yerleştirildiğinde, örneğin bir öğrenci adresine en yakın Anadolu lisesine yerleşemediğinde diğer Anadolu liselerinin kontenjanı dolacağından tercih hakkı 5 değil, fiilen 3’e düşmektedir. Her durumda öğrenci istemediği okul türlerine yerleşmek zorunda bırakılmaktadır.

»Merkezi sınav ile liselere yerleştirilecek öğrencilerin okul türü tercihi ve okul sayısı tercihine ilişkin bir kesinlik var mı?

Yerleştirme kılavuzu açıklanmadığı için merkezi sınav ile yerleşecek öğrenciler için de belirsizlik devam etmektedir. Merkezi sınav ile belirlenen okul sayısının yarısından fazlasını meslek liseleri ve imam hatip liseleri oluşturmaktadır. Birçok il ve ilçede merkezi sınavla öğrenci alan okulların okul türleri açısından da ciddi eşitsizlikler vardır.Örnegin, İstanbul’un nüfusu yarım milyonu bulan Esenler ilçesinde merkezi sınav ile öğrenci alacak 1 okul var, kız imam hatip lisesi. Ayrıca birçok ilin çok sayıda ilçesinde merkezi sınavla öğrenci alacak okul belirlenmemiş.15 ilçesi olan Adana’nın, 9 ilçesinde merkezi sınav ile öğrenci alacak okul yok.

Aylardır bu konudaki mücadelelerini sürdürdüklerini, “Öğrencilerin istediği okulda eğitim görme hakkı vardır” çağrıları yaptıklarını anımsatan Aydoğan, şunları söyledi:

“Şimdi de velilerin de katılımıyla imza kampanyası başlattık. Merkezi sınav üzerinden de mahalli yerleştirme üzerinden de öğrencilerin zorunlu olarak meslek ve imam hatip liselerine yerleştirilmesi amaçlanmaktadır. Eğitim Sen olarak öğrencilerimize, okullarımıza, geleceğimize sahip çıkmaya devam edeceğiz.”

Nevşehir Anadolu Lisesi ‘nitelikli’ oldu

Liselere giriş sınavına günler kala listeye alınmayan “nitelikli” okulların öğrencileri ve velileri Milli Eğitim Bakanlığı’na (MEB) tepkilerini sürdürmeye devam ederken, Nevşehir Anadolu Lisesi (N.A.L.) velilerin tepkisi üzerine listeye alındı. Veliler ve öğrenciler okullarının listeye alınmaması üzerine birçok eylem yapmıştı. Yapılan açıklamada şu ifadeler kullanılmıştı: “Yayınlanan listede ilimizden 7 lise yer aldı. Ancak listede yer alan okullar arasında köklü tarihi ve başarıları ile her zaman ön plana çıkmış olan lisemizin yer almaması bizleri ziyadesiyle bir hayal kırıklığına uğratmıştır. MEB tarafından açıklanan sınavla öğrenci alacak liseler listesinde ilimizin güzide eğitim kurumlarından olan Nevşehir Anadolu Lisesi’nin yer almaması bir kez daha tekrar etmek gerekirse bizleri üzmüştür. Herkes iyi bilmektedir ki okulumuz Nevşehir’de nitelikli eğitim sağlayan eğitim kurumlarının başında ver almaktadır.”